Τη σταδιακή συρρίκνωση του ευρύτερου κλάδου της εστίασης φοβούνται οι επαγγελματίες του χώρου, μετά και τα νέα μέτρα. Αυτά «κλειδώνουν» για τουλάχιστον ένα μήνα τα καταστήματα φαγητού, καφέ και διασκέδασης. Εδώ και περίπου οκτώ μήνες, ο κλάδος βρίσκεται σε ένα ειδικό καθεστώς υπολειτουργίας.
Αυτό που ανησυχεί το χώρο ευρύτερα, όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, είναι η γενικευμένη αλλαγή του status quo στον τρόπο ζωής και διασκέδασης. Βλέπουν ότι η κοινωνία οδηγείται σε αλλαγή συμπεριφορών και κουλτούρας ευρύτερα, κάτι που νομοτελειακά θα αλλάξει εκ βάθρων τον αριθμό καταστημάτων εστίασης, καφέ και διασκέδασης.
Αν τα προηγούμενα χρόνια υπήρχε μια αίσθηση γοργής (υπερ)ανάπτυξης του κλάδου λόγω και της ανόδου του τουρισμού, τώρα αυτό που φοβούνται οι επαγγελματίες του χώρου είναι η βίαιη αλλαγή του σκηνικού. Τι θα σήμαινε κάτι τέτοιο ; Κλείσιμο καταστημάτων και επιχειρήσεων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις. Εφόσον η κρίση τραβήξει σε βάθος, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι ο κλάδος της εστίασης, της διασκέδασης και του καφέ στην Ελλάδα θα αλλάξει προφιλ.
Γ. Καββαθάς (ΠΟΕΣΕ): Αλλάζει εκ βάθρων ο κλάδος
Όπως σημειώνει στο Liberal ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) Γιώργος Καββαθάς, «αλλάζει όλη η κουλτούρα της κοινωνίας καθώς πλέον οδηγείται – εκ των πραγμάτων – στην εσωστρέφεια, κάτι που θα έχει αντίκτυπο και στα καταστήματα εστίασης. Είναι πιθανό να δούμε λουκέτα σε καταστήματα που δεν θα μπορούν να αντέξουν επί μακρόν αυτή την… ερμαφρόδιτη κατάσταση, την ίδια ώρα που τα έξοδα τρέχουν. Υπάρχει συσσώρευση χρεών στα μαγαζιά που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, ενώ προβλέπω να έχουμε πολλαπλές εξώσεις από καταστήματα το επόμενο διάστημα».
Στο ερώτημα πως βλέπει τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, ο κ. Καββαθάς τονίζει ότι είναι λιγότερο δυναμικά απ’ ότι ήταν στην πρώτη φάση της πανδημίας, ενώ θα πρέπει να ξεκαθαριστεί τι ακριβώς θα ισχύσει με το τεράστιο θέμα των ενοικίων.
Εκτιμά ότι το μέτρο επιδότησης της επιστρεπτέας προκαταβολής κατά 50% είναι πολύ θετικό, ενώ κάνει λόγο για την ανάγκη ακόμη πιο δυναμικών παρεμβάσεων, όπως το «κούρεμα» οφειλών και η δυνατότητα αποπληρωμής συσσωρευμένων χρεών σε πολλές δόσεις και η πλήρης κάλυψη του μη μισθολογικού κόστους. Τέτοια μέτρα, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΕΣΕ, είναι απαραίτητα για να επιβιώσει ο κλάδος. Ενα τομέα που απασχολεί σωρευτικά 330.000 εργαζομένους.
Ο βραχνάς των ενοικίων και οι εργαζόμενοι
Ο ευρύτερος κλάδος της εστίασης, των καφέ και της διασκέδασης αποτελείται από ένα «πλέγμα» δεκάδων άλλων επιμέρους κλάδων και αγορών, που λειτουργούν από και μέσω αυτού όπως τροφοδοσία, βιομηχανία τροφίμων, ιδιώτες παραγωγοί, οινοποιία, ποτοποιίες, ζυθοποιία και ευρύτερα μεγάλο τμήμα του πρωτογενή τομέα.
Σημειωτέον ότι πολλά καταστήματα του ευρύτερου υγειονομικού ενδιαφέροντος, όπως εστιατόρια, καφετέριες και κέντρα διασκέδασης δεν άνοιξαν καθόλου τους τελευταίους μήνες, μετά την άρση του προηγούμενου lockdown τον περασμένο Μάιο.
Προ ημερών, η Ελληνική Ένωση Επιχειρήσεων Οργανωμένης Εστίασης (ΕΠΟΕΣ), μέλη της οποίας είναι οι μεγαλύτερες αλυσίδες εστίασης όπως Goody’s, Everest, Γρηγόρης, Βενέτης κ.α. απέστειλε επιστολή προς τον πρωθυπουργό ζητώντας την ανάληψη μέτρων και πρωτοβουλιών για την ανακούφιση των επιχειρήσεων εστίασης, ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα.
Κεντρικά αιτήματα της ΕΠΟΕΣ στην επιστολή της προς τον πρωθυπουργό, είναι η θέσπιση της υποχρεωτικής μείωσης των ενοικίων των επαγγελματικών χώρων της εστίασης κατά 40% για τους επόμενους έξι μήνες και συνάμα να μειωθεί στο 6% ο ΦΠΑ στον κλάδο για τον επόμενο χρόνο, ακολουθώντας το παράδειγμα πολλών ευρωπαϊκών χωρών.
Σε εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση είναι και οι εργαζόμενοι στον ευρύτερο κλάδο της εστίασης, όπως λέει και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στον Επισιτισμό – Τουρισμό (ΠΟΕΕΤ) Γιώργος Χότζογλου. Αυτό που ζητούν είναι η αναστολή των συμβάσεων εργασίας έως τον προσεχή Μάρτιο, ώστε να παραταθεί το μέτρο στήριξης.