Μπορεί η Ελλάδα να μην δύναται να αποκτήσει ξανά τη βιομηχανία που είχε προ 35-40 ετών, καθώς διεθνώς οι ισορροπίες στις τιμές πρώτων υλών και εργασιακού κόστους έχουν μετατοπίσει την παγκόσμια βιομηχανία προς χώρες του τρίτου κόσμου, όμως μια νέα «βιομηχανία» γεννιέται στη χώρα, ικανή να δώσει νέα πνοή ανάπτυξης και να την καταστήσει hub καινοτομίας σε όλη τη ΝΑ Ευρώπη. Ο λόγος για την επέλαση της λεγόμενης τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, που δύναται να επαναφέρει χιλιάδες νέους ή μεγαλύτερους ξανά στη χώρα μας, αλλάζοντας το status quo ευρύτερα.
Ήδη έχουν δημιουργηθεί κάποιες εκατοντάδες νέες θέσεις υψηλά αμειβόμενης εργασίας, μέσω των μεγάλων επενδύσεων που λαμβάνουν χώρα στην ψηφιακή οικονομία και στην καινοτομία, διαδικασία που όμως είναι μόλις στη αρχή. Για πρώτη φορά μετά από μια δεκαετία φυγής Ελλήνων και Ελληνίδων προς χώρες του εξωτερικού για την αναζήτηση καλύτερης τύχης, υπάρχει μια – έστω και ήπια ακόμη – αντιστροφή, καθώς πολλά στελέχη υψηλής εξειδίκευσης και επιστήμονες τεχνολογίας, επιστρέφουν στη χώρα μας.
Χθες ανακοινώθηκε από τη Θεσσαλονίκη το τεράστιο ενδιαφέρον για το digital hub, δηλαδή το ψηφιακό κέντρο τεχνολογίας και καινοτομίας της Pfizer, με τα στελέχη του κολοσσού να γνωστοποιούν ότι μέχρι σήμερα έχουν γίνει 3.500 αιτήσεις για τις πρώτες 200 θέσεις εργασίας. Εκείνο που έχει ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι ότι το 20% των αιτήσεων αυτών προέρχονται από το εξωτερικό, κυρίως από Έλληνες και Ελληνίδες επιστήμονες, που ζουν και εργάζονται σε άλλες χώρες και αναζητούν τρόπο επιστροφής. Μπορεί το δείγμα να είναι μικρό, συγκριτικά με τη μαζική φυγή που έχει λάβει χώρα τα προηγούμενα χρόνια, όμως, συνδυαστικά με τις πολλές άλλες παρόμοιες επενδύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, δίνει ένα ισχυρό στίγμα.
Στόχος της Pfizer είναι συνδυαστικά με το 2ο Hub που θα γίνει στη Θεσσαλονίκη να φτάσει τους 600 εργαζόμενους. Όπως τόνισε χθες στέλεχος κορυφής της Pfizer, ήδη η Θεσσαλονίκη προβάλει δικαίως ως ανερχόμενη δύναμη στο να καταστεί «χωριό» καινοτομίας και έρευνας, με ό,τι υπεραξία αυτό συνεπάγεται, έχοντας πέντε πανεπιστήμια, ένα εκ των οποίων είναι το μεγαλύτερο στη ΝΑ Ευρώπη, ενώ στην πόλη λειτουργούν ήδη εννέα κέντρα καινοτομίας παγκόσμιου βεληνεκούς, όπως ο ίδιος τόνισε.
Θυμίζουμε ότι προχθές Δευτέρα η ελληνική εταιρεία Sunlight, μέλος του Olympia Group ανακοίνωσε τη δημιουργία στην Αθήνα νέου κέντρου έρευνας και καινοτομίας στο χώρο των νέας γενιάς μπαταριών λιθίου. Η νέα επένδυση θα δημιουργήσει 200 άμεσες νέες θέσεις εργασίας στην Ελλάδα όπου ήδη έχουν προσληφθεί Έλληνες επιστήμονες από το εξωτερικό, ενώ θα επηρεάσει περισσότερες από 800 θέσεις εργασίας στο άμεσο μέλλον. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Sunlight Λάμπρο Μπίσαλα, από τις 200 νέες θέσεις εργασίας, σχεδόν όλοι θα είναι επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης, ενώ δημιουργούνται ελκυστικές συνθήκες για τον επαναπατρισμό Ελλήνων ερευνητών που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό.
