Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπει για την Ελλάδα μακροχρόνια ανάπτυξη 0,9% και η Κομισιόν 1,5%. Σε κάθε περίπτωση, οι ρυθμοί αυτοί είναι πάρα πολύ χαμηλοί για τις ανάγκες της χώρας, αφού το κατά κεφαλήν ΑΕΠ δεν πρόκειται να επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα πριν το 2030. Μπορεί να γίνει κάτι για να επιταχυνθεί η ανάπτυξη και κατ' επέκταση η ανάκαμψη των εισοδημάτων;
Μόνο αν η νέα κυβέρνηση συνεχίσει έτσι όπως ξεκίνησε ή και με ακόμα μεγαλύτερη αποφασιστικότητα τις μειώσεις φόρων και την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων σχεδόν στο σύνολο της οικονομίας, από την αγορά ενέργειας και τη δημόσια διοίκηση, μέχρι την Παιδεία και την Υγεία, την απονομή δικαιοσύνης και το γενικότερο επενδυτικό και επιχειρηματικό περιβάλλον, μπορεί να αλλάξει τις προοπτικές ανάπτυξης, εκτιμά η Bank of America Merrill Lynch.
Οι προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου την περασμένη Παρασκευή ήταν για μία ακόμη φορά απογοητευτικές καθώς κάνουν λόγο για ανάπτυξη 1,8% το 2019, 2,3% το 2020 και 0,9% μακροπρόθεσμα. Η BofA ML ωστόσο εκτιμά ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει την ευκαιρία να αλλάξει τις προοπτικές ανάπτυξης – ενδεχομένως πάνω από 2% μεσοπρόθεσμα – αλλάζοντας έτσι και τη… μοίρα της ελληνικής οικονομίας. Η αμερικανική τράπεζα πιστεύει ότι με τα σημερινά δεδομένα η ελληνική οικονομία μπορεί να αναπτύσσεται με ρυθμό της τάξης του 1,3% σε ορίζοντα πολλών ετών λόγω κυρίως του δημογραφικού και άλλων αδυναμιών που περιορίζουν την ανταγωνιστικότητά της.
Όλα αυτά μπορούν να αλλάξουν αφού η κυβέρνηση δείχνει να γνωρίζει το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει. Αυτό σύμφωνα με την BofA ML, αποδεικνύεται από το γεγονός ότι εφαρμόζει ήδη αλλαγή δημοσιονομικού μείγματος και μειώσεις φόρων ενώ έχει την απόλυτη ιδιοκτησία των μεταρρυθμίσεων, κάτι που έλλειπε τα προηγούμενα χρόνια. Το καλό ξεκίνημα και οι καλές προθέσεις είναι δεδομένες όμως υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να επέλθει εφησυχασμός ακριβώς λόγω της καλής εκκίνησης της νέας διακυβέρνησης, σημειώνει η αμερικανική τράπεζα.
Ακολουθούν τα βασικότερα σημεία που επισημαίνει η BofA ML:
-Η αλλαγή του μείγματος πολιτικής για τη σταδιακή μείωση του μεγάλου φορολογικού βάρους θα στηρίξει την ανάπτυξη, τόσο μεσοπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα.
-Ακόμη και μετά τις μειώσεις η Ελλάδα θα παραμείνει μία χώρα με υψηλούς φόρους, που σημαίνει ότι θα απαιτηθεί πιο αποφασιστική πρόοδος στην υλοποίηση μεγάλων επενδυτικών project και ιδιωτικοποιήσεων.
-Η ελληνική κυβέρνηση παίρνει μέτρα για να αντιμετωπίσει τα αιώνια προβλήματα γραφειοκρατίας που είχαν παγώσει μεγάλες επενδύσεις, ενώ προτίθεται να τρέξει τις ιδιωτικοποιήσεις. «Αν οι επενδύσεις αυτές προχωρήσουν τότε η ανάπτυξη μεσοπρόθεσμα μπορεί να ξεπεράσει το 2%».
-Από τους βασικούς λόγους που ΔΝΤ, Κομισιόν και άλλοι δεν βλέπουν υψηλότερη ανάπτυξη στο μέλλον είναι το δημογραφικό και η γήρανση του πληθυσμού προβλήματα που επιδεινώθηκαν σημαντικά μετά το brain drain. Επίσης, οι προηγούμενες κυβέρνησης δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν τις διαρθρωτικές δυσκαμψίες της οικονομίας και η χώρα συνεχίζει να έχει σημαντικό πρόβλημα ανταγωνιστικότητας.
- Αν δεν επιτύχει υψηλότερη αναπτυξιακή δυναμική, η ελληνική οικονομία θα συγκλίνει μακροπρόθεσμα σε ρυθμούς χαμηλότερους από την τρέχουσα ανάπτυξη, γεγονός που θα διατηρήσει ζωντανούς τους κινδύνους για τη βιωσιμότητα του χρέους.
-Οι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να εστιάσουν στις αγορές προϊόντων, στην ενέργεια, στο δικαστικό σύστημα, στην εκπαίδευση, στην υγεία, στη δημόσια διοίκηση, στους ζημιογόνους κρατικούς οργανισμούς, στις χρήσεις γης, στο φορολογικό σύστημα και το ευρύτερο επιχειρηματικό και επενδυτικό περιβάλλον.
Η συνολική προσήλωση της κυβέρνησης στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων αποτελεί ξεκάθαρη ένδειξη ιδιοκτησίας των μεταρρυθμίσεων και η βιωσιμότητα της ανάκαμψης θα εξαρτηθεί από την πρόοδο σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις, σημειώνει η BofA ML. Παρ' όλα αυτά, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να οδηγήσει σε εφησυχασμό το καλό κλίμα στην αγορά και η επίτευξη υψηλότερης ανάπτυξης βραχυπρόθεσμα.