Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Η χθεσινή μέρα είχε καλές ειδήσεις για την Ελλάδα. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναθεώρησε τις προβλέψεις για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2018 στο 2,9% του ΑΕΠ από 2,2%του ΑΕΠ, εξέλιξη που δείχνει ότι δεν πρόκειται να ζητήσει νέα μέτρα. Πιθανόν να μην ζητήσει, την νωρίτερα εφαρμογή του αφορολόγητου ορίου από το 2019 και την μετάθεση των αντίμετρων από το 2023 και μετά. Ωστόσο, θα ζητήσει τη λύση για το χρέος.
Θα ζητήσει από τους Ευρωπαίους να προχωρήσουν στη λήψη μέτρων ώστε να καταστεί το ελληνικό χρέος βιώσιμο. Με αυτό τον τρόπο πετάει το μπαλάκι στην Ευρώπη και επιχειρεί να αποκηρύξει από πάνω του το ρόλο του «κακού».
Βέβαια, οι Γερμανοί έχουν ήδη δώσει μία πρώτη απάντηση για το ελληνικό χρέος η οποία μεταθέτει τις συζητήσεις για μετά το τέλος του προγράμματος και συγκεκριμένα τον Αύγουστο, ενώ από την άλλη έχουν εκφράσει τις αντιρρήσεις τους για το γαλλικό κλειδί.
Το κέρδος για την Ελλάδα μπορεί να αποδειχθεί σημαντικό. Εξαρτάται πάντως από τον τρόπο που θα διαχειρισθεί η ελληνική κυβέρνηση την καθαρή της έξοδο. Και αυτό καθώς τα προβλήματα θα πολλαπλασιασθούν και θα πρέπει να εμφανισθεί ισχυρή τόσο στο εσωτερικό της χώρας αλλά και απέναντι στις αγορές.
Στην περίπτωση λοιπόν που το ΔΝΤ πάρει τη λύση για το χρέος και η Ελλάδα την καθαρή έξοδο ξεκινούν τα προβλήματα για την κυβέρνηση:
1. Η οικονομία καταγράφει αναιμική ανάπτυξη μετά από εφτά χρόνια ύφεσης. Η αναιμική ανάπτυξη αναμένεται να συνεχισθεί. Ωστόσο, ακόμα και οι χαμηλοί ρυθμοί προέρχονται από τους φόρους και τις ασφαλιστικές εισφορές και όχι την πραγματική οικονομία.
2. Με την καθαρή έξοδο οι τράπεζες αποκλείονται, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, από το waiver. Αυτό σημαίνει ότι θα αποκλειστούν από το φθηνό χρήμα καθώς τα ελληνικά ομόλογα δεν θα είναι πλέον επιλέξιμα για τις πράξεις αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ. Αποτέλεσμα θα είναι οι τράπεζες να απευθυνθούν ξανά στον ακριβότερο ELA. Επίσης, η ΤτΕ εκτιμά ότι όσο η αξιολόγηση της Ελλάδας παραμένει χαμηλότερη από την επενδυτική βαθμίδα η ύπαρξη του waiver είναι απαραίτητη.
3. Άγνωστο τι θα γίνει με τα capital controls. Μία καθαρή έξοδος προϋποθέτει την άρση των περιοριστικών μέτρων. Προς το παρόν η κυβέρνηση δεν έχει κάνει καμία αναφορά επί του θέματος.
4. Και το χειρότερο η Ελλάδα θα δανείζεται έως και 4-5 φορές ακριβότερα από ότι σήμερα ή με την προληπτική γραμμή στήριξης από τις αγορές. Σε κάθε περίπτωση ακόμα και εάν η Γερμανία κάνει δεκτό το σχέδιο που επεξεργάζεται ο ESM που προβλέπει της μετάθεσης πληρωμών των υποχρεώσεων της χώρας μας για 3-4 έτη.
Για να γίνει αυτό ο ESM θα πρέπει να προχωρήσει στην αγορά μέρους ή του συνόλου των δανείων του ΔΝΤ ακόμα και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (η οποία αρνείται). Αυτό θα γίνει από τα αδιάθετα του προγράμματος.
