Οι εξελίξεις στη φορολογία, τόσο στη χώρα μας, όσο και διεθνώς, αποτέλεσαν το επίκεντρο των παρουσιάσεων της ΕΥ Ελλάδος στο 5ο Athens Law Forum on Taxation, το οποίο διοργάνωσε η Palladian Conferences. Η κα Κωνσταντίνα Γαλλή, Associate Partner στο Φορολογικό Τμήμα της ΕΥ Ελλάδος, και η κα Νικολέττα Μερκούρη, Senior Manager στο Φορολογικό Τμήμα της ΕΥ Ελλάδος, εκπροσώπησαν την ΕΥ Ελλάδος.
Η θεσμοθέτηση της ανταλλαγής πληροφοριών
Στον ρόλο της τεχνολογίας στη φορολογία και, πιο συγκεκριμένα, στη διαφάνεια, αναφέρθηκε η κα Κωνσταντίνα Γαλλή, κατά την παρουσίασή της. «Οι κανόνες που έχουν θεσπιστεί τόσο σε εθνικό, όσο και σε διακρατικό επίπεδο, αποσκοπούν στη φορολογική διαφάνεια, η οποία αποτελεί διαχρονικά το ζητούμενο για τις φορολογικές αρχές. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, το ερώτημα παραμένει: είναι πρόσφορο ή αρκετό το δίκτυο αυτό πληροφόρησης και τα μέτρα που έχουν θεσπιστεί για να αντιμετωπίσουν τη φοροδιαφυγή;», τόνισε η κα Γαλλή. Η θεσμοθέτηση της ανταλλαγής πληροφοριών είτε με εθνικές, είτε με διακρατικές πρωτοβουλίες, βρίσκεται σε συνάρτηση με μία σειρά περιστατικών φοροδιαφυγής ή ξεπλύματος χρήματος που είδαν το φως της δημοσιότητας. Η πιο πρόσφατη εξέλιξη στο πεδίο αυτό είναι η οδηγία για την υποχρεωτική αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών στον τομέα της φορολογίας σχετικά με διασυνοριακές ρυθμίσεις που θεωρούνται δηλωτέες, γνωστή ως Mandatory Disclosure Regime (MDR ή αλλιώς DAC 6). Η νέα οδηγία, που ισχύει από 25 Ιουνίου 2018, έρχεται να συμπληρώσει το ήδη υφιστάμενο πλαίσιο ανταλλαγής πληροφοριών, όπως είχε διαμορφωθεί κυρίως με τις ακόλουθες πρωτοβουλίες:
- Το Κοινό Πρότυπο Αναφοράς (CRS), για πληροφορίες επί χρηματοοικονομικών λογαριασμών, που αναπτύχθηκε στους κόλπους ΟΟΣΑ και υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και προβλέπει την αυτόματη ανταλλαγή πληροφορίων επί χρηματοοικονομικών λογαριασμών, τους οποίους κατέχουν πρόσωπα με φορολογική κατοικία στην αλλοδαπή και θεσπίζει πλαίσιο για την εν λόγω ανταλλαγή σε παγκόσμιο επίπεδο.
- Την οδηγία για την υποχρεωτική αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών για τις Εκθέσεις ανά Χώρα Ομίλων (CbCR) μεταξύ των φορολογικών αρχών.
- Την οδηγία για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών για τις εκ των προτέρων διασυνοριακές φορολογικές αποφάσεις (tax rulings), αλλά και την οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η οποία επιβάλλει στα κράτη-μέλη την υποχρέωση να παρέχουν στις φορολογικές αρχές πρόσβαση στις διαδικασίες δέουσας επιμέλειας ως προς τον πελάτη-πραγματικό δικαιούχο φυσικό πρόσωπο, που εφαρμόζουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Η οδηγία MDR (DAC 6) έχει στόχο την ενίσχυση της φορολογικής διαφάνειας, αποσκοπώντας, ουσιαστικά, στην αποτροπή πρακτικών εν δυνάμει επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού, επιβάλλοντας υποχρέωση αναφοράς στις φορολογικές αρχές ρυθμίσεων που φέρουν τα διακριτικά που ορίζει η οδηγία.
