Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Δρόμος στρωμένος με αγκάθια είναι αυτός της επόμενης μέρας των Μνημονίων, όπως τον περιγράφουν οι αναλυτές του γραφείου προϋπολογισμού της Βουλής. Είτε πρόκειται για καθαρά έξοδο, είτε για υβριδικό μοντέλο, η Ελλάδα θα παραμείνει σε σκληρή εποπτεία, ενώ όλα θα κριθούν από τις αποφάσεις του ΔΝΤ. Δηλαδή εάν θα συμμετάσχει στο πρόγραμμα η? αν θα αποχωρη?σει χωρι?ς θο?ρυβο.
Το Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής απευθύνει έκκληση να εξαλειφθεί η φορολογική αβεβαιότητα και να μειωθεί η φορολογία ώστε να μην προκαλείται «ασφυξία» στην οικονομία και να μην δημιουργούνται αντικίνητρα για τις επενδύσεις και για την εργασία. Με αυτόν τον τρόπο θα αυξηθούν και οι καταθέσεις στις τράπεζες οπότε και θα ενισχυθεί ο δανεισμός προς τις επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, η πλη?ρης ε?ξοδος στις αγορε?ς, αν επιτευχθει?, θα ε?χει κο?στος, το υ?ψος του οποι?ου θα εξαρτηθει? απο? τη στα?ση του ΔΝΤ (αν δηλαδη? θα συμμετα?σχει ως το?τε στο ελληνικο? προ?γραμμα η? αν θα αποχωρη?σει χωρι?ς θο?ρυβο) και των ευρωπαι?κω?ν θεσμω?ν (με?σω κυρι?ως της ελα?φρυνσης στην εξυπηρε?τηση του χρε?ους).
Σχετικά με την πρόθεση της κυβέρνησης να βγει στις αγορές, το Γραφείο επισημαίνει ο?τι «η ε?ξοδος στις αγορε?ς δεν σημαι?νει ει?σοδο σε μια κατα?σταση χωρι?ς δημοσιονομικου?ς (και α?λλους) περιορισμου?ς. Η Ελλα?δα, ακο?μα και αν ο?λα πα?νε καλα?, θα υπα?γεται στους ισχυ?οντες για τα κρα?τη με?λη περιορισμου?ς της δημοσιονομικη?ς διακυβε?ρνησης της ΕΕ και ειδικα? της Ευρωζω?νης».
Παρά το γεγονός ότι οι αναλυτές του Γραφείου κάνουν λόγο για βελτίωση των μακροοικονομικών μεγεθών ωστόσο, «κα?τωθεν του μακρο-επιπε?δου ει?ναι εμφανη? τα σημα?δια κρι?σης», τονίζουν χαρακτηριστικά. Μάλιστα, επικεντρώνουν την ανάλυση τους, στο ότι πολλές ελληνικε?ς επιχειρη?σεις εξακολουθου?ν να «φευ?γουν» προς Βουλγαρι?α και Κυ?προ, ο?που την ανα?πτυξη? τους ευνοου?ν οι χαμηλοι? φορολογικοι? συντελεστε?ς και ασφαλιστικε?ς εισφορε?ς, ο ευκολο?τερος τραπεζικο?ς δανεισμο?ς και γενικα? μια λογικη? καλωσορι?σματος επενδυ?σεων. Επι?σης, το κλει?σιμο της Πίτσος και η κατα?σταση στα Ναυπηγει?α Σκαραμαγκα?, τη ΔΕΗ, την ΕΑΣ και ΕΛΒΟ δει?χνουν ο?τι δεν ε?χει τελειωμο? το δρα?μα της μεγα?λης ελληνικη?ς βιομηχανι?ας. Πα?ντως, δεν λει?πουν και μερικε?ς βιομηχανικε?ς επιτυχι?ες κυρι?ως σε εξαγωγικα? προσανατολισμε?νες μονα?δες.
«Ει?ναι πλε?ον κοινο?ς το?πος ο?τι αν δεν βαδι?σουμε σταθερα? στο μονοπα?τι της εξωστρε?φειας και της ανα?πτυξης, ο οικονομικο?ς μαρασμο?ς θα προκαλει? περαιτε?ρω εξασθε?νιση των θεσμω?ν, ανομι?α και κοινωνικε?ς εντα?σεις που με τη σειρα? τους θα καθηλω?νουν τη χω?ρα στη στασιμο?τητα η? και στην παρακμη?», σημειώνουν.
