Του Γιώργου Φιντικάκη
Συγκρατημένα αισιόδοξος για την επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας, εφόσον φυσικά κλείσει σύντομα η πολυαναμενόμενη συμφωνία με τους δανειστές, εμφανίζεται ο Ευάγγελος Μυτιληναίος.
Σε δήλωσή του στο liberal.gr, ο επικεφαλής του Ομίλου Μυτιληναίος σημείωσε πως “το καλό σενάριο της ολοκλήρωσης της αξιολόγησης, του waiver, της ποσοτικής χαλάρωσης, και της παροχής ρευστότητας στην αγορά θα πρέπει να μετρηθεί με την υφεσιακή επίδραση των μέτρων τα οποία λαμβάνονται. Ελπίζουμε όλοι η έκβαση να είναι υπέρ της ανάπτυξης, και τα μέτρα τα οποία λαμβάνονται, και για τα οποία εγώ επανειλημμένως έχω στηλίτευση την εμμονή του ΔΝΤ στη δημοσιονομική πειθαρχία, να μη μας οδηγήσουν για μια ακόμη φορά σε πισωγύρισμα”.
Αποφεύγοντας να αναφερθεί στο κακό σενάριο, τι θα σήμαινε δηλαδή μια νέα καθυστέρηση στο κλείσιμο της αξιολόγησης, ο Ευ. Μυτιληναίος, μιλώντας στη γενική συνέλευση του ομίλου, εκτίμησε ότι εφόσον η περιπετειώδης συμφωνία τελικά κλείσει, αυτό θα συνοδευτεί από μια σειρά θετικών κινήσεων εκ μέρους της ΕΚΤ. Δηλαδή επαναφορά του waiver για τις ελληνικές τράπεζες, και ένταξη των ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, που με τη σειρά τους θα ρίξουν πιθανότατα το επιτόκιο του ελληνικού 10ετούς ομολόγου από το 8% σε περίπου 5%. Επίπεδα ασφαλώς πιο ελκυστικά για επενδύσεις συγκριτικά με τα σημερινά, δίχως ωστόσο να προσφέρονται για πανηγυρισμούς, πόσο μάλλον όταν η Κύπρος ετοιμάζεται να εκδώσει ομόλογο με 3% αλλά και όταν διαμορφώνεται πλέον διεθνώς ένα περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων.
Δίνοντας το στίγμα ότι ο δρόμος για την ανάπτυξη και η ανασυγκρότηση της οικονομίας έχει ακόμη πολλή δουλειά μπροστά, ήταν συγκρατημένα αισιόδοξος - “αν όλα πάνε καλά είπε, εφαρμοσθεί η συμφωνία, και υπάρχει πολιτική σταθερότητα, ίσως το 2017 το επιτόκιο του 10ετούς να πέσει και στο 3%”, είπε- και άφησε να εννοηθεί ότι υπό αυτούς τους όρους ανοίγει ο δρόμος για επενδύσεις, δίχως αυτό να σημαίνει ότι το άλμα θα γίνει ξαφνικά. “Στο καλό αυτό σενάριο, θα ανοίξει ο δρόμος για τις αγορές, η πρόσβαση δηλαδή σε χρήμα, οι επόμενες ωστόσο ημέρες είναι κρίσιμες, και ακόμη πιο κομβικής σημασίας από το Ασφαλιστικό είναι να ψηφιστεί το πολυνομοσχέδιο με όλα τα μέτρα που εκκρεμούν”, σημείωσε ο επικεφαλής του ομίλου Μυτιληναίος, χαρακτηρίζοντας κομβικής σημασίας το Eurogroup της 24ης Μαΐου. Κι αυτό, καθώς τότε ξεκινά και επίσημα η προεκλογική περίοδος στη Βρετανία αναφορικά με το ζήτημα του Brexit.
Ο ίδιος πάντως ο όμιλος ακριβώς επειδή έχει φροντίσει να καλύψει τις χρηματοοικονομικές του ανάγκες, και δεν αντιμετωπίζει άμεσα κάποιες λήξεις ομολόγων, δεν προτίθεται μέσα στους επόμενους μήνες, να δανειστεί από τις αγορές, ακόμη και αν η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς υποχωρήσει στο 5%. Άλλωστε κανένα δάνειο του ομίλου δεν λήγει πριν τη προσεχή τετραετία, ενώ ταυτόχρονα έχει φροντίσει να διατηρήσει αλλά και να αυξήσει τις πιστωτικές γραμμές από τις τράπεζες.
