Της Νικολέττας Μουτούση
Σε στραγγαλισμό της λειτουργίας της Airbnb και άλλων ψηφιακών πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα προχωράει η κυβέρνηση. Με τις επιλογές της η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ κατόρθωσε ήδη να περιορίσει τη δραστηριότητα της Uber και παλεύει με κάθε μέσο να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις του ΣΑΤΑ και του μεγαλοσυνδικαλιστή Θύμιου Λυμπερόπουλου, ώστε να βγάλει εκτός κάδρου και την Beat -χωρίς να το έχει καταφέρει.
Τώρα με σειρά μέτρων απειλεί ουσιαστικά με έξωση και την Airbnb, που έχει δώσει ώθηση σε πολλές γειτονιές και έχει φέρει έσοδα σε ιδιοκτήτες αλλά και στο ίδιο το κράτος. Στο όνομα της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και των «γκρίζων» ζωνών στη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων, η κυβέρνηση προωθεί τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας στην ΑΑΔΕ όπου θα καταχωρούνται όλες οι μισθώσεις.
Οι συνεργαζόμενοι με την Airbnb δεν διαφωνούν στη δήλωση των μισθώσεων. Ωστόσο, η φορολόγηση των ιδιοκτητών που μισθώνουν βραχυχρόνια τα ακίνητά τους θα γίνεται βάσει των συντελεστών που ισχύουν για όσους τα νοικιάζουν κανονικά, γεγονός που έχει προκαλέσει αντιδράσεις καθώς -όπως επισημαίνεται- θα καταστήσει ασύμφορη την υπαγωγή στην Airbnb, με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση της εταιρείας.
«Η υποχρέωση για τη δήλωση των εισοδημάτων από τη βραχυχρόνια μίσθωση μέσω των πλατφορμών είναι δεδομένη. Πρέπει να ξέρουν οι ιδιοκτήτες ότι από τις διασταυρώσεις εμείς θα μπορέσουμε να τους βρούμε» απείλησε πρόσφατα η υφυπουργός Οικονομικών, Κατερίνα Παπανάτσιου (στο «Κόκκινο»).
«Ενώ βγαίνουν και απειλούν για πρόστιμα, δεν έχουν προχωρήσει τη βασική προϋπόθεση που είναι η λειτουργία της πλατφόρμας. Πώς αυτός που θέλει να είναι νόμιμος θα είναι όταν του αποστερείς το δικαίωμα;» σημείωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, Στράτος Παραδιάς.
«Δεν διαφωνούμε με τη φορολόγηση, αλλά με τους φορολογικούς συντελεστές. Είναι άλλο η φορολογία, άλλο η ληστεία» τόνισε, δεδομένου ότι εκτός από τη φορολόγηση με την κλίμακα των ενοικίων πρέπει να προστεθούν η εισφορά αλληλεγγύης 10%, ο ΕΝΦΙΑ, το σύνολο των λογαριασμών (ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, κοινόχρηστα, δημοτικά τέλη), καθώς και το κόστος αποκατάστασης πιθανών ζημιών που μπορεί να προκληθούν.
«Είναι διαφορετική αγορά όταν δίνεις το ακίνητο με την ημέρα αντί με τον μήνα και οι αρμόδιοι έχουν δείξει λίγο ενδιαφέρον να χειριστούν το θέμα» αναφέρει και ο Νίκος Τσοπανάκης, επικεφαλής της εταιρείας House of Athens, που δραστηριοποιείται στη διαχείριση ακινήτων μέσω Airbnb και άλλων πλατφορμών -ξεκίνησε το 2016 με την απόφαση να νοικιάσει ένα νεοκλασικό που είχε η οικογένειά του στην Πλάκα μέσω της Airbnb.
«Ενας φόρος επί των ημερών ενοικίασης, στην τιμή επί του ενοικίου θα αποτελούσε ένα αποτελεσματικό μέτρο. Θα ήταν όλοι κερδισμένοι» λέει. Η πρακτική αυτή εφαρμόζεται παγκοσμίως σε άλλες χώρες στις οποίες λειτουργεί η Airbnb και η εταιρεία εισπράττει τους σχετικούς φόρους και τα τέλη και τα διαβιβάζει στο κράτος ή στις τοπικές αρχές.
