Του Απόστολου Σκουμπούρη
Στην καταλυτική υπεραξία που έχει για τη χώρα στα χρόνια της κρίσης ο τουρισμός, στις χιλιάδες θέσεις εργασίας που διατηρήθηκαν, στη ρευστότητα που διοχετεύει στην αγορά αλλά και στις τεράστιες δυνατότητες αυτή η βιομηχανία να εξελιχτεί ακόμη περισσότερο αναφέρθηκε την Πέμπτη το βράδυ από το βήμα της 26ης τακτικής Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) ο πρόεδρος Γιάννης Ρέτσος.
Παράλληλα, τόνισε πως στην οκταετία της κρίσης, τα έσοδα που εισέρρευσαν στη χώρα από τους ξένους τουρίστες - μιλάμε για άμεσες ταξιδιωτικές εισπράξεις - αγγίζουν τα 100 δισ. ευρώ σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος!
Και όλα αυτά επιτεύχθηκαν με διαρκείς αυξήσεις του φόρου προστιθέμενης αξίας, άμεσες και έμμεσες φορολογικές επιβαρύνσεις, ασταθές περιβάλλον, μικρές ή μεγάλες κρίσεις όπως το προσφυγικό, capital control, προβληματικός δανεισμός και πολλά άλλα, συμπλήρωσε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ.
Παρουσία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και όλων των εκπροσώπων και των κεντρικών φορέων του ελληνικού τουρισμού της χώρας, ο κ. Ρέτσος αφενός έκανε ένα μινι απολογισμό της έως τώρα θητείας του, όμως έδωσε περισσότερη έμφαση στις τεράστιες δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης που έχει ο ελληνικός τουρισμός.
«Νομίζω κανείς μας δεν μπορεί ή δεν θέλει να φανταστεί τι θα γινόταν αν ο τουρισμός είχε μπει και αυτός στη δίνη της κρίσης», τόνισε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, αναφερόμενος σ'' όλη την υπεραξία που έχει δώσει στα χρόνια της κρίσης η μεγαλύτερη και πιο δυναμική βιομηχανία της χώρας.
Στο ξεκίνημα της ομιλίας του ο κ. Ρέτσος τίμησε με μια εκτενή αναφορά του τον Θεόδωρο Βασιλάκη που απεβίωσε πρόσφατα.
«Ιδρυτικό Μέλος του ΣΕΤΕ, σπουδαίος οραματιστής, τολμηρός επιχειρηματίας, συνέβαλε αποφασιστικά και ουσιαστικά με την παρουσία και το έργο του στην τουριστική ανάπτυξη της χώρας, στην προσπάθεια ανάταξης της ελληνικής οικονομίας. Μοναδικό υπόδειγμα ανθρώπου με ήθος, αξίες και απαράμιλλη ακεραιότητα», τόνισε.
Αυτή είναι η ολιστική οικονομική διάσταση του τουρισμού
Στη συνέχεια της ομιλίας του ο κ. Ρέτσος εστιάστηκε στο οικονομικό κομμάτι παραθέτοντας στοιχεία και αριθμούς.
Το 2017 η εισερχόμενη τουριστική κίνηση αυξήθηκε κατά 7,4%, αγγίζοντας τους 30,1 εκατ. τουρίστες.
Ο ελληνικός τουρισμός παρουσίασε πέρσι αύξηση εσόδων από το εξωτερικό κατά 11,4% ή κατά 1,45 δισ. ευρώ, σε σχέση με το 2016.
Η συνολική αύξηση της τουριστικής δραστηριότητας εκτιμάται σε 1,56 δισ. ευρώ, από 16,7 δισ. ευρώ άμεσης συνεισφοράς στο ΑΕΠ το 2016 σε 18,3 δισ. ευρώ το 2017.
Παράλληλα, ο τουρισμός συνέβαλε άμεσα στη δημιουργία του 10,3% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ η άμεση και έμμεση συμβολή του εκτιμάται από 22,6% έως 27,3%.
Το εντυπωσιακό όμως στοιχείο, που αποδεικνύει τη μεγάλη διάχυση των ωφελειών του τουρισμού στην οικονομία, είναι ότι για κάθε 1 ευρώ τουριστικού εσόδου, το ΑΕΠ της χώρας αυξάνεται κατά 2,2 έως 2,65 ευρώ.
Στις Περιφέρειες της Κρήτης, του Νοτίου Αιγαίου και των Ιονίων Νήσων, ο τουρισμός συνεισφέρει άμεσα στη δημιουργία άνω του 47,4% του ΑΕΠ αυτών των περιοχών.