Οι άλλοι κόμβοι καινοτομίας και οι ανάγκες για… ακριβά εργατικά χέρια
Κορυφαίοι πολυεθνικοί όμιλοι υψηλής τεχνολογίας είτε έχουν εγκαινιάσει, είτε δρομολογούν τη δημιουργία κέντρων έρευνας, τεχνολογίας και καινοτομίας, στη Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα, είτε σε άλλες σε άλλες πόλεις όπως τα Γιάννενα όπου η TeamViewer δημιούργησε τη δική της μονάδα.
Πλην της Pfizer, «θέση» στη νέα εποχή που αναδύεται για τη Θεσσαλονίκη έχει λάβει η Deloitte Ελλάδας που έχει ιδρύσει Κέντρο Ερευνών το οποίο ενισχύει διαρκώς και στην πλήρη λειτουργία του θα απασχολούνται έως και 200 επιστήμονες.
H Cisco έχει δημιουργήσει στη Θεσσαλονίκη Διεθνές Κέντρο Καινοτομίας και Ανάπτυξης Ψηφιακών Δεξιοτήτων συνολικής επένδυσης 10 έως 12 εκατ. ευρώ, με στόχο να αναπτύσσει τεχνολογίες για τις έξυπνες πόλεις, για το Internet of Things, καθώς και ειδικές εφαρμογές για τον αγροδιατροφικό τομέα.
H Coca Cola HBC, διαβλέποντας τις εξελίξεις των καιρών έχει κάνει κινήσεις όλα τα τελευταία χρόνια, που μαρτυρούν ότι υπάρχει ξεκάθαρο πλάνο ώστε να γίνει η Ελλάδα ένα διεθνές hub και ένα τεχνολογικό αλλά και παραγωγικό διευθυντήριο που θα ελέγχει στρατηγικά όλες τις εξαγωγές και τη διανομή προϊόντων προς Βαλκάνια και ΝΑ Ευρώπη. Σ’ αυτό το πλαίσιο, προ μηνός, η ο όμιλος ανακοίνωσε νέα επένδυση στη Θεσσαλονίκη όπου θα δημιουργήσει κέντρο επιχειρηματικών λύσεων Εκκαθάρισης και Τιμολόγησης για χώρες που δραστηριοποιείται στα Βαλκάνια και τη ΝΑ Ευρώπη. Το κέντρο αυτό, θα φέρει 50 νέες θέσεις εργασίας.
Η ελληνική εταιρεία Profile Software έχει ανακοινώσει επένδυση 5 εκατ. ευρώ στη Θεσσαλονίκη όπου θα δημιουργήσει κέντρο ανάπτυξης νέων τεχνολογιών, έρευνας και καινοτομίας, που στην πλήρη ανάπτυξή του θα απασχολήσει αρκετές δεκάδες στελεχών.
Τον Ιανουάριο του 2020 η γερμανική εταιρεία λογισμικού TeamViewer εγκαινίασε στην πόλη των Ιωαννίνων το δικό της κέντρο έρευνας και τεχνολογίας, το οποίο έως το τέλος του τρέχοντος έτους θα απασχολεί 50 μηχανικούς, με στόχο μέσα στην επόμενη 4ετία να φτάσει τους 150-200 εργαζόμενους. Καταλυτικό ρόλο για την επιλογή της πόλης έπαιξε το γεγονός ότι τα Πανεπιστήμια Ιωαννίνων, Δυτ. Μακεδονίας και Αρτας (πρώην ΤΕΙ) βγάζουν κάθε χρόνο 400 μηχανικούς πληροφορικής, πολλοί εκ των οποίων δύναται να απορροφηθούν από την εταιρεία.