Από εκεί και πέρα, και δείγμα της επιφυλακτικής στάσης που διακατέχει ακόμη τη πραγματική οικονομία, τον επιχειρηματικό κόσμο, και ειδικά τους ομίλους εκείνους που σαν το Μυτιληναίο, το αντικείμενό τους δοκιμάζεται από τις χαμηλές τιμές στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων και πετρελαίου, αποτελεί και το γεγονός ότι ο όμιλος δεν πρόκειται να διαθέσει μέρισμα για τη χρήση 2016. Αν τα πράγματα βελτιωθούν εμπράκτως, όχι στα λόγια, το μέρισμα και η επιστροφή κεφαλαίου, θα εξετασθούν κάποια στιγμή τους επόμενους μήνες. “Προς το παρόν, η αγορά κινείται στον αστερισμό της πολιτικής”, είπε χαρακτηριστικά.
Την επιφυλακτικότητα του ομίλου, το 80% του οποίου αφορά εξαγωγική δραστηριότητα, ενισχύει και η περίπλοκη εικόνα που συνθέτει σήμερα η πορεία της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης.
“Δύο είναι οι εστίες ανησυχίας. Η μία λέγεται Κίνα, μια τεράστια οικονομική δύναμη, που λειτουργεί απρόβλεπτα σαν ένα black box, καθώς εμφανίζει συχνά οικονομικά στοιχεία που δεν περιμένεις. Η άλλη εστία αφορά τις αποφάσεις που θα λάβει η FED για τα επιτόκια του δολαρίου. Ας μη γελιόμαστε, παρά τις αναταράξεις λόγω Κίνας, το παιχνίδι το κανονίζουν οι ΗΠΑ. Τυχόν άνοδος των επιτοκίων αλλάζει τα δεδομένα για τις αναδυόμενες αγορές, είναι προφανές”, ανέφερε ο κ. Μυτιληναίος.
Άντεξε παρά τη θύελλα
Αν και η περυσινή χρονιά ήταν γεμάτη αναταράξεις και προκλήσεις, τόσο σε επίπεδο εσωτερικής πολιτικό-οικονομικής αβεβαιότητας (δημοψήφισμα capital controls, εκλογές), όσο και αναφορικά με τη βουτιά των commodities, καθώς και την αστάθεια σε σημαντικές αγορές για τον όμιλο, όπως η Μέση Ανατολή και η Αφρική, ο τζίρος του ομίλου έκλεισε στα 1,4 δισ. ευρώ, τα λειτουργικά του κέρδη στα 234 εκατ. ευρώ, και η εξαγωγική του δραστηριότητα διατηρήθηκε ψηλά. Παράλληλα, πολύ σημαντικό, ο όμιλος δεν προχώρησε σε απολύσεις για τα 2.700 άτομα που άμεσα και έμμεσα απασχολεί.
“Υπάρχουν πράγματα που μπορούσαμε να κάνουμε, και άλλα που εξαρτώνταν από εξωγενείς παράγοντες, δίχως τη παραμικρή δυνατότητα από εμάς για παρέμβαση”, σχολίασε ο Ευ. Μυτιληναίος. Διατηρήσαμε για παράδειγμα το low term performance σε πολύ καλά επίπεδα, δεν μπορέσαμε ωστόσο να βγούμε στις αγορές, και να σηκώσουμε χρήματα. Πως να το κάνουμε όταν το επιτόκιο του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου κυμαινόταν στο 10% ;”.
Δύσκολα και τα επόμενα χρόνια
Στο φλέγον ερώτημα “πως θα κινηθούν οι τιμές των εμπορευμάτων” που απασχολεί κάθε επιχειρηματικό όμιλο ο οποίος ασχολείται με ορυχεία, παραγωγή, εμπορία και πώληση προϊόντων που σχετίζονται με commodities και πετρέλαιο, ο Ευ. Μυτιληναίος εκτιμά ότι ο καθοδικός κύκλος έχει ακόμη δρόμο μπροστά του, πόσο μάλλον μετά τις περιπέτειες κολοσσών όπως της Glencore.