Οι τρεις αυτές Περιφέρειες, έχουν από τα υψηλότερα κατά κεφαλήν ΑΕΠ στη χώρα, τεκμηριώνοντας την άποψη ότι ο τουρισμός οδηγεί σε βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των περιοχών στις οποίες παρουσιάζει ανάπτυξη.
Συμβολή στην απασχόληση
Σύμφωνα με τον κ. Ρέτσο, ο τουρισμός συμβάλλει άμεσα στην αιχμή της τουριστικής σεζόν στο 16,9% της απασχόλησης και συνολικά (άμεσα και έμμεσα) μεταξύ 37,2% και 44,8%, ενώ αποτελεί τον βασικό μοχλό τα τελευταία χρόνια για τη μείωση της ανεργίας.
Εξίσου εντυπωσιακό είναι ότι το 2017, ο τουριστικός τομέας με τις ταξιδιωτικές εισπράξεις κάλυψε το 80% του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών.
Οι εισπράξεις αυτές, είναι ίσες με το 74% των εισπράξεων από τις εξαγωγές όλων των άλλων προϊόντων που εξάγει η χώρα, εξαιρουμένων των εισπράξεων από εξαγωγή πλοίων και καυσίμων.
Αν στις ταξιδιωτικές εισπράξεις συνυπολογισθούν και οι εισπράξεις από αερομεταφορές και θαλάσσιες μεταφορές από τον εισερχόμενο τουρισμό, τότε το σύνολο των ταξιδιωτικών εισπράξεων αγγίζει το 82% των εισπράξεων από τις εξαγωγές όλων των άλλων προϊόντων, πλην πλοίων και καυσίμων.
Αυτό είναι το ισχυρό πλεονέκτημα που έχει η πατρίδα μας, για να μπορέσει να σταθεί στα πόδια της, όταν τον προσεχή Αύγουστο λήξει το πρόγραμμα στήριξης και αλλάξουμε επιτέλους κεφάλαιο.
Αυτό όμως το πλεονέκτημα χρειάζεται ενίσχυση και περαιτέρω εξέλιξη.
Τα 12 βήματα του αναπτυξιακού προγράμματος για τον τουρισμό
Ένα τέτοιο αναπτυξιακό πρόγραμμα για τον τουρισμό θα πρέπει να περιλαμβάνει 12 συγκεκριμένα βήματα τα οποία ο κ. Ρέτσος παρέθεσε ως συνοπτικά ως εξής:
1) Πολιτική και οικονομική σταθερότητα, ως αυτονόητη και αναγκαία προϋπόθεση ανάπτυξης,
2) Κεντρικό επιτελικό συντονισμό συνεργειών και συνεργασιών μεταξύ όλων των εμπλεκομένων φορέων,
3) Μείωση φορολογικών συντελεστών και επιτέλους ένα σταθερό φορολογικό πλαίσιο,
4) Λειτουργία ενός ευέλικτου χρηματοπιστωτικού συστήματος,
5) Συγκεκριμένα μέτρα για την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας που τόσο αρνητικά λειτουργεί στην προσέλκυση ξένων επιχειρήσεων,
6) Δημιουργία εθνικού χωροταξικού πλαισίου και σαφές πλαίσιο χρήσεων γης,
7) Πολιτικές υποστήριξης επενδύσεων και προσέλκυσης κεφαλαίων,
8) Στήριξη της τουριστικής επιχειρηματικότητας με συγκεκριμένα μέτρα και κίνητρα, ιδίως της νέας επιχειρηματικότητας,
9) Διασφάλιση της αρχής της ασφάλειας δικαίου,
10) Προστασία περιβάλλοντος και αειφόρα τουριστική ανάπτυξη,
11) Καλλιέργεια μιας νέας ισχυρής τουριστικής συνείδησης,
12) Αναβάθμιση του brand name Ελλάδα και προώθηση ελληνικών προορισμών με ανάδειξη των συγκριτικών τους πλεονεκτημάτων.
Η κοινωνική διάσταση του τουρισμού και οι εργασιακές σχέσεις
Μιλώντας για την κοινωνική διάσταση του τουρισμού και τις εργασιακές σχέσεις, ο κ. Ρέτσος αναφέρθηκε σε:
στην καταπολέμηση της ανεργίας με τη δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας,
στη στήριξη της κοινωνικής συνοχής των τοπικών κοινωνιών,
στην ανάπτυξη τοπικής και μικρής κλίμακας νέας επιχειρηματικότητας,
στη διαρκή μας μέριμνα για προστασία του περιβάλλοντος και βιώσιμη αναπτυξιακή πορεία.