8+1 Συμβουλές του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής στην κυβέρνηση
1) Να επιταχυ?νει τις διαρθρωτικε?ς μεταρρυθμι?σεις που συμβα?λλουν στην αυ?ξηση της παραγωγικο?τητας, στη δια?χυση της καινοτομι?ας και, επομε?νως, της δυνητικη?ς παραγωγικη?ς ικανο?τητας (growth potential). Πολλε?ς μεταρρυθμι?σεις παραμερι?ζουν τα εμπο?δια για παραγωγικε?ς επενδυ?σεις. Σοβαρε?ς επενδυτικε?ς αποφα?σεις εξαρτω?νται, μεταξυ? α?λλων, απο? την επιτα?χυνση της απονομη?ς δικαιοσυ?νης, τη σταθερο?τητα του φορολογικου? συστη?ματος (ο?που ε?να πρω?το βη?μα ε?γινε με την προ?βλεψη στον αναπτυξιακο? νο?μο ο?τι επενδυ?σεις που υπα?γονται σε αυτο?ν δεν θα φοβου?νται αλλαγε?ς για μια δεκαετι?α), τη χωροταξι?α που θα βελτι?ωνε την προβλεψιμο?τητα της ρυθμιστικη?ς πολιτικη?ς και την αποτελεσματικο?τερη Δημο?σια Διοι?κηση. Υπενθυμι?ζουμε ο?τι σε σχε?ση με την τελευται?α η χω?ρα ε?χει δεσμευθει? για σειρα? αλλαγω?ν (αξιολο?γηση κλπ), που ο?μως αντιμετωπι?ζουν ισχυρε?ς αντιδρα?σεις.
2) Να εντει?νει τις προσπα?θειες για ρυ?θμιση του προβλη?ματος των μη εξυπηρετου?μενων δανει?ων.
3) Να συνεχι?σει τις προσπα?θειες για την ενι?σχυση της κοινωνικη?ς συνοχη?ς, μειω?νοντας το βα?ρος της δημοσιονομικη?ς προσαρμογη?ς στα ασθενε?στερα εισοδηματικα? στρω?ματα.
4) Να ολοκληρω?σει την επανεξε?ταση των κρατικω?ν δαπανω?ν (spending review). Η διαδικασι?α ε?χει η?δη αρχι?σει με πρωτοβουλι?α του Αν. Υπουργου? Οικονομικω?ν και φαι?νεται ο?τι αποδι?δει αν κρι?νουμε απο? την προβλεπο?μενη για το 2018 μει?ωση της κρατικη?ς κατανα?λωσης. Συναφω?ς, η επανεξε?ταση δεν θα πρε?πει να ε?χει μοναδικο? στο?χο τη μει?ωση των δαπανω?ν αλλα? κυρι?ως τη βελτι?ωση της αποτελεσματικο?τητα?ς τους με τις αναγκαι?ες ανακατανομε?ς.
5) Να εντει?νει τις προσπα?θειες κατα? της φοροδιαφυγη?ς αρχι?ζοντας απο? τις εμφανε?στερες και μεγα?λες ευκαιρι?ες για φοροδιαφυγη? που συνδε?ονται με τη διακι?νηση του πετρελαι?ου.
6) Να ενθαρρυ?νει σαφη? προ?οδο στο προ?βλημα των μη εξυπηρετου?μενων δανει?ων, ω?στε να αρχι?σει σταδιακα? να αποκαθι?σταται η λειτουργι?α του τραπεζικου? συστη?ματος στη χω?ρα, παρε?χοντας την απαιτου?μενη ρευστο?τητα στην οικονομι?α.
7) Να αξιοποιη?σει πλη?ρως, εγκαι?ρως και αποτελεσματικα? ο?λες οι δυνητικε?ς πηγε?ς ευρωπαι?κη?ς χρηματοδο?τησης.
8) Να εκτελει? ομαλα? τον πρου?πολογισμο?, το?σο απο? την πλευρα? των εσο?δων ο?σο και απο? την πλευρα? των δαπανω?ν, ω?στε να αποφευχθει? η ανα?γκη λη?ψης επιπλε?ον δημοσιονομικω?ν με?τρων.
9) Να συνεχι?σει την αποπληρωμη? των ληξιπρο?θεσμων υποχρεω?σεων του δημοσι?ου, χωρι?ς τη μαζικη? συσσω?ρευση νε?ων.
Συνολικά, αφενός μεν, η ελληνική πλευρά θα πρέπει να πείσει ότι Ελλάδα έχει μπει σε έναν ενάρετο κύκλο διακυβέρνησης, απαλλαγμένη από παρωχημένες τακτικές του παρελθόντος, αφετέρου δε οι δανειστές θα πρέπει επιτέλους να κλείσουν το θέμα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, απαλλάσσοντας την Ελλάδα από το «σισύφειο βάρος» και την υποχρέωση να επιτυγχάνει πολύ υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα που στραγγαλίζουν την οικονομία, προκαλώντας έναν φαύλο κύκλο ύφεσης.