Όταν προς το τέλος Ιανουαρίου γινόταν αντιληπτό ότι το 3ο κύμα της πανδημίας δεν υποχωρούσε και ότι οδεύαμε ολοταχώς προς ένα ακόμη αυστηρό lockdown, στο υπουργείο Οικονομικών έπιαναν χαρτί και μολύβι για να αναθεωρήσουν με το «καλημέρα» της νέας χρονιάς τις προβλέψεις για ολόκληρο το έτος.
Διπλασιάστηκε το κονδύλι των μέτρων στήριξης, έπεσε στο +3,6% ο στόχος της ανάκαμψης και κατέβηκε ο πήχης των προσδοκιών για τα φορολογικά έσοδα της χρονιάς.
Πώς να ποντάρεις σε ισχυρή ανάπτυξη άνω του 4% όταν χάνεις ολόκληρο το πρώτο τρίμηνο; Είμαστε πλέον μερικές ημέρες πριν από την επίσημη ανακοίνωση της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (4 Ιουνίου) για την πορεία της οικονομίας κατά το πρώτο τρίμηνο.
Πλέον, η απαισιοδοξία του Ιανουαρίου για το «χαμένο πρώτο τρίμηνο» έχει μετατραπεί σε συγκρατημένη αισιοδοξία ότι η ύφεση τελικώς για την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου δεν θα είναι τόσο μεγάλη όσο θα περίμενε κανείς ύστερα από τρίμηνο γεμάτο περιοριστικά μέτρα και καραντίνες τοπικές, περιφερειακές και τελικώς εθνικές. Οι επιχειρήσεις φαίνεται ότι βρήκαν τον τρόπο να «τζιράρουν» διαθέτοντας προϊόντα είτε εντός είτε και εκτός των συνόρων της χώρας.
Η μεταποίηση αυτή τη φορά δεν πτοήθηκε και κράτησε ψηλά την βιομηχανική παραγωγή. Και το λιανεμπόριο, είτε με τις ηλεκτρονικές πωλήσεις είτε με την οργάνωση του click away συγκράτησε την πτώση των πωλήσεων σε επίπεδα που σε καμία περίπτωση δεν παραπέμπουν σε καταστήματα «ολικώς κλειστά» για σειρά εβδομάδων.
Υπήρξαν ανακατανομές μεριδίων και πωλήσεων μέσα στην πανδημία; Βγήκαν κάποιοι ενισχυμένοι; Βυθίστηκαν κάποιοι άλλοι σε ακόμη βαθύτερα νερά; Προφανώς ισχύουν και αυτά. Όμως στο σύνολο, φαίνεται ότι το ένστικτο της οικονομικής επιβίωσης λειτούργησε κάτι που αναμένεται να αποτυπωθεί με ένα «λογικό» ποσοστό ύφεσης (και σίγουρα όχι διψήφιο).
Για την συγκρατημένη αισιοδοξία, υπάρχουν πλέον στοιχεία. Προ ημερών, η Ελληνική Στατιστική Αρχή ανακοίνωσε ότι στο πρώτο τρίμηνο ο συνολικός τζίρος όλων των επιχειρήσεων (από την πιο μικρή που τηρεί απλογραφικά βιβλία) μέχρι την ποιο μεγάλη) ήταν μειωμένος κατά 5,4%. Φυσικά, δεν είναι λίγο το να χαθούν περί τα 3,5 δισ. ευρώ και να πέσει ο συνολικός τζίρος από τα 67,2 δισ. ευρώ που ήταν στο πρώτο τρίμηνο του 2020 (σ.σ δεν υπήρχε καραντίνα παρά για τον μισό Μάρτιο) στα 63,56 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, θα μπορούσαν τα πράγματα να είναι πολύ χειρότερα. Είναι σαφείς οι ενδείξεις «αντίστασης» των επιχειρήσεων. Ειδικά αν σημειωθεί ότι οι εταιρείες έκλεισαν τον Μάρτιο του 2021 με αυξημένο τζίρο σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα.
Τα παραπάνω στοιχεία, έρχονται επίσης να προστεθούν σε μια αλυσίδα άλλων ελπιδοφόρων στατιστικών:
1. Τα στοιχεία για την πορεία του εμπορικού ισοζυγίου για ολόκληρο το πρώτο τρίμηνο ήταν θετικά. Το έλλειμμα, ανήλθε στα 4,734 δισ. ευρώ έναντι 5,247 δισ. ευρώ που ήταν κατά το πρώτο τρίμηνο του 2020. Δηλαδή το έλλειμμα συρρικνώθηκε κατά περίπου 10% και αυτό είναι θετικό για το ΑΕΠ.
2. Η βιομηχανική παραγωγή είχε αύξηση στο πρώτο τρίμηνο 4,5% συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του 2020. Και αυτό είναι θετικό για το ΑΕΠ.
Δεν έχουμε ακόμη εικόνα για την πορεία των επενδύσεων. Αυτός είναι και ο μεγάλος «άγνωστος» της εξίσωσης για το πρώτο τρίμηνο. Αν λείψουν οι δυσάρεστες εκπλήξεις, η 4η Ιουνίου θα μας φέρει αντιμέτωπους με ένα μικρό μονοψήφιο ποσοστό ύφεσης.
