Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Θα μειώσει η ΕΚΤ το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων κατά 0,1% ή κατά 0,2%; Θα ανακοινώσει ο Ντράγκι την επανέναρξη του QE και αν ναι που θα κλειδώσει το ταβάνι των μηνιαίων αγορών; Έχει άλλα εργαλεία η Λαγκάρντ για να σώσει την Ευρώπη από την ύφεση ή μήπως ο Ντράγκι ετοιμάζει μια μεγάλη έκπληξη πριν αποχωρήσει;
Αυτά τα είναι κυριότερα ερωτήματα που απασχολούν αναλυτές και επενδυτές καθώς απομένουν λιγότερες από δύο εβδομάδες έως τις πολύ κρίσιμες ανακοινώσεις της ΕΚΤ, την ώρα που ο πληθωρισμός είναι κολλημένος στο 1%. Στις 12 Σεπτεμβρίου ο Ντράγκι θα ανακοινώσει μέτρα για την τόνωση της ευρωπαϊκής οικονομίας με στόχο να αποφευχθεί η ύφεση και στη Φρανκφούρτη βρίσκεται σε εξέλιξη ένα μπρα-ντε-φερ με τον Ιταλό στη μία πλευρά του τραπεζιού και τα «γεράκια» του πυρήνα της Ευρωζώνης στην άλλη.
Το βασικό σενάριο είναι ότι η ΕΚΤ θα μειώσει το επιτόκιο καταθέσεων στο 0,5% - από 0,4% σήμερα - και ότι ο Ντράγκι θα αναφερθεί στην επανέναρξη του QE. Το αρνητικό για τις αγορές σενάριο είναι να μην προβεί σε καμία ενέργεια ή να αποκλείσει το ενδεχόμενο του QE, αφού η εφαρμογή ενός δεύτερου γύρου έχει προεξοφληθεί. Η έκπληξη θα είναι να ανακοινώσει τη μείωση του επιτοκίου στο 0,6% και μηνιαίες αγορές ομολόγων ύψους 60 δισ. ευρώ. Η… μεγάλη έκπληξη θα είναι ο Ντράγκι να κάτι όπως και το 2012, ήτοι να πει ή να ανακοινώσει κάτι που κανείς δεν περιμένει.
Ο Φινλανδός Όλι Ρεν, πάντως, έσπευσε στα μέσα Αυγούστου να προετοιμάσει τις αγορές για ένα πακέτο μέτρων που θα είναι πέρα από τις προσδοκίες των επενδυτών. Χθες, η Γερμανίδα επίσης μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, Ζαμπίνε Λάουτενσλέγκερ, είπε ότι είναι πολύ νωρίς για ένα πολύ μεγάλο πακέτο μέτρων, ενώ πρόσφατα ο Γενς Βάιντμαν εξέφρασε την άποψη ότι τα οικονομικά στοιχεία δεν δικαιολογούν ένα τέτοιο πακέτο.
Σύμμαχος του Super Mario στην τελευταία μονομαχία της θητείας του είναι οι χώρες της περιφέρειας αλλά και η Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία την 1η Νοεμβρίου τον διαδέχεται. Στο αντίπαλο στρατόπεδο κυριαρχεί ο επικεφαλής της Bundesbank και ολόκληρο το γερμανικό λόμπι το οποίο έχει μεν συρρικνωθεί αλλά διαθέτει ηχηρά ονόματα όπως ο Ολλανδός κεντρικός τραπεζίτης Κλας Νοτ.
Γερμανία και Ολλανδία είναι οι δύο βασικές χώρες που αντιτίθενται στην περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής και στην επανέναρξη του QE, με τη γερμανική πλευρά να θεωρεί ότι η προσφυγή σε νέο γύρο ποσοτικής χαλάρωσης θα πρέπει να αποτελεί την ύστατη επιλογή της ΕΚΤ.
Στον αντίποδα, ο Ντράγκι πιστεύει ότι η προληπτική δράση είναι το μοναδικό «φάρμακο» που μπορεί να μπορεί να δώσει ελπίδες επιβίωσης στον ασθενή, όπου ασθενής η οικονομία της Ευρωζώνης. Τα στοιχεία που έχει στα χέρια του ο Ντράγκι είναι άκρως απογοητευτικά και αναλυτές προειδοποιούν πως αν δεν δράσει τώρα θα είναι πολύ δύσκολο να βρει αποτελεσματικά εργαλεία όταν θα χτυπήσει η ύφεση. Το QE και η δέσμευση του Ντράγκι να κάνει τα πάντα για να σώσει το ευρώ είχαν αποτέλεσμα την πρώτη φορά. Σήμερα, ένα δεύτερο QE δεν αρκεί, ίσως ούτε η αλά Ντράγκι δέσμευση της Λαγκάρντ.
Η Γαλλίδα γνωρίζει τις δυσκολίες και δηλώνει ότι η ΕΚΤ δεν έχει εξαντλήσει τα «πυρομαχικά» της ούτε τις δυνατότητες μείωσης των επιτοκίων, αν και παραδέχεται ότι τα αρνητικά επιτόκια έχουν βαρύ αντίκτυπο στον χρηματοπιστωτικό κλάδο.
Όπως και να' χει, η στάση του Βερολίνου προκαλεί εντύπωση από τη στιγμή που δεδομένα η γερμανική οικονομία βρίσκεται σε συρρίκνωση και απειλείται με ύφεση. Στο μεταξύ το θέμα του Brexit αποτελεί μία πάρα πολύ σημαντική αβεβαιότητα και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με σιγουριά τα επόμενα επεισόδια του εμπορικού πολέμου. Συνεπώς οι κίνδυνοι είναι τόσο μεγάλοι που δεν δικαιολογούν την επιμονή των Γερμανών και των Ολλανδών.Μία ερμηνεία της στάσης του γερμανικού λόμπι σχετίζεται με το γεγονός ότι θέλουν να αποτρέψουν κάποια κίνηση εντυπωσιασμού από τον Ντράγκι και παράλληλα να ελέγξουν από νωρίς τις κινήσεις της Λαγκάρντ.
Στον πυρήνα της Ευρωζώνης βλέπουν την ανάγκη χαλάρωσης σε όλα τα επίπεδα αλλά φοβούνται ότι αν αυτή η διαδικασία δεν είναι ελεγχόμενη τότε το κοινό νόμισμα να βρεθεί αντιμέτωπο με την ίδια του την επιβίωση.
Η Ελλάδα δείχνει τα πρώτα σημάδια ουσιαστικής ανάκαμψης και προσβλέπει σε μείωση των πλεονασμάτων, η Ιταλία έχει νέα κυβέρνηση και ζητάει δημοσιονομικό χώρο ενώ στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκονται πολλές χώρες. Η ίδια η Λαγκάρντ, μάλιστα, δήλωσε προχθές ότι οι δημοσιονομικοί κανόνες θα πρέπει να αλλάξουν. Επομένως τα παιχνίδια ισχύος αναμένεται να συνεχιστούν με ακόμη μεγαλύτερη ένταση μετά την ανάληψη των καθηκόντων από την Λαγκάρντ και την Ούρσουλα φον ντε Λάιεν με φόντο τη γενικότερη κατεύθυνση του κοινού νομίσματος.
