Του Χρήστου Ν. Κώνστα
Ο Mario Draghi άναψε αμέσως το πράσινο φως. Ο Valdis Dombrovskis έθεσε το πολιτικό και θεσμικό πλαίσιο. Ο Γιάννης Στουρνάρας βρήκε τα πρώτα λεφτά για να ξεκινήσει η προσπάθεια.
Το πρόβλημα είναι μεγάλο αλλά απλό στην περιγραφή του: Όσο κι αν προσπαθήσουν οι Ελληνικές τράπεζες, μέχρι το τέλος του 2019 αποκλείεται να μειώσουν το χαρτοφυλάκιο των “κόκκινων δανείων” στα επίπεδα που έχουν υποσχεθεί στην Ενιαία Τραπεζική Αρχή. Χρειάζεται ένας ακόμη φορέας, ένας “επιταχυντής” των εξελίξεων.
Ταυτόχρονα, ο Γιάννης Στουρνάρας θεωρεί ανόητο, να αφήσουμε αναξιοποίητα τα λεφτά που απέμειναν από το Μνημόνιο ΙΙΙ τα οποία ο ελληνικός λαός έχει πληρώσει ακριβά, με φόρους, περικοπές μισθών, ύφεση και ανεργία.
Το σχέδιο του Διοικητή της ΤτΕ για τη δημιουργία μιας Εθνικής Εταιρείας Διαχείρισης Περιουσιακών στοιχείων, η οποία πλέον εντάσσεται στον συνολικό Ευρωπαϊκό σχεδιασμό με βάση τις χθεσινές ανακοινώσεις του Αντιπροέδρου της Κομισιόν, προσπαθεί ταυτόχρονα να πετύχει δύο στόχους:
- να παρακάμψει την καθολική άρνηση της κυβέρνησης για μια προληπτική γραμμή πίστωσης (ECCL) αλλά επίσης
- να δημιουργήσει ένα χρήσιμο εργαλείο για να σώσει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα από μία ενδεχόμενη ανακεφαλαιοποίηση
Το σχέδιο Στουρνάρα στηρίζεται στο πετυχημένο «Ιρλανδικό» παράδειγμα της ΝΑΜΑ (Νational Asset Management Age ncy) που όχι μόνο κατάφερε να επιταχύνει την εκκαθάριση των «κόκκινων δανείων» των Ιρλανδικών τραπεζών αλλά –το σημαντικότερο- πέτυχε θετικά οικονομικά αποτελέσματα δηλαδή δεν κόστισε, αλλά απέφερε έσοδα για το Δημόσιο.
Η πρόταση Στουρνάρα προς τους «θεσμούς» έχει προφανώς την υποστήριξη της διοίκησης της ΕΚΤ και προβλέπει να χρηματοδοτηθεί κατ' αρχήν η Εθνική «κακή τράπεζα» με ένα ποσό 5 δις Ευρώ από τα αδιάθετα χρήματα του Μηχανισμού Στήριξης του ΕSM.
Τα χρήματα αυτά θα χρησιμοποιηθούν ως αρχικό μετοχικό κεφάλαιο κι αμέσως μετά η Εθνική Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων θα αναζητήσει ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια ώστε να διασφαλιστεί πλήρως ο ιδιωτικοοικονομικός χαρακτήρας του σχεδίου.
Στην περίπτωση της Ιρλανδίας, η NAMA δημιουργήθηκε το 2009 με το κράτος να κατέχει το 49% με εκδιδόμενο χρέος ύψους 7,3% του ΑΕΠ για την αγορά δανείων με κούρεμα 57%. Το σημαντικό όμως είναι ότι σήμερα η ΝΑΜΑ έχει σχεδόν το σύνολο των χρημάτων με τα οποία επιβαρύνθηκαν οι Ιρλανδοί φορολογούμενοι και ήδη προσβλέπει σε κέρδος. Κερδοφόρα για το Κράτος ήταν και η αντίστοιχη αμερικανική Εταιρεία TARP.
Η Ελληνική ΝΑΜΑ (ή όπως τις λέει ο Dombrovskis Asset Management Companies AMCs) θα αγοράζει «κόκκινα δάνεια» από τις τράπεζες σε λογικές και ρεαλιστικές τιμές, θα δημιουργήσει συνθήκες ενεργούς ζήτησης στη δευτερογενή αγορά αυτών των δανείων, θα συμβάλει στη διαφάνεια και κυρίως θα απαλλάξει το τραπεζικό σύστημα από τον εκβιασμό των vulture funds (γύπες των αγορών). Λόγω του χαμηλού κόστους κτήσης των αρχικών κεφαλαίων (από τον ESM και τους ιδιώτες επενδυτές) η αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων μπορεί να αποβεί ιδιαιτέρως αποδοτική.
Όλοι γνωρίζουν τους εξαιρετικά φιλόδοξους και πιεστικούς στόχους που έχουν συμφωνηθεί με τις διοικήσεις των τραπεζών, για τη μείωση των «κόκκινων δανείων». Γι' αυτό σε πάρα πολλές περιπτώσεις οι τιμές που προσφέρουν αυτά τα funds είναι εξευτελιστικές και τελικά δημιουργούν νέο πρόβλημα στους ισολογισμούς των τραπεζών από τις κεφαλαιακές ζημιές.
Το θέμα συζητήθηκε αναλυτικά με το «θεσμούς» ακόμη και κατά τη διάρκεια της σύντομης επίσκεψής τους στην Αθήνα. Βασική παρατήρηση των υπολοίπων –εκτός ΕΚΤ- «θεσμών» είναι ότι προτού πωληθούν τα δάνεια στην Εθνική Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών στοιχείων θα πρέπει οι τράπεζες στην Ελλάδα να έχουν προχωρήσει σ΄ ένα μεγάλο ξεκαθάρισμα των «κόκκινων επιχειρηματικών δανείων» ώστε να αποφευχθεί ο ηθικός κίνδυνος («moral hazard»).
Οι εκπρόσωποι των «θεσμών» έχουν κάνει σαφές στον Γιάννη Στουρνάρα ότι μια τέτοια πρωτοβουλία πρέπει να λειτουργήσει εξυγιαντικά για την ελληνική επιχειρηματική σκηνή της επόμενης μέρας. Δεν πρέπει να λειτουργήσει ως κρατική βοήθεια προς ορισμένες επιχειρήσεις.
Διαβάστε ακόμα:
- «Πράσινο» φως από την Κομισιόν για εθνική Bad Bank
