Μέχρι να έρθει η πανδημία, ο κλάδος των εμπορικών ακινήτων θεωρούσε ότι είχε αφήσει πίσω τα χειρότερα, καθώς ο αέρας είχε επιστρέψει και η ζήτηση από εταιρείες λιανικής για ακίνητα σε καλές τοποθεσίες ήταν μεγάλη. Ταυτόχρονα, οι αποδόσεις είχαν υποχωρήσει σε συνέχεια της υποχώρησης του επενδυτικού ρίσκου.
Ωστόσο, όλες αυτές οι παραδοχές έχουν ανατραπεί, επειδή στους εμπορικούς χώρους, τα ενοίκια καθορίζονται αποκλειστικά από το εισόδημα που παράγεται, δηλαδή από τα ποσά που δαπανούν οι καταναλωτές. Όταν λοιπόν, οι πωλήσεις ελαχιστοποιούνται λόγω lockdown ή περιορίζονται σημαντικά εξαιτίας του click away ή του click in shop, αντίστοιχα υποχωρεί και η αξία των εμπορικών επιφανειών, όπως εξηγούν ειδικοί.
Ως αποτέλεσμα, παρά τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης, όπως το «κούρεμα» του ενοικίου και η επιδότηση του εργασιακού κόστους, τα «λουκέτα» είναι αναπόφευκτα, καθώς, πολλοί επιτηδευματίες δεν είναι σε θέση να περιμένουν μέχρι να κάνουν πράξη το επιχειρηματικό τους πλάνο. Το οποίο, άλλωστε, είχαν καταστρώσει σε διαφορετικές συνθήκες και κυρίως σε συνθήκες ανάπτυξης. Αυτό είναι το «υπόβαθρο» των λουκέτων που έχουν μπει σε καταστήματα σε πολλές εμπορικές πιάτσες, όπως το Κολωνάκι, η Πανεπιστημίου, η Ερμού (κυρίως το τμήμα από την Καπνικαρέα και μετά) και η Κηφισιά.
Και δεδομένου ότι τα θεμελιώδη μεγέθη της οικονομίας έχουν κλονιστεί λόγω Covid-19, η επαναδιαπραγμάτευση των ενοικίων προς τα κάτω είναι κοινός παρονομαστής της νέας κανονικότητας στην αγορά των εμπορικών χώρων. Η άλλη βέβαια, όψη του νομίσματος είναι ότι τα νοικοκυριά έχουν συσσωρεύσει καταθέσεις, οι οποίες αυξήθηκαν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο κατά 1,285 και κατά 3,431 δισ. ευρώ, αντίστοιχα. Δίχως αμφισβήτηση, τμήμα, έστω αυτών των χρημάτων, θα δαπανηθεί όταν η πανδημία τεθεί υπό έλεγχο, αλλά με τη στιγμή αυτή να αργεί ακόμη, το ερώτημα είναι πόσοι επιχειρηματίες στο λιανεμπόριο θα αντέξουν μέχρι τότε.
Μία από τις χαρακτηριστικές περιπτώσεις μεγάλων εμπορικών επιφανειών αφορά τις εταιρείες επίπλων, οι οποίες, συνήθως, καταλαμβάνουν μεγάλα καταστήματα. Δεδομένου ότι αυτές παραμένουν κλειστές από τον περασμένο Νοέμβριο, καθώς η μέθοδος του click away δεν μπορεί να εφαρμοστεί, είναι άγνωστο πόσες από τις εν λόγω εταιρείες θα καταφέρουν να αντέξουν μετά την πανδημία.
Μέχρι σήμερα, δεν έχει υπάρξει σημαντικός αριθμός «fire sales», πωλήσεις, δηλαδή, που γίνονται άρον-άρον από υπερχρεωμένους ιδιοκτήτες. Όσο όμως, η οικονομία παραμένει «στο κόκκινο» και νοικοκυριά κι επιχειρήσεις συσσωρεύουν χρέη-παρά τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης- η αύξηση των πωλητηρίων κάτω του κόστους θα είναι αναπόφευκτη, όπως εξηγούν μεσίτες.
Με τα δεδομένα αυτά, μόνο τα ακίνητα που βρίσκονται σε πολύ καλή τοποθεσία, δηλαδή κοντά σε σταθμό του Μετρό ή σε μεγάλες δημόσιες ή ιδιωτικές επιχειρήσεις εκτιμάται ότι θα είναι σε θέση να διαχειριστούν καλύτερα τις αναταράξεις της κρίσης. Αλλά και στην περίπτωση αυτή, απαιτούμενο είναι, μεταξύ άλλων, να αποκατασταθεί η ομαλότητα στον τουρισμό, καθώς χάρη στα ρεκόρ των τουριστικών αφίξεων εκτοξεύθηκαν οι βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις, οι οποίες οδήγησαν μεγάλες αλυσίδες να δημιουργήσουν καταστήματα στην Αθήνα και σε άλλα μεγάλα αστικά κέντρα. Ένας ακόμη, παράγοντας που θα κρίνει την επόμενη μέρα των εμπορικών ακινήτων είναι η τηλεργασία και σε ποιο βαθμό θα παραμείνει κυρίαρχη. Κι αυτό επειδή πολύ απλά, η συρρίκνωση του αριθμού των ατόμων που κυκλοφορεί στο δρόμο, οδηγεί σε μείωση του δυνητικού προς κατανάλωση εισοδήματος με αποτέλεσμα, να υποχωρεί και η αξία των εμπορικών χώρων.