Επιβολή περιορισμών
Εμπόδια στη λειτουργία της Airbnb προκαλεί και η πρόβλεψη για ενοικίαση έως 90 μόνο ημέρες τον χρόνο. «Είναι πολύ μικρό το χρονικό διάστημα» λέει ο κ. Τσοπανάκης και αυτό επιβεβαιώνουν και οι αντίστοιχοι περιορισμοί που τέθηκαν εδώ και καιρό σε άλλες πόλεις, όπως η Νέα Υόρκη, με αποτέλεσμα η Airbnb να χάσει το 7% των συνεργασιών της με ιδιοκτήτες ακινήτων.
«Είμαστε εναντίον των περιορισμών που μπαίνουν εκ του πονηρού» αναφέρει και ο κ. Παραδιάς, παραπέμποντας και στη δυνατότητα που δίνουν οι προωθούμενες διατάξεις οι αρμόδιοι υπουργοί να επιβάλουν απαγορεύσεις για πόσα σπίτια και για πόσο διάστημα θα ενοικιάζονται μέσω της εταιρείας ανά περιοχή.
Οι αιτιάσεις πως σε κάποιες περιοχές υπάρχει πρόβλημα εξεύρεσης ακινήτων προς κανονική ενοικίαση, καθώς τα περισσότερα έχουν δοθεί στην Airbnb και σε όσα έχουν απομείνει ζητούνν υπέρογκα ενοίκια δεν είναι ακριβείς.
«Το πρόβλημα εντοπίζεται σε συγκεκριμένες περιοχές όπως το Κουκάκι, η Μύκονος ή η Σαντορίνη. Η πολιτεία πρέπει να βρει λύση γιατί πραγματικά δεν μπορεί να μη βρίσκει κατοικία γιατρός ή δασκάλα που πηγαίνει να υπηρετήσει. Αλλά δεν είναι λύση να καταργηθεί η βραχυχρόνια ενοικίαση. Πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή» σημειώνει ο κ. Τσοπανάκης, λέγοντας πως αντίστοιχα προβλήματα είχαν υπάρξει σε άλλες πόλεις όπως το Αμστερνταμ, το Βερολίνο και το Μανχάταν και αντιμετωπίστηκαν με κρατικές παρεμβάσεις.
Αντιθέτως, η δραστηριότητα της Airbnb όχι μόνο έδωσε αναζωογόνηση σε περιοχές όπως το Κουκάκι, το Μεταξουργείο, ο Κεραμεικός, το Μετς, από όπου ξεκίνησε η τάση της βραχυχρόνιας ενοικίασης ακινήτων και εν συνεχεία επεκτάθηκε σε όλη τη χώρα, αλλά κάλυψε και τις ελλείψεις σε υποδομές δίνοντας ώθηση και στον τουρισμό.
Αγκάθι αποτελεί και η απαίτηση σε κάθε μίσθωση να δηλώνεται και ο ΑΦΜ του ενοικιαστή. Σε αυτό μάλιστα υπήρξε και αντίδραση από τη μητέρα εταιρεία παραπέμποντας στην προστασία του απορρήτου των ενοικιαστών. «Τα προσωπικά δεδομένα υπόκεινται σε αυστηρούς κανόνες για την προστασία της ιδιωτικής ζωής» ανέφερε η εταιρεία.
Δεν λείπουν, βέβαια, και οι αντιδράσεις των ξενοδόχων. «Μας έβγαλαν τον ΦΠΑ 13% και μας έβαλαν άλλο φόρο διαμονής ανά κλίνη ανά ημέρα. Υπό το πρίσμα αυτό θα μπορούσαν να δηλώνουν αδικημένοι οι ξενοδόχοι. Αλλά με τα προνόμια και τον τρόπο λειτουργίας των ξενοδοχειακών μονάδων δεν θα έπρεπε να αντιδρούν» λέει ο κ. Τσοπανάκης.
«Εξάλλου, η λειτουργία των ψηφιακών πλατφορμών και η βραχυχρόνια ενοικίαση ακινήτων είναι υποκατάστατο, δεν είναι άμεσα ανταγωνιζόμενο των ξενοδοχείων. Δεν παρέχουμε τα service που έχουν τα ξενοδοχεία» σημειώνει.
Το άρθρο δημοσιεύεται σήμερα στον Φιλελεύθερο