Όλα τα παραπάνω, συνθέτουν την εικόνα της κοινωνικής διάστασης του τουρισμού. Δεν υπάρχει βιώσιμη και μακροχρόνια τουριστική ανάπτυξη χωρίς προστατευμένο περιβάλλον. Χωρίς φροντίδα για τις ακτές, τα δάση, την αποκομιδή των σκουπιδιών, χωρίς κανόνες δόμησης, χωρίς την προστασία των οικισμών. Αυτή την κοινωνική διάσταση του ελληνικού τουρισμού θέλουμε και να τονίσουμε περαιτέρω και να αναπτύξουμε.
Διασύνδεση τουρισμού με πολιτισμό
Κεντρική προτεραιότητα του ΣΕΤΕ σύμφωνα με τον κ. Ρέτσο είναι η διασύνδεση Τουρισμού – Πολιτισμού. Αυτό σημαίνει ένα καθολικό στρατηγικό σχέδιο, μια εμπνευσμένη στρατηγική, που θα σπάει κατεστημένες αντιλήψεις δεκαετιών.
Ο πολιτισμός και ο τουρισμός πρέπει να γίνουν δύο αλληλένδετα κομμάτια. Ο πολιτισμός χρειάζεται την υλική υποστήριξη του τουρισμού για να αναπτυχθεί και να μπορέσει να επαναπροσδιοριστεί και ο τουρισμός χρειάζεται τον πολιτισμό για να διαφοροποιηθεί ριζικά και να αποκτήσει νέο αναγνωρίσιμο πρόσωπο στην παγκόσμια αγορά.
Ο οδικός χάρτης για το έτος 2021 που εκπόνησε ο ΣΕΤΕ, δείχνει πως ο πολιτιστικός τουρισμός έχει τη μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία για τη χώρα. Διαφοροποιεί το προϊόν μας, το κάνει πιο ανταγωνιστικό, βελτιώνει τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά, αμβλύνει την εποχικότητα της τουριστικής περιόδου και κατανέμει γεωγραφικά πιο ομοιόμορφα το εισόδημα από τον τουρισμό.
Η πολλαπλασιαστική δύναμη που θα δημιουργηθεί θα είναι τεράστια, τόνισε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ.
Εκπαίδευση
Η δεύτερη σημαντική προτεραιότητα είναι η εκπαίδευση. Ο τουρισμός είναι ένας κατεξοχήν ανθρωποκεντρικός τομέας. Οι άνθρωποι του τουρισμού, είναι το σημαντικότερο κεφάλαιο που έχουμε στα χέρια μας. Ο ΣΕΤΕ λοιπόν έδωσε και εξακολουθεί να δίνει μεγάλο βάρος στην υποστήριξη της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης στον τουρισμό.
Ο εκπαιδευτικός πυλώνας του ΙΝΣΕΤΕ, το SETE Training συνεχίζει την σπουδαία δουλειά που κάνει με ακόμα μεγαλύτερη ένταση. Εκπαιδευτικές δράσεις σε όλη την Ελλάδα, σεμινάρια, προγράμματα που ενδυναμώνουν δεξιότητες και αναπτύσσουν ικανότητες των ανθρώπων του τουρισμού.
Έγιναν πολλά το προηγούμενο διάστημα, μπορούν και θα γίνουν ακόμα περισσότερα στην επόμενη χρονιά στον τομέα της εκπαίδευσης.
Ανάπτυξη τουριστικής συνείδησης και αγροδιατροφή
Η τρίτη προτεραιότητα για το ΣΕΤΕ είναι η ανάπτυξη της τουριστικής συνείδησης. Ο οργανισμός έχει ξεκινήσει μια φιλόδοξη προσπάθεια να εξηγήσει, να επικοινωνήσει και να εμπεδώσει στην κοινωνία τα οφέλη του τουρισμού.
Να σταθούμε δίπλα στις τοπικές κοινωνίες, ώστε να γίνει αντιληπτό ότι ο τουρισμός αποτελεί αξία για όλους… Τέλος, η τέταρτη βασική μας προτεραιότητα είναι η αγροτοδιατροφή και η ευρύτερη διασύνδεση με τον πρωτογενή τομέα.
Η ενίσχυση των δεσμών μεταξύ του τουρισμού και της αγροδιατροφής, οι συνέργειες και η διασύνδεσή τους, προσφέρουν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες και προοπτικές βιώσιμης ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών.
Η διασύνδεση, όχι μόνο αυξάνει τις ευκαιρίες για εγχώρια παραγωγή, δημιουργία νέων αγορών και ανάπτυξη ποιοτικών προϊόντων, αλλά προσφέρει και ευκαιρίες για την ανάδειξη προορισμών, μέσω της δημιουργικής παραγωγής, της διάθεσης και εμπορίας τοπικών προϊόντων, της γαστρονομίας και της βιωματικής εμπειρίας.
