Η σημαντική ελάφρυνση του ελληνικού δημοσίου χρέους από τους πιστωτές του επίσημου τομέα κρίνεται αναγκαία για την αντιμετώπιση των σημαντικών προκλήσεων χρηματοδότησης που θα αντιμετωπίσει το ελληνικό δημόσιο μετά το 2018, επισημαίνει η Eurobank σε μελέτη που επιμελήθηκε ο Δρ. Πλάτων Μονοκρούσος, Επικεφαλής Οικονομολόγος του Ομίλου Eurobank.
Οι βασικές στοχεύσεις μια τέτοιας ελάφρυνσης θα έπρεπε, μεταξύ άλλων, να συμπεριλαμβάνουν:
α) δημιουργία του απαραίτητου δημοσιονομικού χώρου για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας,
β) σημαντική εξοικονόμηση πόρων (σε όρους καθαρής παρούσας αξίας) από τη μείωση των δανειακών αναγκών του ελληνικού δημοσίου μεσοπρόθεσμα, και
γ) αντιστάθμιση του κινδύνου που πηγάζει από το ενδεχόμενο απρόβλεπτων μεταβολών στα διατραπεζικά επιτόκια Euribor (και τα επιτόκια δανεισμού του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας ESM/EFSF) που θα μπορούσαν να επιβαρύνουν σημαντικά το κόστος εξυπηρέτησης του ελληνικού δημοσίου χρέους.
Ένα νέο πακέτο ελάφρυνσης του χρέους για την Ελλάδα, σημειώνει η Eurobank, θα μπορούσε δυνητικά να δομηθεί με τρόπο που θα ήταν συμβατός με το πλαίσιο που συμφωνήθηκε στο Eurogroup της 24ης Μαΐου έτσι ώστε να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα της δημοσιονομικής θέσης της χώρας ακόμη και στην περίπτωση μιας μελλοντικής χαλάρωσης του υφιστάμενου μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού στόχου (πρωτογενές πλεόνασμα 3.5% του ΑΕΠ από το 2018 και εντεύθεν).
Τέλος, καταλήγει ότι η εμπροσθοβαρής εφαρμογή του κατάλληλου πακέτου ελάφρυνσης χρέους (έστω σταδιακά και υπό προϋποθέσεις) θα μπορούσε να συμβάλει στην ταχύτερη εμπέδωση της εμπιστοσύνης των επενδυτών στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
Βασικά συμπεράσματα μελέτης
Λαμβάνοντας υπ' όψιν τις προαναφερθείσες εξελίξεις, η παρούσα μελέτη παρουσιάζει, μεταξύ άλλων: α) αναθεωρημένη ανάλυση της βιωσιμότητας του ελληνικού δημοσίου χρέους βάσει σειράς σεναρίων για την εξέλιξη των εγχώριων μακροοικονομικών και δημοσιονομικών συνθηκών, β) αναλυτικές εκτιμήσεις για τις δυνητικές επιπτώσεις εναλλακτικών στρατηγικών ελάφρυνσης χρέους στην εξέλιξη των δανειακών αναγκών της γενικής κυβέρνησης και το λόγο χρέους-ΑΕΠ, και γ) τιμολόγηση του οφέλους των στρατηγικών αυτών σε όρους καθαρής τρέχουσας αξίας (NPV).
Κάποια από τα βασικά συμπεράσματα της παρούσας μελέτης παρατίθενται ακολούθως:
* Η ανάλυση ενός μακροοικονομικού σεναρίου που είναι, σε γενικές γραμμές, παρόμοιο με αυτό που παρουσιάζεται στην τελευταία έκθεση βιωσιμότητας χρέους του ΔΝΤ (μακροχρόνιος πραγματικός ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας 1.2% και πρωτογενές πλεόνασμα 1.5% του ΑΕΠ), επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις του Ταμείου για σημαντική αύξηση των δανειακών αναγκών της γενικής κυβέρνησης και του λόγου χρέους προς ΑΕΠ μέσο-μακροπρόθεσμα (περίπου 60% και 250% το 2060, αντίστοιχα).
* Η τιμολόγηση εναλλακτικών σεναρίων επιβεβαιώνει το σημαντικό βαθμό εξάρτησης των ανωτέρω εκτιμήσεων από τις σχετικές υποθέσεις για την εξέλιξη των κύριων μακροοικονομικών μεγεθών, και ιδιαίτερα αυτών για το μακροπρόθεσμο ρυθμό μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας.
* Για παράδειγμα, σε σχετικό σενάριο που υποθέτει ελαφρώς υψηλότερο πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης μακροπρόθεσμα (1.5% έναντι 1.2%) και σταθεροποίηση του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 2% του ΑΕΠ από το 2018 και εντεύθεν, οι ετήσιες δανειακές ανάγκες της γενικής κυβέρνησης ακολουθούν ηπιότερη αυξητική πορεία σε βάθος χρόνου, αν και υπερβαίνουν το 20% του ΑΕΠ προς τα τέλη της επόμενης 10ετίας ανερχόμενες στο 44% του ΑΕΠ περίπου το 2060.
* Σε ένα ακόμη ποιο θετικό σενάριο που υποθέτει επίτευξη του υφιστάμενου στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα (3.5% του ΑΕΠ) από το 2018 και εντεύθεν καθώς και υψηλότερα έσοδα από το πρόγραμμα αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας οι ετήσιες ακαθάριστες δανειακές ανάγκες της γενικής κυβέρνησης παραμένουν, σε γενικές γραμμές, χαμηλότερες από 20% του ΑΕΠ κατά τη διάρκεια του ορίζοντα πρόβλεψης (2016-2060), καθιστώντας λιγότερο αναγκαία την παροχή ενός μεγάλου πακέτου ελάφρυνσης χρέους από τους ευρωπαίους εταίρους. Σημειώνεται ότι, το ανωτέρω σενάριο βασίζεται σε μακροοικονομικές παραδοχές που έχουν αρκετές ομοιότητες με το βασικό σενάριο που παρουσιάζεται στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πρόοδο που έχει επιτελεσθεί στο πλαίσιο της 1ης αξιολόγησης του υφιστάμενου προγράμματος προσαρμογής της Ελλάδας, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας.
* Τέλος, η τιμολόγηση σειράς άλλων σεναρίων για την ελάφρυνση του δημοσίου χρέους υποδηλώνει δυνατότητα σημαντικής αποκλιμάκωσης των ετήσιων δανειακών αναγκών και του λόγου δημοσίου χρέους-ΑΕΠ σε βάθος χρόνου, εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα της δημοσιονομικής θέσης της χώρας έως τουλάχιστον το 2060 και διασφαλίζοντας όφελος (δηλ. μείωση των δανειακών αναγκών) άνω του 40% του ΑΕΠ σε όρους καθαρής τρέχουσας αξίας.
