«Φανταστείτε 60.000 πρόσφυγες να απολαμβάνουν μια ειρηνική συμβίωση στην ελληνική κοινωνία. Να έχουν δουλειά. Να φτιάχνουν τη ζωή τους. Να πληρώνουν φόρους. Έχουμε μια επιχειρηματική πρόταση για τον ιδιωτικό τομέα. Οι πρόσφυγες αφήνουν πολλά πίσω στις πατρίδες τους αλλά αυτό που δεν αφήνουν πίσω είναι η γνώση και η ειδίκευση τους.»
Με αυτόν τον τρόπο η Μαρία Κλάρα Μάρτιν, αντιπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας στην Ελλάδα, τονίζει την ανάγκη της επαγγελματικής ένταξης των προσφύγων στη χώρα μας, μια «διαδικασία προς όφελος όλων».
Το 2022, 50.000 θέσεις από τις 250.000 στα ξενοδοχεία δεν καλύφθηκαν. Η ζήτηση ήταν μεγαλύτερη από την προσφορά. Αντίστοιχη εικόνα υπάρχει στον τομέα των κατασκευών, της γεωργίας κ.α. Την ίδια ώρα στη χώρα μας υπάρχουν πάνω από 61.000 πρόσφυγες που παρά τον «μύθο» ότι βλέπουν την Ελλάδα μόνο ως ένα πέρασμα, θέλουν μια δουλειά για να χτίσουν τη νέα τους ζωή.
Την διασύνδεση αυτών των δύο αναγκών επιχειρεί μέσα από ένα πλαίσιο win – win η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ με την στήριξη μιας νέας πλατφόρμας της adamajobcenter.crs.org που δημιουργεί ένα ασφαλές και βοηθητικό πλαίσιο «παντρέματος» προσφοράς και ζήτησης από αυτήν την ευαίσθητη κοινωνική ομάδα.
Οι πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα λαμβάνουν πρακτική βοήθεια, συμβουλευτική και στήριξη για την ένταξή τους στην ελληνική αγορά εργασίας μέσω ενός Κέντρου Ένταξης στην Αθήνα, το οποίο λειτουργεί από τις οργανώσεις Catholic Relief Services (CRS) και Caritas Hellas με την υποστήριξη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Το Κέντρο ADAMA έχει δεχθεί πάνω από 1.200 αιτήματα από άνδρες και γυναίκες που επιθυμούν να προετοιμαστούν για να βρουν δουλειά και να αποκτήσουν πρόσβαση σε βασικές κοινωνικές υπηρεσίες στη χώρα.
Διασύνδεση μεταναστών επιχειρήσεων με λίγα κλικ
Το Κέντρο προετοιμάζει τους πρόσφυγες για να μπουν στην αγορά εργασίας βοηθώντας τους να φτιάξουν το βιογραφικό τους και να ετοιμάσουν τα απαραίτητα έγγραφα για τις αιτήσεις. Επίσης, υπάρχει διασύνδεση με συγκεκριμένες αγγελίες, προετοιμασία για τη συνέντευξη, καθώς και συμβουλευτική και στήριξη μετά την πρόσληψη.
Επιπλέον, οι πρόσφυγες ενημερώνονται για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους ως εργαζόμενοι, τις μισθολογικές κλίμακες και τη δεοντολογία στον χώρο εργασίας.
«Γιατί ένας εργοδότης να γραφτεί στην πλατφόρμα; Γιατί είναι δωρεάν, γιατί θα μπορεί να απευθυνθεί σε μεγάλο κοινό προσφύγων και επειδή δεν θα χρειαστεί να επιλύσει μόνος του γραφειοκρατικά ζητήματα όπως η έκδοση εγγράφων.», εξήγησε η Ράνια Δημητρίου, πρότζεκτ μάνατζερ της οργάνωσης Catholic Relief Services στη σχετική εκδήλωση που διοργάνωσε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Αθήνα
Μέσα σ’ έναν χρόνο λειτουργίας του κέντρου Adama, απευθύνθηκαν στην Adama και των υπηρεσιών διασύνδεσης, απευθύνθηκαν σε αυτός 150 εταιρείες, κλείστηκαν 437 συνεντεύξεις και τελικά 150 πρόσφυγες βρήκαν δουλειά.
Success stories και μύθοι
Η Παυλίνα Πενλίδη, του τμήματος talent acquisition & employer branding της αλυσίδας Mitsis Hotel στην παρουσίαση του πρώτου απολογισμού της λειτουργίας της πλατφόρμας έκανε λόγο για πολλά success stories που προέκυψαν από τις συνεντεύξεις που έγιναν σε ταξίδια στις νησιωτικές δομές για πιο άμεση διασύνδεση των ανθρώπων με τα κατά τόπους ξενοδοχεία του ομίλου.
Η κυρία Πενλίδη διαπίστωσε μεγάλη όρεξη αυτών των ανθρώπων να ενταχθούν σε περιβάλλοντα εργασίας.
