Του Γιώργου Φιντικάκη
Έσοδα που ζαλίζουν, λίαν φιλόδοξα, και που εκτιμάται ότι θα φτάσουν στα 2,4 δισ ευρώ, πάνω δηλαδή από το… 1% του ΑΕΠ, περιλαμβάνει το μεγαλεπήβολο πλάνο αποκρατικοποιήσεων του 2020.
Καταλύτης, τα πιο βαριά χαρτιά του ελληνικού προγράμματος, δηλαδή η πώληση του 30% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, του 100% της ΔΕΠΑ Υποδομών, του 65% της ΔΕΠΑ Εμπορίας, και των ΕΛΠΕ.
Στην υπεραξία των παραπάνω επιχειρήσεων και στο θετικό μομέντουμ της ελληνικής οικονομίας, ποντάρει η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ, για να προσελκύσει μεγάλους και πολλούς επενδυτές, ενισχύοντας τον ανταγωνισμό και επιτυγχάνοντας πλειοδοσία στα τιμήματα, όπως προκύπτει από την χθεσινή παρουσίαση του προγράμματος του 2020, ένα από τα βαριά που έχει αναλάβει ποτέ ελληνική κυβέρνηση ως τώρα.
Και αυτό, καθώς μέσα σε μια χρονιά, θα πρέπει να φέρει περισσότερες εισπράξεις, απ' όσες προκύπτουν αν αθροίσει κανείς τα περυσινά έσοδα (1,02 δισ), και τα φετινά (1,21 δισ).
Στο ερώτημα αν ο στόχος αυτός, που έχει συμπεριληφθεί στον προϋπολογισμό του 2020, είναι μαξιμαλιστικός, ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Α. Ξενόφος έσπευσε από μόνος του να χαμηλώσει τον πήχη, κατά την διάρκεια της χθεσινής ενημέρωσης προς δημοσιογράφους, αναγνωρίζοντας τις τεχνικές και άλλες δυσκολίες.
“Ακόμη και αν ο στόχος δεν επιτευχθεί στο σύνολό του, το μόνο βέβαιο είναι ότι οι επιδόσεις των ιδιωτικοποιήσεων θα είναι πάνω από εκείνες του 2018 και του 2019”, ανέφερε χαρακτηριστικά, μιλώντας για τη δυσκολία του εγχειρήματος, αλλά και τις ευκαιρίες που διανοίγονται.
Τα ενεργειακά, μαζί με τον αερολιμένα Ελ. Βενιζέλος, τραβούν το κάρο των αποκρατικοποιήσεων του 2020, συγκεντρώνουν μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον, και πληρούν τις προϋποθέσεις για υψηλά τιμήματα. Η αλήθεια μάλιστα είναι ότι ακόμα και οι παλαιότεροι από εκείνους που ασχολούνται με το αντικείμενο, δεν θυμούνται αποκρατικοποιήσεις να προσελκύουν τόσους και τέτοιου εκτοπίσματος επενδυτές όσους προσελκύουν η πώληση του 30% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ) και της ΔΕΠΑ.
10 για το Ελ. Βενιζέλος
Στο μεν αερολιμένα, οι εξαιρετικές λειτουργικές και επενδυτικές του επιδόσεις, είναι οι λόγοι που στην πρώτη φάση του διαγωνισμού, δηλαδή τον Οκτώβριο, εμφανίστηκαν 10 υποψήφιοι, τόσο κατασκευαστικές με μεγάλη δραστηριότητα στις παραχωρήσεις, ασφαλιστικά ταμεία και εταιρείες διαχείρισης ιδιωτικών κεφαλαίων, όσο και διαχειριστές μεγάλων ευρωπαϊκών αεροδρομίων, όπως του Λονδίνου και του Παρισιού.
Στη δε ΔΕΠΑ, οι λόγοι για το συνωστισμό των μνηστήρων, είναι το γενναίο επενδυτικό πρόγραμμα στις υποδομές, η προίκα της εμπορίας με ένα έτοιμο πελατολόγιο πάνω από 400.000 νοικοκυριά, κυρίως όμως το γεγονός ότι το φυσικό αέριο αποτελεί το καύσιμο μετάβασης προς την απανθρακοποίηση.
Στο διαγωνισμό για το 30% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, τον Ιανουάριο αναμένεται να γίνει γνωστή η short list των μνηστήρων που συνεχίζουν στην επόμενη φάση, οι οποίοι μέχρι στιγμής είναι η αυστραλιανή εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων First State, το private equity KKR, οι γαλλικές Vinci, Ardian, και Groupe ADP, ο διαχειριστής υποδομών GIP, η ισπανική πολυεθνική Ferrovial, η Macquarie, η γερμανική AviAlliance, και η APG ένας από τους μεγαλύτερους διαχειριστές συνταξιοδοτικών κεφαλαίων κυρίως στις Κάτω Χώρες. Κάποιοι δεν αποκλείουν το τίμημα για το 30% του ΔΑΑ, να ξεπεράσει το 1 δισ ευρώ.
Συνωστισμός για ΔΕΠΑ
Στο ερώτημα ποιοι θα διεκδικήσουν το 65% της ΔΕΠΑ Εμπορίας, που προκηρύσσεται επίσης μέσα στον Ιανουάριο, η απάντηση είναι ότι αναμένεται να προσέλθουν οι Mytilineos, και τα ΕΛΠΕ (μόνα ή από κοινού με τον συνέταιρό τους στην Ελλάδα, την ιταλική Edison), ενώ επίσης πιθανό να κατέβουν στο διαγωνισμό είναι οι TEΡNA, Motor Oil, όμιλος Κοπελούζου, και η ZeniΘ.