«Σε αυτό το πλαίσιο, διαφαίνεται ότι το επόμενο στάδιο θα είναι η πρόσβαση των αρχών σε φορολογικά αρχεία των επιχειρήσεων σε πραγματικό χρόνο. Σε διεθνές επίπεδο, η συζήτηση επικεντρώνεται στην παροχή κινήτρων προς τις μεγάλες κυρίως επιχειρήσεις προκειμένου να ενταχθούν σε προαιρετική βάση σε ένα τέτοιο καθεστώς και να δώσουν στις αρχές πρόσβαση σε πραγματικό χρόνο στα αρχεία τους. Τα κίνητρα σχετίζονται είτε με τη βεβαιότητα για κάποιες συναλλαγές (π.χ. μέσω διαδικασιών προέγκρισης), είτε με την ταχύτητα στη διεκπεραίωση κάποιων υποθέσεων (π.χ. επιστροφών ή ελέγχων, ακόμη και μέσω της συντόμευσης τους χρόνου παραγραφής), είτε με την απλοποίηση κάποιων διαδικασιών (όπως απαλλαγή από την υποχρέωση υποβολής δηλώσεων πληροφοριακού χαρακτήρα)», τόνισε η κα Γαλλή.
Το rebate για τις φαρμακευτικές εταιρείες
Για την αντιμετώπιση από πλευράς έμμεσης φορολογίας των rebates και claw-backs τα οποία χορηγούν υποχρεωτικά οι φαρμακευτικές εταιρείες / Κ.Α.Κ. στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και τα Νοσοκομεία του Δημοσίου μίλησε η κα Νικολέττα Μερκούρη, κατά την παρουσίασή της. «Από την 1η Ιανουαρίου 2017 έχει τεθεί σε ισχύ η ενοποίηση των ποσών επιστροφής (Ενοποιημένο Rebate) που υποχρεούνται να χορηγούν οι Κάτοχοι Άδειας Κυκλοφορίας (Κ.Α.Κ.) φαρμάκων για τις πωλήσεις φαρμακευτικών προϊόντων στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και τα Νοσοκομεία του Δημοσίου», ανέφερε. Το ποσό αυτό προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό των συνολικών πωλήσεων του εκάστοτε φαρμακευτικού προϊόντος σε όλες του τις μορφές – στη βάση της τιμής παραγώγου και εισαγωγέα – με ένα ποσοστό, που υπολογίζεται με συγκεκριμένο μαθηματικό τύπο, το «Πολυώνυμο».
Όπως σημείωσε η κα Μερκούρη, το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) έχει κρίνει παρεμπιπτόντως ως προς τη φύση του rebate ότι πρόκειται για μία υποχρεωτική έκπτωση. «Η Φορολογική Διοίκηση, ωστόσο, συνεχίζει, μέχρι και σήμερα, να αντιμετωπίζει τα rebates ως 'εισφορά' των φαρμακευτικών επιχειρήσεων υπέρ των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (Φ.Κ.Α.)», συμπλήρωσε.
Claw-back: Μια επιπλέον έκπτωση για τους Φ.Κ.Α
Ο «Μηχανισμός Αυτόματης Επιστροφής», ευρέως γνωστός ως claw-back εισήχθη ως μέτρο προσωρινής ισχύος από το έτος 2012 και ήδη έχει παραταθεί να ισχύσει έως και το 2022. «Πρόκειται για μία επιπρόσθετη έκπτωση, πέραν του συστήματος rebate, που αποσκοπεί στη συγκράτηση της ετήσιας φαρμακευτικής δαπάνης εντός των ορίων του εκάστοτε προϋπολογισμού των Φ.Κ.Α.», ανέφερε η κα Μερκούρη. «Επί της ουσίας, σε περίπτωση υπέρβασης, αυτή επιστρέφεται από τις φαρμακευτικές εταιρείες ως ποσοστό επί του συνολικού τζίρου τους ανά μερίδιο αγοράς προς τους Φ.Κ.Α., το οποίο υπολογίζεται σε εξαμηνιαία βάση», συμπλήρωσε. Το ΣτΕ έχει κρίνει ομοίως ως προς τη φύση του claw-back ότι αποτελεί υποχρεωτική έκπτωση. Σε αντίθεση με το rebate, η Φορολογική Διοίκηση, από την πλευρά της, αντιμετωπίζει το claw-back –ενιαία με το ΣτΕ, ως περίπτωση υποχρεωτικής έκπτωσης για την οποία οι φαρμακευτικές εταιρείες / Κ.Α.Κ. εκδίδουν πιστωτικό τιμολόγιο προς τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., ως εκ τούτου μειώνεται η φορολογητέα βάση για σκοπούς Φ.Π.Α.
Κλείνοντας, η κα Μερκούρη, αφού παρουσίασε πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί του θέματος, τόνισε ότι: «Θα πρέπει πλέον να προβλεφθεί η μείωση της φορολογητέας βάσης για σκοπούς Φ.Π.Α. στο Ενοποιημένο Rebate προς τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και τα Νοσοκομεία του Δημοσίου, όπως ισχύει για το claw-back».
