Ο Έλον Μασκ βρίσκεται πολύ συχνά στο επίκεντρο της δημοσιότητας, αλλά το τελευταίο δεκαήμερο ξεπέρασε κάθε προηγούμενο ρεκόρ, με αφορμή την ενασχόλησή του με την Twitter (TWTR NYSE), και το Twitter. Όπως είναι πλέον γνωστό σε όλον τον κόσμο, ο επιχειρηματίας που περνάει μεγάλο μέρος του ελεύθερου χρόνου του αναρτώντας συνεχώς διάφορες ιδέες του στο δημοφιλέστατο κοινωνικό δίκτυο, αποφάσισε να ασχοληθεί και με την εταιρεία στην οποία ανήκει αυτό το δίκτυο.
Η αποκάλυψη, την Δευτέρα 4 Απριλίου, πως με συστηματικές αγορές που είχε κάνει από τα τέλη του Ιανουαρίου είχε γίνει ο μεγαλύτερος μέτοχος της εταιρείας αποκτώντας ποσοστό 9,2%, δημιούργησε αίσθηση, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του χρηματιστηριακού κόσμου και της κοινής γνώμης από τότε μέχρι τώρα. Χωρίς να θέλουμε να κουράσουμε, μία μικρή ανασκόπηση των «δέκα ημερών που συγκλόνισαν το Twitter» είναι μάλλον αναγκαία.
Την ημέρα που ο Μασκ δημοσιοποίησε στις εποπτικές αρχές την αγορά αυτών των μετοχών, δήλωσε ταυτόχρονα πως δεν είχε πρόθεση να ελέγξει την επιχείρηση και να συμμετάσχει στην διοίκησή της. Την επόμενη μέρα, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Parag Agrawal, ανακοίνωσε πως πρότεινε στον Μασκ να γίνει μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της επιχείρησης, με τον Μασκ να αποδέχεται μέσω ανάρτησής του στο Twitter.
Η είσοδος του στο Δ.Σ. σήμαινε πως δεν θα μπορούσε, όσο είναι μέλος του Δ.Σ., να ανεβάσει το μετοχικό μερίδιο του πάνω από το 14,9%. Λίγο αργότερα, με νέα γνωστοποίηση στις εποπτικές αρχές αναίρεσε την προηγούμενη δήλωσή του, λέγοντας πλέον πως επιθυμεί να επηρεάσει την διοίκηση της εταιρείας. Την Κυριακή 10 Απριλίου, τα πράγματα άλλαξαν και πάλι, με τον Agrawal να μας ανακοινώνει πως ο Μασκ απέρριψε τελικά την πρόταση συμμετοχής στο Δ.Σ. Αυτό σήμαινε πως θα μπορούσε πλέον να αγοράσει όσες μετοχές της Twitter ήθελε. Η πρώτη φάση του δράματος φαίνεται πως ολοκληρώθηκε χθες, καθώς ο Μασκ υπέβαλε μη δεσμευτική πρόταση εξαγοράς του συνόλου των μετοχών της εταιρείας, με σκοπό την έξοδό της από το Χρηματιστήριο, προσφέροντας στους μετόχους 54,20 δολάρια ανά μετοχή.
Τι θα γίνει άραγε από δω και πέρα; Η απάντηση δεν είναι καθόλου εύκολη. Είναι αλήθεια πως η τιμή των 54,20 δολαρίων είναι πολύ υψηλότερη από τα 40 δολάρια της 1ης Απριλίου, και τα σχεδόν 30 δολάρια όπου βρισκόταν η μετοχή για αρκετές μέρες μέσα στο πρώτο τρίμηνο της χρονιάς. Επίσης, η τιμή μπορεί να θεωρηθεί ελκυστική με βάση τον κύκλο εργασιών και την κερδοφορία της εταιρείας. Η πρόταση του Μασκ αποτιμά την εταιρεία στα περίπου 43 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ η ετήσια κερδοφορία της δεν ξεπερνά τα 500 εκατομμύρια δολάρια. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως οι μέτοχοι θα πρέπει να δεχθούν οπωσδήποτε αυτή την προσφορά, για τις λεπτομέρειες της οποίας αξίζει να πούμε δύο λόγια.