Όσο για το 100% της ΔΕΠΑ Υποδομών, όπου η ημερομηνία εκδήλωσης ενδιαφέροντος έχει οριστεί για τις 14 Φεβρουαρίου, η απάντηση είναι μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες που ελέγχουν δίκτυα φυσικού αερίου, καθώς και επενδυτικά χαρτοφυλάκια που τοποθετούνται στον κλάδο, τα οποία πιθανόν να προσέλθουν στο διαγωνισμό σε συνεργασία με εγχώριους κατασκευαστικούς ομίλους.
Γερμανοί όπως η EON, Ιταλοί όπως η Italgas, αλλά και η ιταλο-βελγο-ισπανική κοινοπραξία “Σενφλούγκα”, που ελέγχει το ΔΕΣΦΑ, έχουν μέχρι στιγμής εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους, επίσημα ή ανεπίσημα, στην κυβέρνηση αλλά και στην διοίκηση της ΔΕΠΑ.
Θολό τοπίο στα ΕΛΠΕ
Στο μέτωπο των ΕΛΠΕ ωστόσο, τα πράγματα είναι πιο θολά, με δεδομένο πως αυτή τη φορά δεν πωλείται ποσοστό και του ομίλου Λάτση, όπως στον προηγούμενο, άγονο, διαγωνισμό, παρά μόνο το 35% του Δημοσίου, και αυτό μάλλον σε δόσεις. «Είναι μια δύσκολη συναλλαγή», είπε χθες ο Α. Ξενόφος, προσθέτοντας ότι «συνεχώς αξιολογούμε τα δεδομένα της αγοράς”, αρνούμενος ωστόσο να επιβεβαιώσει ότι η πώληση- όταν και όποτε αυτή αποφασιστεί- θα γίνει μέσω βιβλίου προσφορών, καθώς όπως είπε, τα ΕΛΠΕ είναι εισηγμένη εταιρεία και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί.
Διάφορα μοντέλα στα λιμάνια
Δυνατότητες για υποπαραχωρήσεις αλλά και για το σύνολο του λιμανιού, θα δίνει στους επενδυτές ο διαγωνισμός για τα περιφερειακά λιμάνια, αρχής γενομένης από Αλεξανδρούπολη, Καβάλα, Ηγουμενίτσα. Σύμφωνα με τον Α. Ξενόφο οι πρώτοι διαγωνισμοί μπορούν να προκηρυχθούν στα τέλη του πρώτου τριμήνου, προκειμένου να έχει ολοκληρωθεί και το νομοσχέδιο που ετοιμάζει το υπ. Ναυτιλίας.
Σύμφωνα με αυτό θα προβλέπονται διάφορα μοντέλα αξιοποίησης και όχι μόνο υποπαραχωρήσεις. Σημειωτέον ότι η προηγούμενη κυβέρνηση είχε επιβάλλει μόνο την παραχώρηση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων κάθε λιμανιού και όχι του συνόλου του.
Εγνατία με στόχο για Ιούνιο του 2020
Στην Εγνατία Οδό, η διοίκηση του Ταμείου αναμένει δεσμευτικές προσφορές στις 26 Ιουνίου του 2020, διάστημα εντός του οποίου, το ΤΑΙΠΕΔ φιλοδοξεί να έχει κλείσει τον φάκελο με τις εκκρεμότητες. Δηλαδή οι σταθμοί διοδίων θα είναι σχεδόν έτοιμοι στο σύνολό τους για λειτουργία τον Μάιο του 2020, ενώ έως τον Απρίλιο 2020 θα έχουν ολοκληρωθεί και οι απαραίτητες ενέργειες για την αξιολόγηση των παλαιών γεφυρών και την αδειοδότηση των σηράγγων του αυτοκινητοδρόμου.
Διαπραγμάτευση για τη μοιρασιά της έκτασης στο Ελληνικό
Τέλος στο μέτωπο του Ελληνικού, η διαπραγμάτευση μεταξύ Lamda και Δημοσίου για την τελική μοιρασιά της έκτασης, καλά κρατεί. Εδώ και καιρό θεωρείται “κλειδωμένο” ότι θα δοθεί δικαίωμα κυριότητας, δηλαδή δυνατότητα πώλησης για το 30% της έκτασης, και δικαίωμα επιφανείας για το υπόλοιπο 70%. Αυτό σημαίνει ότι όταν λήξει η παραχώρηση, οι εκτάσεις εκείνες και ό,τι κτίριο έχει ανεγερθεί πάνω σε αυτές, θα επιστρέψουν στο Δημόσιο.
Εκείνο που δεν είναι “κλειδωμένο”αφορά στο ακριβώς ποια κομμάτια της έκτασης του Ελληνικού θα περιλαμβάνει αυτό το 30%. Εάν για παράδειγμα, κάποιο από τα κτίρια που προβλέπει το σχέδιο ολοκληρωμένης ανάπτυξης είναι σε έκταση όπου ο επενδυτής δεν έχει την πλήρη κυριότητα, τότε μετά από 99 χρόνια, δηλαδή με την λήξη της παραχώρησης, αυτόματα θα επιστρέψει στο Δημόσιο.