Νέοι και νοικοκυριά υπέστησαν το ισχυρότερο πλήγμα από την οικονομική κρίση που σοβεί στην Ελλάδα. Όπως αποκαλύπτει έρευνα της διαΝΕΟσις με συντονιστή τον καθηγητή Μάνο Ματσαγγάνη το εισόδημα των νοικοκυριών μειώθηκε 42% με αποτέλεσμα το βιοτικό επίπεδο τους να υποχωρήσει ραγδαία.
Όπως, λοιπόν, αποκαλύπτει η έρευνα με τίτλο «Οι επιπτώσεις της κρίσης στα εισοδήματα των Ελλήνων», τα μεγάλα θύματα της οικονομικής κρίσης δεν ήταν οι συνταξιούχοι, όπως έχει επικρατήσει να πιστεύουμε, αλλά κυρίως νεότεροι άνθρωποι που βρίσκονταν σε παραγωγική ηλικία.
Συγκεκριμένα, την περίοδο 2003-2009, δηλαδή πριν από το ξέσπασμα της κρίσης, το μέσο ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 14%. Όμως με την εκδήλωση της κρίσης, δηλαδή την περίοδο 2009-2014, το ισοδύναμο εισόδημα μειώθηκε πολύ περισσότερο από όσο αυξήθηκε προηγουμένως, κατά 42%, όπως αποκαλύπτει η έρευνα της διαΝΕΟσις.
Μάλιστα, στην ίδια έρευνα επισημαίνεται πως η μείωση αυτή δεν οφείλεται μόνο στην υποχώρηση του ΑΕΠ (-26%) αλλά και στη μεγάλη αύξηση της φορολογίας που συνέβη την ίδια περίοδο.
Όσον αφορά εκείνους που επλήγησαν περισσότερο από τη μείωση αυτή των εισοδημάτων και του βιοτικού επιπέδου, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι νέοι ήταν οι μεγάλοι χαμένοι της κρίσης, ενώ μικρότερο μέρος του εισοδήματός τους έχασαν οι πολίτες ηλικίας 45-64 και ακόμη μικρότερο, το μικρότερο όλων, οι ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών.
Ειδικότερα οι συνταξιούχοι έχασαν μικρότερο μέρος του εισοδήματός τους (-32,5%) από οποιαδήποτε άλλη ομάδα και μάλιστα με μεγάλη διαφορά από τον γενικό μέσο όρο (-41,7%). Μάλιστα στις ηλικίες 65 και άνω οι απώλειες των εισοδημάτων ήταν ακόμα μικρότερες και περιορίστηκαν στο -20,5%.
Όσον αφορά τη σύνθεση κάθε νοικοκυριού, οι απώλειες ήταν μεγαλύτερες για τις οικογένειες με ένα ή δύο παιδιά παρά για εκείνες χωρίς παιδιά, ή με τρία παιδιά και άνω.
Όπως επισημαίνεται στην έρευνα, αναλύοντας τη σχετική αναλογία στο φτωχότερο 20% ανά ηλικιακή ομάδα προκύπτει ότι κατά την περίοδο της κρίσης αυξήθηκε σημαντικά ο σχετικός κίνδυνος φτώχειας των παιδιών. Αντιθέτως, μειώθηκε το ποσοστό συμμετοχής των ηλικιωμένων στο φτωχότερο 20%. Δηλαδή, την ίδια στιγμή που ο κίνδυνος φτώχειας μεγάλωνε για τα παιδιά, μειωνόταν για τους ηλικιωμένους.
Επίσης σε απόλυτα μεγέθη, η μέση μηνιαία απώλεια του φτωχότερου 10% υπήρξε διπλάσια της απώλειας του πλουσιότερου 10% (€404 έναντι €205). Η μέση απώλεια για το σύνολο του πληθυσμού ήταν €322 τον μήνα. Με άλλα λόγια φαίνεται ότι, από τη σκοπιά του 2012, οι φτωχοί έγιναν φτωχότεροι, ενώ οι πλούσιοι υπέστησαν τις μικρότερες απώλειες.
Τέλος,κατά την περίοδο 2008-2016 η μέση αμοιβή στην Ελλάδα μειώθηκε κατά περισσότερο από ένα πέμπτο (-21,8%) ανά εργαζόμενο. Αναζητώντας μια πιο ξεκάθαρη εικόνα ως προς το ποιος επλήγη περισσότερο από τη μείωση των αμοιβών οι ερευνητές ανέτρεξαν στα στοιχεία του ΙΚΑ/ΕΦΚΑ για τα έτη 2007 και 2017. Αναλύοντας τα δεδομένα αυτά βρήκαν ότι η μέση μείωση μισθού την δεκαετία αυτή ήταν 30% (σε αποπληθωρισμένα μεγέθη).
Γιάννης Παλιούρης