Μεγάλη επένδυση ύψους 400 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία data center στην Αττική έχει ήδη ανακοινώσει o κολοσσός που λέγεται Microsoft. Μπορεί αυτού του είδους η επένδυση (που σε προστιθέμενη αξία θα φτάσει το 1 δισ. ευρώ) να μην έχει ως πλέον απαραίτητο στοιχείο τα εργατικά χέρια, όμως θα δημιουργηθούν όπως και να ‘χει σημαντικές θέσεις εργασίας.
Τέλος, σειρά από data centers σχεδιάζουν να δημιουργήσουν στην Ελλάδα οι Lamda Hellix μαζί με την Digital Realty, στο πλαίσιο ενός προγράμματος προϋπολογισμού έως και 400 εκατ. ευρώ. Στόχος είναι να δημιουργήσουν world-class data centers, καθιστώντας την Ελλάδα ως τον πλέον ανερχόμενο και σημαντικό κόμβο στη νέα ψηφιακή εποχή.
Η πολλαπλασιαστική υπεραξία του κλάδου
Μπορεί ως απόλυτοι αριθμοί οι θέσεις εργασίας που «ανοίγονται» από τα παραπάνω projects να μην προκαλούν εντυπωσιασμό, όμως θα πρέπει να συνδυαστούν τα πολλαπλασιαστικά οφέλη που κάθε τέτοια επένδυση και κάθε τέτοια υψηλής εξειδίκευσης θέση εργασίας φέρνει. Σε μια εποχή που πολύς λόγος γίνεται για το παραγωγικό μοντέλο της χώρας, ο κλάδος της τεχνολογίας είναι αυτός που μπορεί να οδηγήσει στη νέα εποχή.
Η χώρα μας βρίσκεται σε ένα κομβικό σταυροδρόμι, όπου καλείται να ανέβει στο άρμα της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, επενδύοντας στην ψηφιακή τεχνολογία, τη νανοτεχνολογία, τη ρομποτική, την τηλεματική και την τηλεργασία. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι μια επανάσταση που «τρέχει» με ιλιγγιώδεις ταχύτητες, με την Ελλάδα να ακολουθεί έστω και με κάποια καθυστέρηση μια μνημειώδη μετάλλαξη που εξελίσσεται παγκόσμια.
Αυτό, περιλαμβάνει τεράστια, σύνθετα και κομβικά έργα σε όλο το φάσμα πληροφορικής και παροχής υπηρεσιών software και εξειδικευμένου λογισμικού, είτε για το δημόσιο, είτε για τον ιδιωτικό τομέα. Μέσα σ’ αυτή τη διαδικασία, πολλές εταιρείες πληροφορικής έχουν βγει στο προσκήνιο, λειτουργώντας επίσης ως «κράχτης» για επανέλκυση στελεχών μεγάλης εξειδίκευσης από το εξωτερικό.
Σύμφωνα με μελέτη της Deloitte για λογαριασμό του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ), η αξία της ελληνικής αγοράς Πληροφορικής και Επικοινωνιών μπορεί να ανέλθει έως το 2023 στα επίπεδα των 7,2 δισ. ευρώ, σύμφωνα με ένα δυναμικό σενάριο «Ανάπτυξης», από 5,7 δισ. ευρώ που είναι σήμερα.
Παράλληλα, μια αύξηση της αξίας της αγοράς Πληροφορικής και Επικοινωνιών κατά 1 δισ. ευρώ μπορεί να φέρει πολλαπλασιαστικά οφέλη της τάξης των 40 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία το 2023, που σωρευτικά θα ανέλθουν σε 80 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ της χώρας σε βάθος πενταετίας. Σε επίπεδο απασχόλησης, αυτό μεταφράζεται σε 14.000 νέες θέσεις εργασίας στον κλάδο ΤΠΕ και 415.000 νέες θέσεις εργασίας στους άλλους κλάδους της οικονομίας έως το 2023. Θυμίζουμε ότι δεκάδες είναι τα έργα που έχουν να γίνουν στην Ελλάδα σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα είτε μέσω του ΕΣΠΑ είτε μέσω του Ταμείου Ανάπτυξης.