Ο Μασκ υποστηρίζει πως η πρόταση είναι πολύ καλή και είναι η τελευταία που θα κάνει. Εφόσον πετύχει, η Twitter θα βγει από το χρηματιστήριο και ο Μασκ θα αντικαταστήσει, κατά πάσα πιθανότητα, την διοίκηση, την οποία χαρακτήρισε ανεπαρκή. Μετά θα εφαρμόσει το σχέδιο αναδιοργάνωσης της εταιρείας μέσα από το οποίο θα αναδειχθεί η πραγματική της αξία. Αν το διοικητικό συμβούλιο αρνηθεί να υποστηρίξει την πρόταση εξαγοράς, ο Μασκ διατηρεί το δικαίωμα να πουλήσει τις μετοχές του χωρίς περαιτέρω διαδικασίες.
Τα ερωτηματικά είναι πολλά. Ποιο είναι το σχέδιο του Μασκ για την αναγέννηση της εταιρείας; Το μόνο που έχει αναφέρει μέχρι τώρα είναι πως πιστεύει στην μετεξέλιξη του Twitter σε μία παγκόσμια πλατφόρμα για την ελευθερία του λόγου, προσθέτοντας πως η ελευθερία του λόγου είναι κοινωνική αναγκαιότητα για μία δημοκρατία. Πέρα από αυτό δεν έχει πει κάτι συγκεκριμένο, παρά μόνο σε αυτοσχέδια δημοψηφίσματα που οργανώνει ο ίδιος για τους ακολούθους του στο Twitter. Κάποια από τα «δημοψηφίσματα» περιλαμβάνουν ιδέες που ακούγονται καταστροφικές για την εταιρεία, όπως π.χ. η κατάργηση των διαφημίσεων.
Εκτός από την έλλειψη κάποιου σχεδίου, δεν γνωρίζουμε ακριβώς πως θα γίνει η χρηματοδότηση της πρότασης. Ο Μασκ θα πρέπει να δώσει περίπου 37 δισεκατομμύρια δολάρια σε μετρητά, τα οποία λογικά δεν διαθέτει αυτή την στιγμή. Ή θα πρέπει να πουλήσει μεγάλο αριθμό μετοχών της Tesla, ή να δανειστεί χρήματα με εγγύηση μετοχές της Tesla. Και τα δύο αυτά είναι εφικτά αλλά δεν είναι καθόλου σίγουρο πως θα αρέσουν στους μετόχους της αυτοκινητοβιομηχανίας. Οι μέτοχοι αυτοί, αποκλείεται να ενθουσιαστούν αν δουν τον Μασκ να αναλαμβάνει την διοίκηση μίας ακόμα επιχείρησης.
Ένα τρίτο πρόβλημα έχει σχέση με τους εργαζόμενους στην Twitter. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του διεθνούς τύπου, από την 4η Απριλίου και μετά, το κλίμα στην επιχείρηση είναι πολύ βαρύ, καθώς οι εργαζόμενοι φοβούνται πως ο Μασκ θα ελέγξει την εταιρεία, θα ξεκινήσει απολύσεις και θα ασκήσει την διοίκηση με τον αρκετά επιθετικό τρόπο που το κάνει στην Tesla και στις άλλες εταιρείες που ελέγχει. Η επιχειρηματική κουλτούρα του Twitter είναι μάλλον ασύμβατη με τον τρόπο διοίκησης του Έλον Μασκ.
Πέρα από τα παραπάνω, δεν πρέπει να υποτιμήσουμε την πιθανότητα επέμβασης των εποπτικών αρχών, δηλαδή της αμερικανικής επιτροπής κεφαλαιαγοράς (SEC), την οποία συνεχώς προκαλεί ο μεγάλος επιχειρηματίας. Στην περίπτωση του Twitter, υπάρχουν βάσιμες υπόνοιες πως ο Μασκ έχει παραβιάσει αρκετούς κανονισμούς με τον τρόπο με τον οποίον γνωστοποίησε τις αγορές στις οποίες προέβη. Η SEC είναι βέβαιο πως τον περιμένει στην γωνία.
Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως μέσα στο 2021 η μετοχή διαπραγματευόταν για πολλούς μήνες αρκετά πάνω από την τιμή της πρότασης, έχοντας φθάσει και μέχρι τα 80 σχεδόν δολάρια.
Η αντίδραση της χρηματιστηριακής αγοράς δείχνει πως οι επενδυτές δεν πιστεύουν πως αυτή η προσφορά θα προχωρήσει. Η μετοχή έκλεισε στη χθεσινή συνεδρίαση στα 45,08 δολάρια, δηλαδή σχεδόν 17% κάτω από την τιμή της πρότασης (54,2 δολάρια). Για μία πρόταση που γίνεται με καταβολή μετρητών, η διαφορά είναι πολύ μεγάλη και δείχνει πως υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσο σοβαρή ή εφικτή είναι. Σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη των πραγμάτων θα παίξει η γνωμοδότηση του διοικητικού συμβουλίου της Twitter σχετικά με την πρόταση του Μασκ και η πρόταση προς τους μετόχους.
Αν προτείνει προς τους μετόχους την αποδοχή της προσφοράς, λογικά η τιμή της μετοχής θα ανεβεί αμέσως, και θα κινηθεί προς τα 54 δολάρια, εφόσον ο Μασκ δείξει με πειστικό τρόπο πως η πρότασή του ισχύει ακόμα. Αν προτείνει την απόρριψη της πρότασης, λογικά η μετοχή θα πέσει αμέσως, αφού η αγορά θα φοβηθεί πως ο Μασκ θα πουλήσει το μερίδιό του μέσω χρηματιστηρίου. Τα πράγματα βέβαια δεν είναι τόσο απλά, αφού ο Μασκ θα μπορούσε να αυξήσει το προτεινόμενο τίμημα, πράγμα πολύ συνηθισμένο σε τέτοιες περιπτώσεις. Ένα άλλο ενδεχόμενο είναι να δούμε το διοικητικό συμβούλιο να δηλώνει πως θα μπορούσε να εξετάσει την πώληση της εταιρείας σε κάποιον άλλο πιθανό ενδιαφερόμενο, ξεκινώντας ένα είδος πλειοδοτικού διαγωνισμού. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως στο παρελθόν είχαν ενδιαφερθεί πολύ μεγάλες εταιρείες, όπως η Disney και η Salesforce.
Ο Μασκ μας έχει συνηθίσει στο παρελθόν σε μία αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά. Αυτό εξηγεί την δυσπιστία μεγάλου μέρους των επενδυτών απέναντι στις προθέσεις του. Αν κρίνουμε από την παλαιότερη συμπεριφορά του, το πιθανότερο είναι να μην προχωρήσει αυτή η προσπάθεια ελέγχου του αγαπημένου του κοινωνικού δικτύου. Δεν μπορούμε όμως να αποκλείσουμε την πιθανότητα να υπάρχει πραγματικά ένα σοβαρό σχέδιο και η παράξενη συμπεριφορά των τελευταίων ημερών να είναι κομμάτι μίας πραγματικής στρατηγικής με σκοπό την «άλωση» του Twitter.
Αν υπάρχει όντως τέτοια στρατηγική, λογικά θα προβλέπει ένα υψηλότερο τίμημα για την εξαγορά της εταιρείας. Η δήλωση του Μασκ, λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της πρότασης εξαγοράς, πως δεν είναι σίγουρος πως η πρόταση θα πετύχει και πως δεν έχει σκοπό να βγάλει κέρδος, αλλά τον ενδιαφέρει η δημιουργία μίας παγκόσμιας «αρένας» ελεύθερης έκφρασης, σίγουρα δεν μας έκανε καθόλου σοφότερους. Ό,τι και να γίνει όμως, είναι βέβαιο πως δεν έχουμε δει ακόμα το τελευταίο επεισόδιο στο σίριαλ που ξεκίνησε την 4η Απριλίου.
