Τον κώδωνα του κινδύνου για τις καθυστερήσεις στην αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος κρούει η Eurobank, επισημαίνοντας ότι η συρρίκνωση του πραγματικού ΑΕΠ σε τριμηνιαία βάση το δ'' τρίμηνο 2016, σε μια περίοδο μάλιστα που οι προσδοκίες για την πορεία της ελληνικής οικονομίας ήταν εμφανώς ευνοϊκότερες από τις τρέχουσες (π.χ. προοπτική ολοκλήρωσης της 2ης αξιολόγησης του 3ου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής τον Δεκέμβριο 2016), προκαλεί προβληματισμό για την απόδοση της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας το α'' τρίμηνο του 2017. Εκτιμάται δε, ότι ο Ιανουάριος 2017 ήταν ένας «κακός» μήνας κυρίως λόγω των άσχημων καιρικών συνθηκών.
Όπως σημειώνεται στην έκθεση της τράπεζας 7 ημέρες Οικονομία, το θετικό στοιχείο που προκύπτει από τη δημοσίευση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ είναι ότι ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης για το σύνολο του έτους 2016 ήταν υψηλότερος του αναμενομένου (-0,3% στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2017). Το ίδιο συνέβη και το 2015.
Ωστόσο αυτή η εξέλιξη μόνο εφησυχασμό δεν θα πρέπει να προκαλεί. Το 2016 σηματοδότησε τον 9ο χρόνο της ελληνικής κρίσης, ήτοι της περιόδου που καταγράφηκαν: 1ον συρρίκνωση της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας το 2008 (-0,3%) για πρώτη φόρα από το 1993, 2ον 5 χρόνια βαθιάς ύφεσης (μέσος όρος ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης 2008-2013: -5,9%) και 3ον 3 χρόνια στασιμότητας (2013-2016).
Συνεπώς, περαιτέρω καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης του προγράμματος θα αποτελέσει τροχοπέδη για την ανάκαμψη της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας το 2017.
Επίσης, θα πρέπει να γίνει αντιληπτό από όλους τους φορείς του οικονομικού συστήματος, ήτοι νοικοκυριά, επιχειρήσεις και κυβέρνηση, ότι ακόμα και στην περίπτωση που η ελληνική οικονομία επιστρέψει σε σχετικά υψηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης, η πορεία προσέγγισης του επιπέδου ευημερίας 2007 (ιστορικά υψηλό σε όρους πραγματικού ΑΕΠ) θα είναι πολυετής. Τα στοιχεία που παρατίθενται στο Σχήμα 3 είναι αποκαλυπτικά. Για να προσεγγίσουμε σε 10 (15, 20) χρόνια από σήμερα το επίπεδο του πραγματικού ΑΕΠ 2007 θα πρέπει ο μέσος ετήσιος ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης να είναι της τάξης του 3,1% (2,0%, 1,5%).
Είναι φανερό ότι τα αίτια της ελληνικής κρίσης αξιοπιστίας, ανταγωνιστικότητας και χρέους δεν θα πρέπει να αναζητούνται μόνο στη δεκαετία του 2000. Η αλλαγή που συντελέσθηκε στο μακροπρόθεσμο μονοπάτι μεγέθυνσης της ελληνική οικονομίας στα τέλη της δεκαετίας του 1970 είναι αξιοπρόσεκτη.
Φωτογραφία: SOOC
