Του Απόστολου Σκουμπούρη
Όπως είχε γίνει με το παροξυσμό που επικράτησε προ ολίγων ετών όπου οι Έλληνες «έγραφαν» ως βουλγαρικά τα υψηλού κυβισμού αυτοκίνητά τους για να αποφύγουν τα υψηλά τέλη κυκλοφορίας και τα υπόλοιπα χαράτσια της Ελλάδας, έτσι, ειδικά το τελευταίο 6μηνο, χιλιάδες μικροεπιχειρήσεις της χώρας (φέρεται να) «μετακόμισαν» στη Βουλγαρία. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που βρίσκεται σε έξαρση το τελευταίο 6μηνο μετά την επιβολή των capital controls. Όμως, η Βουλγαρία εδώ και πολλά χρόνια αποτελεί έναν εναλλακτικό τόπο έκφρασης της επιχειρηματικότητας των Ελλήνων, πολλές φορές με λανθάνοντα τρόπο, καθώς κάθε άλλο παρά Ελντοράντο είναι.
Όπως προαναφέρθηκε, αρχικά, πριν από μερικά χρόνια η «φάμπρικα» του... φορολογικού ασύλου της Βουλγαρίας είχε ξεκινήσει με τα αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού, όμως σταδιακά υπάρχει μια γενικευμένη «μετακόμιση» είτε επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, είτε των φορολογικών – λογιστικών μητρώων ελληνικών εταιρειών. Ο κυρίαρχος λόγος που Έλληνες επιχειρηματίες και μικροβιοτέχνες αποφασίζουν να μεταφέρουν την έδρα της εταιρείας τους στο εξωτερικό είναι η δυσβάστακτη φορολογία στη χώρα μας. Αυτό είναι το κυρίαρχο κίνητρο. Ούτε πρώτες ύλες, ούτε εργατικά, είναι ανταγωνισμός, ούτε κάτι άλλο. Άλλωστε, η Βουλγαρία, παρ'' όλα τα βήματα που έχει κάνει, σε πολλά ακόμη υστερεί ώστε να δικαιούται να χαρακτηριστεί επενδυτικός προορισμός μεγάλης οντότητας. Ασχέτως με τα μυθεύματα που ακούγονται και γράφονται.
Βεβαίως, η σύσταση εταιρείας στη Βουλγαρία είναι εύκολη διαδικασία, με εξαιρετικά περιορισμένη γραφειοκρατία και κόστος μόλις 300 ευρώ. Αρκετοί βεβαίως είναι αυτοί που πάνε στη Βουλγαρία όχι για την πιο ευνοϊκή φορολογία αλλά για να αποφύγουν – ή έτσι νομίζουν – διάφορα ποσά που χρωστούν στο ελληνικό δημόσιο.
Πως λειτουργεί η… φάμπρικα
«Πάμε να δουλέψουμε δεν πάμε να κλέψουμε. Πάμε για να επιβιώσουμε από τη φορολογική λαίλαπα του ελληνικού κράτους που μας κυνηγά ανελέητα» τονίζει στο liberal.gr o Δημήτρης Κ., Έλληνας επιχειρηματίας που πρόσφατα (εντός του Δεκέμβρη του 2015) μετέφερε τα... βιβλία της επιχείρησής του στη Βουλγαρία. Μάλιστα, όπως τονίζει ο Έλληνας επιχειρηματίας «έχει στηθεί μια ολόκληρη βιομηχανία που κανονίζει όλη τη γραφειοκρατική δουλειά της μεταφοράς της έδρας από Έλληνες που γνωρίζουν πρόσωπα και καταστάσεις στη γειτονική χώρα».
Όπως σημειώνει «πρόκειται για λογιστικά γραφεία που αναλαμβάνουν με ένα εξαιρετικά μικρό κόστος να βρουν επαγγελματική στέγη σε Έλληνες επιχειρηματίες που θέλουν να μεταφέρουν την έδρα τους. Είναι εταιρείες που έχουν νοικιάσει – φασόν πολλά γραφεία και λειτουργούν ως μεσίτες ή ως νέοι ιδιοκτήτες, ενοικιάζοντας ομαδικά με αστεία ποσά γραφεία, καθαρά για να δικαιολογηθεί η επαγγελματική στέγη. Παράλληλα, κάποια δηλώνονται και ως τόποι διαμονής». Έτσι λειτουργεί η... φάμπρικα της... βουλγαροποίησης των ελληνικών επιχειρήσεων, αν και απαιτούνται φυσικά και άλλα, όπως τιμολόγια και άλλα που θα πιστοποιούν ότι υπάρχει δραστηριότητα στη χώρα και δεν είναι εικονική η... δουλειά».
Το δημοσίευμα της βουλγαρικής εφημερίδας, οι υπερβολές και η αλήθεια
Τελευταία ιδιαίτερη αίσθηση έκανε η είδηση ότι η μεγαλύτερης κυκλοφορίας Βουλγαρική εφημερίδα κυκλοφόρησε πρόσφατα με πρωτοσέλιδο τίτλο «Ευχαριστούμε Ελλάδα» παραθέτοντας και στοιχεία για τη μετακόμιση χιλιάδων επιχειρήσεων στη γείτονα χώρα! Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με το δημοσίευμα το τελευταίο 6μηνο μετακόμιζαν προς Βουλγαρία κατά μέσο όρο 335 επιχειρήσεις την ημέρα! Σύνολο δηλαδή 60.000 επιχειρήσεις! Σύμφωνα με το δημοσίευμα, σ'' αυτές τις επιχειρήσεις αντιστοιχούν 250.000 θέσεις εργασίας, ενώ στις εν λόγω εταιρείες εργάζονται μόνον 11.500 Έλληνες, που αναγκαστικά μετακόμισαν στη γειτονική Βουλγαρία.