Επεσήμανε ωστόσο ότι έτσι κι αλλιώς ο ξενοδοχειακός κλάδος χρειάζεται εκπαίδευση στην παροχή υπηρεσιών οπότε πριν την έναρξη της νέας σεζόν θα ξεκινήσουν εκπαιδεύσεις για τους πρόσφυγες προκειμένου η ένταξη τους να είναι ακόμα πιο εύκολη.
Δυσκολίες αλλά και μεγάλες προοπτικές βλέπουν και οι ίδιοι οι πρόσφυγες που έχουν μπει σε αυτήν την διαδικασία.
Ο Μαρσέλ Πιερ Πωλ Μπίντα από το Καμερούν ένας από τους πρόσφυγες που βρήκαν δουλειά μέσω της πλατφόρμας λέει ότι δεν ήταν εύκολο αλλά αν μια τέτοια πρωτοβουλία υπήρχε πριν τέσσερα χρόνια, όταν έφτασε στη χώρα μας, θα είχε γλυτώσει πολύ χρόνο.
«Οι πρόσφυγες που φτάνουν τώρα είναι τυχεροί, γιατί όταν έφτασα εγώ αυτά δεν υπήρχαν. Αυτό που βλέπω εγώ είναι συνεχείς βελτιώσεις. Με την εξέλιξη που έχουν πάρει τα πράγματα ίσως οι πρόσφυγες έχουν τελικά μια ευκαιρία».
Για την ανατροπή μύθων μέσα από αυτήν την διαδικασία κάνει λόγο ο Πέτρος Μάστακας, υπεύθυνος για θέματα ένταξης στο Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες.
«Η διαδικασία αυτή έρχεται να καταρρίψει το περίβλημα των μύθων ‘Κανείς πρόσφυγας δεν θέλει να μείνει στην Ελλάδα’. ‘Δεν έχουν δεξιότητες’. ‘Δεν υπάρχουν δουλειές’», τόνισε.
«Έξυπνο και σωστό»
Έρευνες της Ύπατης Αρμοστείας έχουν δείξει ότι η πλειοψηφία των μεταναστών στη χώρα μας έχουν ένα βασικό επίπεδο μόρφωσης (84%) ενώ υπάρχει και ένα ποσοστό 14% που έχουν πανεπιστημιακή μόρφωση, σύμφωνα με την κυρία Αναστασία Μπενέκου, από τον Τομέα Ένταξης και Βιώσιμων Λύσεων της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Στον τομέα της εργασιακής εμπειρίας προκύπτει ότι συχνότερα οι πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο έχουν προϋπηρεσία στις κατασκευές (17%), σε τεχνικά επαγγέλματα (15%), στην εξυπηρέτηση πελατών (13%), στις επιχειρήσεις και τις πωλήσεις (10%) και στη γεωργία και αλιεία (10%). Ανάμεσά τους καταγράφηκαν επίσης γιατροί, δικηγόροι, δάσκαλοι, δημοσιογράφοι και επαγγελματίες της πληροφορικής.
H ένταξη λοιπόν αυτού του δυναμικού στην αγορά εργασίας αναδεικνύεται σε κίνηση βιωσιμότητας και για την ελληνική οικονομία.
«Σε πεφωτισμένες κοινωνίες δεν κρατάμε τους μετανάστες στο σκοτάδι. Τους κάνουμε κομμάτι της οικογένειας. Αυτό είναι το έξυπνο αλλά και το σωστό να κάνουμε ως κοινωνία και ως οικονομία», τονίζει ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζορτζ Τζέιμς Τσούνης που μίλησε εκτενώς και με συγκίνηση για την εμπειρία των δικών του γονιών που πήγαν μετανάστες στην Αμερική και μέσω της δουλειάς κατάφεραν να στήσουν τη ζωή τους, να φτιάξουν οικογένεια αλλά και να νιώσουν τελικά ότι είναι Αμερικανοί πολίτες από επιλογή.
«Όταν μου δίνεις ένα ψάρι θα χορτάσω μια μέρα. Αν μου μάθεις να ψαρεύω δεν θα είμαι ποτέ πεινασμένος». Με αυτό το μόττο ο Ζυλιέν Μακαλού από το Κονγκό συνόψισε την δική του άποψη μέσα από τα βιώματα του ως πρόσφυγας που έφτασε στην Ορεστιάδα στα 16 του χρόνια το 2011 και κατάφερε με τη βοήθεια αστυνομικών και δασκάλων, υποτροφίες και πείσμα να έχει ολοκληρώσει τις σπουδές του και να έχει φτιάξει τη δική του επιχείρηση. «Η μόρφωση και η εργασία οδηγούν στην πραγματική ένταξη», καταλήγει.
Φωτογραφίες: ©UNHCR/Socrates Baltagiannis
Γραφήματα: UNHCR Greece - Introducing the people behind the numbers - Updated June 2022 (Greek version)