“Οι αγορές έχουν κυκλικότητα μόνο που για να δεις το up, δεν πρέπει να πεθάνεις στο down”, είναι μια ρήση όπως λέει ο κ. Μυτιληναίος, που χρησιμοποιούν όσοι ασχολούνται με τα εμπορεύματα. Ακριβώς για να αντέξει, η Αλουμίνιον της Ελλάδος έχει μειώσει τα τελευταία χρόνια το κοστολόγιό της κατά 50%, ενώ ακόμη και στα επίπεδα των 1.500 -1.600 ευρώ ο τόνος η λειτουργική κερδοφορία συνεχίζεται. Σαν αποτέλεσμα, το εργοστάσιο παραγωγής στη Βοιωτία λειτουργεί με το χαμηλότερο κόστος, όχι μόνο από ευρωπαϊκά αλλά και από εργοστάσια της Κίνας.
Από εκεί και πέρα στα φλέγοντα ζητήματα της αγοράς ενέργειας, παρατηρείται κινητικότητα, η οποία θα εκδηλωθεί όταν θα κλείσει η αξιολόγηση και ανοίξει για τα καλά η ατζέντα.
Συγκεκριμένα:
- Αναφορικά με τη διαπραγμάτευση για την τιμή του ρεύματος μεταξύ της Αλουμίνιον της Ελλάδος και τη ΔΕΗ, η επιτροπή ανταγωνισμού έχει ορίσει ως καταληκτική ημερομηνία την 31η Μαΐου. “Πλέον η ΔΕΗ αναγνωρίζει ότι η ΑτΕ είναι ο καλύτερος της πελάτης και ο μηνιαίος απολογισμός της δημόσιας επιχείρησης ηλεκτρισμού ξεκινάει και τελειώνει μαζί μας".
- Υπάρχει ενδιαφέρον για συμπράξεις του ομίλου Μυτιληναίου με τη ΔΕΗ, υπό όρους φυσικά και προϋποθέσεις, “αφού πρόκειται για μοντέλο πολύ καλύτερο από εκείνο της Μικρής ΔΕΗ”. Η εκτίμηση του επικεφαλής του ομίλου είναι η ελληνική αγορά αντέχει το πολύ 2-3 σχήματα, οπωσδήποτε ωστόσο πρέπει να στηριχθεί η βιωσιμότητα της ΔΕΗ, καθώς από αυτήν εξαρτάται όλη η αγορά. “Πρέπει πάσει θυσία να διασωθεί η ΔΕΗ, η προσπάθεια της να εισπράξει όσα περισσότερα από τα φέσια πρέπει να στηριχθεί από όλους, πρέπει να βάλει πλάτη και η κυβέρνηση”, είπε ο Ευ. Μυτιληναίος.
- Η νοοτροπία του “δεν πληρώνω” έχει κάνει μεγάλο κακό στη ΔΕΗ. Από νοικοκυριά, έως μικρές εταιρείες αλλά και ολόκληρες βιομηχανίες, καταρτίζουν τον ετήσιο προϋπολογισμό τους, γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι δεν θα πληρώσουν τη ΔΕΗ. H εκτίμηση πάντως είναι ότι τουλάχιστον τα μισά από τα 2,5 δισ. των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τη ΔΕΗ, μπορούν να εισπραχθούν, εφόσον υπάρξει έμπρακτη πολιτική βούληση.
- Το ενδιαφέρον του ομίλου Μυτιληναίου για τη ΛΑΡΚΟ παραμένει ζωντανό, φυσικά υπό προϋποθέσεις. Σε μια αγορά εμπορευμάτων όπου κάθε παίκτης, περιφερειακός ή παγκόσμιος, προκειμένου να επιβιώσει στον ανταγωνισμό αναγκάζεται να κόβει δραστικά τα κόστη του, λέγεται ότι η ΛΑΡΚΟ συνεχίζει να δουλεύει με κοστολόγιο 13.000 δολάρια τον τόνο. Εκτιμάται ότι ο μόνος τρόπος για να επιβιώσει μια τέτοια βιομηχανία είναι να περικοπεί κατά 50% το κόστος αυτό. Σημειωτέον ότι η ΛΑΡΚΟ είναι ένας από τους μεγαλύτερους κακοπληρωτές της ΔΕΗ.
- Ερωτηθείς από μέτοχο κατά πόσο η αλλαγή έδρας θα βελτίωνε την αποτελεσματικότητα του ομίλου, ο κ. Μυτιληναίος απάντησε ότι παρ'' όλες τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει η παραμονή στην Ελλάδα, η διοίκηση πολέμησε για να διατηρήσει την έδρα του εντός και όπως είπε “ελπίζω να τα καταφέρουμε και να μη μας νικήσει η γραφειοκρατία και η απραξία”.
