Του Γιώργου Φιντικάκη
Την ώρα που η είδηση πως η Exxon Mobil ανακάλυψε ένα τεράστιο κοίτασμα 3-8 τρισ. κυβικών μέτρων στην Κύπρο κάνει το γύρο του κόσμου, η Ελλάδα έχει ακόμη στο περίμενε τον αμερικανικό κολοσσό για την Κρήτη.
Η επιτυχία της Κύπρου αναδεικνύει τις ελληνικές καθυστερήσεις, πόσο αποκλίνουμε από αυτήν σε θέματα κρατικής διαχείρισης, ενώ είναι χαρακτηριστική του πως αντιμετωπίζουμε στρατηγικούς σημασίας τομείς, όπως η ενέργεια.
Η κοινοπραξία Exxon- Total- ΕΛΠΕ επελέγη τον Ιούλιο του 2018 για να εξερευνήσει δύο θαλάσσιες περιοχές νοτιοδυτικά και δυτικά της Κρήτης, οι οποίες συγκαταλέγονται στις πλέον ελπιδοφόρες ως προς την ύπαρξη υδρογονανθράκων.
Την ανακοίνωση είχε κάνει πανηγυρικά τότε ο Γιώργος Σταθάκης, ενώ μονογράφοντας τον Σεπτέμβριο τις συμβάσεις είχε πει ότι ανοίγει πλέον ο δρόμος «για να τοποθετηθεί η Ελλάδα στο χάρτη των χωρών που φιλοδοξούν να παράγουν τα επόμενα χρόνια».
Πέντε μήνες μετά και τα οικόπεδα στην Κρήτη δεν έχουν ακόμη παραχωρηθεί στην κοινοπραξία των ξένων κολοσσών, εκπρόσωποι των οποίων έχουν εκφράσει συχνά και δημόσια την ενόχλησή τους.
«Είμαστε ενθουσιασμένοι αλλά… αναμένουμε ακόμη τις τελικές εγκρίσεις από την ελληνική κυβέρνηση», δήλωνε τον Δεκέμβριο προφανώς ενοχλημένος ο αντιπρόεδρος της Exxon Mobil Τρίσταν Άσπρει, που προσπαθώντας να κρατήσει χαμηλούς τόνους εξηγούσε ότι το σχήμα αναμένει ακόμα την τελική χορήγηση των αδειών από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Δύο μήνες μετά, η εικόνα είναι ακριβώς η ίδια. Η αιτία είναι ότι καθυστερεί να εγκριθεί η περίφημη στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου, γνωστή ως ΣΜΠΕ. Αν και η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώθηκε το Δεκέμβριο, και οι τοπικοί φορείς κατέθεσαν τις παρατηρήσεις τους, εντούτοις η ΣΜΠΕ παραμένει ακόμη σε κάποιο γραφείο της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος του υπουργείου Ενέργειας.
Όταν τον ρωτούν, ο κ. Σταθάκης καθησυχάζει τους επενδυτές, απαντώντας τους ότι δεν συντρέχει κανένα πρόβλημα και πως η έγκριση της μελέτης είναι θέμα ημερών. Αυτό όμως δεν συμβαίνει. Οι ίδιοι αποδίδουν τη καθυστέρηση μάλλον σε γραφειοκρατική «τεμπελιά» της ελληνικής δημόσιας διοίκησης.
Αλλά ακόμη και αύριο αυτή να εγκριθεί, θα χρειαστούν το λιγότερο ακόμη πέντε μήνες, προκειμένου να περάσει η σύμβαση από το Ελεγκτικό Συνέδριο και να κυρωθεί από τη Βουλή, ώστε να πάρουν οι επενδυτές το μπλοκ και να ξεκινήσουν τις πρώτες έρευνες.
Στην ουσία, μιλάμε για έναν διαγωνισμό που προκηρύχθηκε το Δεκέμβριο του 2017, η κοινοπραξία υπέβαλε προσφορά το Μάρτιο του 2018, της κατακυρώθηκε τον Ιούλιο, αλλά δεν πρόκειται να της παραχωρηθεί πριν τον Ιούλιο του 2019, δηλαδή… 1,5 χρόνο μετά από τότε που ξεκίνησε η διαδικασία.
Σημειωτέον ότι η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ), ο φορέας του υπουργείου Ενέργειας που διενεργεί τους διαγωνισμούς στην Ελλάδα, είχε έτοιμη στα χέρια του μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων από το 2014. Τότε που είχε προκηρυχθεί επί Γ. Μανιάτη ο πρώτο μεγάλος γύρος παραχωρήσεων, συμπεριλαμβανομένης και της Κρήτης. Επέλεξε ωστόσο η διοίκηση της ΕΔΕΥ να αναθέσει σε κάποιο σύμβουλο τη διενέργεια νέας ΣΜΠΕ για την Κρήτη…
Να μερικοί λόγοι γιατί ο μέσος όρος στην Κύπρο για να παραχωρηθεί μια περιοχή για έρευνα και εκμετάλλευση κυμαίνεται ανάμεσα στους 6-10 μήνες, όταν για το ίδιο ακριβώς θέμα μπορεί να περάσουν 1 και 2 χρόνια στην Ελλάδα.
Το κυπριακό οικόπεδο στο οποίο εντοπίστηκε το κοίτασμα Γλαύκος, προκηρύχθηκε από τη κυβέρνηση Αναστασιάδη τον Μάρτιο του 2016, και η Exxon Mobil το εξασφάλισε μόλις το Δεκέμβριο του 2016, δηλαδή χρειάστηκαν μόνο έξι μήνες.
Στον αντίποδα, για τα οικόπεδα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης θα απαιτηθεί για να παραχωρηθούν τουλάχιστον 1,5 χρόνος, ενώ έχουν υπάρξει ακόμη χειρότερα, όπως στο οικόπεδο 2 δυτικά της Κέρκυρας. Σε αυτό πέρασαν τελικά 2,5 χρόνια - από τον Ιούλιο του 2015 οπότε και υποβλήθηκαν οι προσφορές έως τον Φεβρουάριο του 2018 οπότε κυρώθηκε η σύμβαση στη Βουλή - προκειμένου να δοθεί το τεμάχιο στον επενδυτή.
Αντί οι συμβάσεις παραχώρησης να εγκρίνονται και να κυρώνονται από τη Βουλή μέσα σε ελάχιστους μήνες, περνούν χρόνια. Αναρωτιέται κανείς αν οι τεράστιες αυτές καθυστερήσεις είναι αποτέλεσμα αδιαφορίας, ανικανότητας, σκοπιμότητας, ιδεοληψίας ή όλα αυτά μαζί. Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.
Διαβάστε ακόμη:
- Αλλάζει τα δεδομένα ο Γλαύκος - Επίδειξη ισχύος από την Τουρκία
- ExxonMobil: 5-8 τρισ. κυβικά το κοίτασμα στο Οικόπεδο 10 της κυπριακής ΑΟΖ