Δεν επιβεβαιώνονται τα στοιχεία
Κορυφαίο στέλεχος θεσμικού εμπορικού φορέα της Ελλάδας που γνωρίζει καλά την κατάσταση, μιλώντας στο liberal.gr τονίζει ότι «ο λόγος που... δραπετεύουν οι Έλληνες επιχειρηματίες είναι για να επιβιώσουν λόγω της δυσβάστακτης εγχώριας φορολογίας. Για τα αυτοκίνητα βρέθηκε φόρμουλα ελέγχου στο ότι πρέπει να είναι μόνιμος κάτοικος Βουλγαρίας κάποιος για να αλλάξει πινακίδες. Για τη μεταφορά της επιχείρησης όμως δεν απαιτείται να είναι κάποιος μόνιμος κάτοικος. Η Βουλγαρία είναι στους 28 της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά δεν ανήκει στον πυρήνα των 19 της Ευρωζώνης».
Πάντως, η άποψη του συγκεκριμένου θεσμικού στελέχους είναι ότι ο αριθμός που ακούγεται περί τις 60.000 επιχειρήσεις που έχουν μετακομίσει είναι υπερβολικός, «είναι τραβηγμένη μια τέτοια προσέγγιση» σημειώνει. Τονίζει ότι έχουμε ζητήσει επίσημα στοιχεία από το Ινστιτούτο Οικονομίας της Βουλγαρίας για το πόσες ακριβώς εταιρείες ζήτησαν... άσυλο και δεν μας έχουν δώσει.
Ο ίδιος σημειώνει ότι στη Βουλγαρία όσες ελληνικές επιχειρήσεις έχουν πάει μόνο τα... χαρτιά τους εκεί, «θεωρούνται σαν of shore. Γενικώς, όλη αυτή η ιστορία έχει αρκετές... γκρίζες περιοχές, είναι λίγο τραβηγμένη και από την πλευρά των Βουλγάρων που θέλουν να παρουσιάσουν τη χώρα τους ως επιχειρηματικό Ελντοράντο. Δεν είναι πανάκεια η μετακόμιση στη Βουλγαρία» επισημαίνει.
«Δεν έχει ανάπτυξη η Βουλγαρία, τουλάχιστον όση πιστεύουν ορισμένοι, δεν είναι επιχειρηματικός παράδεισος, υπάρχουν πολλοί σκόπελοι», σημειώνει. Πάντως, «καθημερινά έρχονται στην Ένωσή μας διάφοροι φάκελοι από δικηγορικά γραφεία που αναλαμβάνουν εργολαβικά τη «μετακόμιση» ελληνικών εταιρειών προς Βουλγαρία. Όμως, όσοι πηγαίνουν εκεί θα πρέπει να γνωρίζουν ότι θα αντιμετωπίσουν πολλές και σημαντικές δυσκολίες.
Εκτός των άλλων θα έχουν δυσκολίες στο να «σηκώσουν» τα κέρδη τους, καθώς θα θεωρηθεί εξαγωγή συναλλάγματος το να φέρει κάποιος τα κεφάλαιά του προς την Ελλάδα»! Με 300 ευρώ ανοίγουν ένα λογαριασμό και έναν αριθμό φορολογικού μητρώου. Από το καλοκαίρι λόγω των capital controls χιλιάδες ελληνικές επιχειρήσεις άνοιξαν εταιρικούς λογαριασμούς σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης ώστε να κάνουν συναλλαγές, να πραγματοποιούν τραπεζικά εμβάσματα στους προμηθευτές τους ή να εισπράττουν από τους πελάτες τους.
Ο κίνδυνος για τον αγροτικό τομέα
Σύμφωνα με το ίδιο στέλεχος, «πολλές επιχειρήσεις ειδικά της Βορείου Ελλάδος που δραστηριοποιούνται στον αγροτικό τομέα και λόγω μικρής απόστασης «φλερτάρουν» με τη μεταφορά της (φορολογικής) έδρας τους στη Βουλγαρία. Υπάρχει κίνδυνος να κάνουν τις εξαγωγές τους και τη διακίνηση των προϊόντων τους από αυτή τη χώρα, με ότι απώλειες σε έσοδα περιλαμβάνει αυτό για τη χώρα μας, ενώ ενδέχεται να υπάρξουν και οι λεγόμενες τριγωνικές συναλλαγές, καθαρά για την αποφυγή της «ελληνικής» φορολογίας!
Πέρα από τους λόγους που προαναφέρθηκαν, υπάρχουν και κάποιοι που μεταφέρουν ή ιδρύουν μικρές εταιρείες στη Βουλγαρία, συνδυαστικά, για διττούς φορολογικούς λόγους. Και για μικρή εταιρική φορολογία, αλλά και ως κάλυψη, ώστε να «στεγάσουν» το υψηλού κυβισμού αυτοκίνητά τους, τα οποία νομίμως πλέον κυκλοφορούν στην Ελλάδα. Όπως τονίζει στο liberal.gr o Έλληνας επιχειρηματίας Δημήτρης που αναφέρθηκε πιο πάνω «αν με σταματήσουν στην Ελλάδα για το αυτοκίνητο, δικαιούνται να μου το πάρουν για έλεγχο. Όμως, μόλις διαπιστώσουν ότι η εταιρεία μου στη Βουλγαρία είναι υπαρκτή, ότι δεν είναι... κούφια, τότε μέσα σε 10 ημέρες παίρνω ξανά το αυτοκίνητο και δεν υπάρχει κανένα άλλο θέμα».