Το πρόσφατο ξεπούλημα στην αγορά ομολόγων των ΗΠΑ μπορεί να ηρέμησε αλλά η πιθανότητα ενός νέου επεισοδίου δεν μπορεί να αποκλειστεί στην τεράστια αυτή αγορά των $20 τρισ. Τα σημάδια του στρες παραμένουν και οι δείκτες κινδύνου συνεχίζουν να αναβοσβήνουν πορτοκαλί.
Επανάληψη τέτοιων επεισοδίων νευρικού ξεσπάσματος, ή tantrum όπως έχουν βαπτιστεί στην αργκό της αγοράς, είναι πιθανή τους ερχόμενους μήνες.
Η απόδοση στο 10ετές ομόλογο των ΗΠΑ, που είναι το ομόλογο αναφοράς για το παγκόσμιο κόστος δανεισμού, έχει υποχωρήσει γύρω στο 1,4% από το επίπεδο του 1,6% όπου σκαρφάλωσε την προηγούμενη εβδομάδα, μία άνοδος 130 μονάδων βάσης από το χαμηλό του περυσινού Μαρτίου.
Η άνοδος των αποδόσεων στα ομόλογα είχε μία βίαιη διάχυση στις χρηματιστηριακές αγορές και κούρεψε περί τα $2 τρις κεφαλαιοποίησης παγκοσμίως καθώς έπληξε τις μετοχές σε υψηλά επίπεδα αποτίμησης μετά από ένα δεκαετές ράλι.
Οι αναταράξεις μπορεί να επιστρέψουν αν η πορεία της αμερικανικής οικονομίας, βοηθούμενη από το δημοσιονομικό πακέτο των $1,9 τρισ. ξεπεράσει τις προσδοκίες της αγοράς και ξαναζωντανέψει τον πληθωρισμό.
Οι δείκτες ρίσκου δείχνουν ότι το στρες στην αγορά ομολόγων δεν έχει εξαφανιστεί.
Το βαρόμετρο φόβου στη χρηματιστηριακή αγορά, ο δείκτης VIX, βρίσκεται σε χαμηλότερα επίπεδα από τον αντίστοιχο δείκτη μεταβλητότητας MOVE στην αγορά ομολόγων.
Η πρόσφατη πτώση των τιμών στην αγορά ομολόγων έφερε τον δείκτη MOVE κοντά στα υψηλά του περασμένου Απριλίου, όμως ο VIX βρίσκεται αρκετά χαμηλότερα, σχεδόν 50% κάτω από το υψηλό του Απριλίου 2020.
Την τελευταία φορά που ο δείκτης MOVE βρέθηκε στις 76 μονάδες, ο VIX είχε ακολουθήσει την κίνηση φθάνοντας στις 40 μονάδες. Στην τρέχουσα συγκυρία όμως, ο VIX έχει ακόμα δρόμο για να συμβαδίσει με τον MOVE που παραμένει σε υψηλά επίπεδα.
Ένα πρόσθετο ανησυχητικό σημάδι είναι τα διευρυμένα spread στις τιμές αγοράς - πώλησης στη μεγαλύτερη αγορά ομολόγων του κόσμου που δείχνουν ότι το στρες παραμένει και ότι η ρευστότητα που τη διακρίνει έχει μειωθεί.
Σύμφωνα με στοιχεία της πλατφόρμας συναλλαγών Tradeweb, η διεύρυνση των spread παρατηρείται κατά μήκος της καμπύλης αποδόσεων και τα έχει φέρει στα υψηλότερα επίπεδα από το ξεπούλημα του Μαρτίου 2020 όταν ξέσπασε η πανδημία COVID-19.
Ένας άλλος λόγος που ώθησε στη διεύρυνση των spread όταν εκτοξεύτηκε η μεταβλητότητα είναι η σημαντική αλλαγή στη σύνθεση των συμμετεχόντων στην αγορά ομολόγων τα τελευταία χρόνια.
Οι παραδοσιακοί παίκτες όπως οι τράπεζες έχουν παραχωρήσει μεγάλο μερίδιο αγοράς στο αλγοριθμικό trading. Υπάρχουν μερικές εκτιμήσεις που υπολογίζουν το μερίδιο αυτό στην αγορά κρατικών ομολόγων των ΗΠΑ στο 90% από 50% στην αρχή της δεκαετίας.
Η εξάπλωση των μοντέλων συναλλαγών που οδηγούνται από ηλεκτρονικούς υπολογιστές είχε σαν αποτέλεσμα την εκτόξευση των όγκων συναλλαγών στην αγορά παραγώγων και στα ETF ενώ οι όγκοι στην αγορά τοις μετρητοίς έχουν συρρικνωθεί.
Στην ευρωζώνη μέχρι στιγμής η ΕΚΤ δείχνει να προτιμά τις προφορικές παρεμβάσεις για να περάσει το μήνυμα ότι «παρακολουθεί στενά τις αποδόσεις". Η επόμενη εβδομάδα θα είναι καθοριστική για το αν η κεντρική τράπεζα καταλήξει στο συμπέρασμα πως χρειάζεται πιο ενεργή χρήση του προγράμματος αγορών PEPP για να αποφευχθεί περαιτέρω άνοδος στις αποδόσεις των ομολόγων.
Χώρος υπάρχει για να αυξηθούν οι εβδομαδιαίες αγορές ομολόγων από την ΕΚΤ. Η κεντρική τράπεζα όμως μπορεί να επικοινωνήσει ότι το πρόγραμμα PEPP χρειάζεται αύξηση η και ότι υπάρχει περιθώριο περαιτέρω μείωσης του επιτοκίου καταθέσεων.
Ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, Luis de Guindos, δήλωσε σε συνέντευξη του την Τρίτη ότι η κεντρική τράπεζα θα εξετάσει αν η άνοδος των ονομαστικών αποδόσεων θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στη χρηματοδότηση.