Του Χρήστου Ν. Κώνστα
Δεν θα χρειαστούν νέα δημοσιονομικά μέτρα, λέει και ξαναλέει, ο Υπουργός Οικονομικών στους συντρόφους του όταν περιγράφει το πρόγραμμα ενισχυμένης επιτήρησης με το οποίο δεσμεύεται η Ελλάδα, τουλάχιστον μέχρι το 2023. Προσπαθώντας να τραβήξει την προσοχή των πολιτών στην πολυπόθητη «ρύθμιση χρέους» που θα ανακοινώσουν μεθαύριο οι Υπουργοί Οικονομικών του Eurogroup, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος αποφεύγει συστηματικά να αναφερθεί στον «Αυτόματο Μηχανισμό Δημοσιονομικής Προσαρμογής» τον περιβόητο «κόφτη» που ο ίδιος κατέθεσε ως μια μικρή αθώα τροπολογία ένα βράδυ του Μαΐου 2016. Από τότε ο «κόφτης» αποτελεί νόμο του Κράτους ο οποίος φυσικά διατηρείται ακόμη και μετά τον Αύγουστο του 2018.
Το πλαίσιο της μεταμνημονιακής «Ενισχυμένης Εποπτείας» που θα εγκρίνουν την Πέμπτη οι Υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης, για την Ελλάδα προβλέπει, εκτός από τις ανά τρίμηνο αξιολογήσεις της πορείας της οικονομίας και την άμεση ενεργοποίηση του «δημοσιονομικού κόφτη» μόλις δημιουργείται απόκλιση από τους στόχους του προϋπολογισμού. Ο υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας υποχρεώνεται κάθε χρόνο, τον Μάιο, να συντάσσει μια έκθεση στην οποία θα αποτυπώνεται η πορεία των δημοσιονομικών στόχων, ενώ σε ειδικό παράρτημα θα ορίζονται οι κωδικοί των δαπανών στους οποίους εφαρμόζεται η αυτόματη δημοσιονομική προσαρμογή καθώς και το επιβαλλόμενο ποσοστό.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί απόκλιση, η εκτέλεση του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης περιορίζεται από την 1η Ιουνίου, του ίδιου οικονομικού έτους, με αντίστοιχη μείωση των δαπανών κατ΄ανώτατο όριο σε 2% του ΑΕΠ του τρέχοντος έτους.
Στη συνέχεια, έως την 31η Μαΐου θα πρέπει να έχει εκδοθεί, μετά από πρόταση του υπουργού Οικονομικών, το Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο θα περιορίζεται η εκτέλεση του προϋπολογισμού με μείωση δαπανών που θα ορίζονται σε αυτό.
Όποιος κι αν είναι υπουργός Οικονομικών στην χώρα, αν παρέλθει η προθεσμία της 31ης Μαΐου χωρίς να έχει έχει εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα, τότε θα επιβάλλει αυτόματα τη δημοσιονομική προσαρμογή, από την 1η Ιουνίου του ιδίου έτους, με μείωση κατά ίσο ποσοστό του συνόλου των δαπανών όλων των κατηγοριών του εκτελούμενου προϋπολογισμού. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει πως θα επιβάλλονται οριζόντιες μειώσεις στις δαπάνες όπου θα συμπεριλαμβάνονται και οι μισθοί και οι συντάξεις.
Μετά την ενεχυρίαση ολόκληρης της Δημόσιας Περιουσίας μέσω του Υπερταμείου Αποκρατικοποιήσεων, ο “δημοσιονομικός κόφτης” εξασφαλίζει για τους δανειστές ότι δεν θα υπάρχουν δυσάρεστες εκπλήξεις.
Γι'' αυτό άλλωστε οι «θεσμοί» θα παρουσιάσουν στο μεθαυριανό Eurogroup μια θετική έκθεση συμμόρφωσης που θα πιστοποιεί την ολοκλήρωση των προαπαιτουμένων, θα εγγυάται τη διατήρηση των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων στο διηνεκές ώστε οι υπουργοί Οικονομικών της ζώνης του ευρώ να μπορούν να μετρήσουν, να υπολογίσουν και να σχεδιάσουν τις μεσοπρόθεσμες παρεμβάσεις για τη «μείωση» του χρέους, ήτοι τα μέτρα για το πώς αυτό θα εξυπηρετείται ευκολότερα σε βάθος 15 ετών.
Οι αποφάσεις που θα ληφθούν στο Eurogroup θα οδηγούν τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδος σε βιώσιμα επίπεδα, δηλαδή χαμηλότερα του 15% του ΑΕΠ έως το 2030 και χαμηλότερα του 20% του ΑΕΠ έως το 2060. Αυτή είναι η άσκηση των υπουργών αλλά κι αυτοί πρέπει να είναι σίγουροι για τα πλεονάσματα.
Ο Επίτροπος Μοσκοβισί θα υπογραμμίσει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πρόγραμμα ενισχυμένης επιτήρησης θα φροντίσει για την ολοκλήρωση όλων των προγραμμάτων που αποτελούν «ουρές» του Μνημονίου ΙΙΙ.
Η ενισχυμένη επιτήρηση θα γίνεται σε τριμηνιαία βάση, θα διαρκέσει δύο ή τρία χρόνια, η παράταση θα εξετάζεται ανά εξάμηνο και η ολοκλήρωσή της θα αποφασισθεί στο… μέλλον.. Έχει ήδη διαμορφωθεί ένα πλέγμα μεταμνημονιακών προτεραιοτήτων. Ο λόγος για τα 15 προαπαιτούμενα που θεωρούνται τα κυρίαρχα για τη μεταμνημονιακή εποχή. Τα προαπαιτούμενα περιλαμβάνουν -μεταξύ άλλων- την αποπληρωμή των κρατικών οφειλών προς ιδιώτες, η ολοκλήρωση της στελέχωσης του δημοσίου, νέες παρεμβάσεις στα επιδόματα, αλλά και κρίσιμες ιδιωτικοποιήσεις και παρεμβάσεις στις τράπεζες με την πώληση των συμμετοχών του ΤΧΣ, στην αγορά ενέργειας, στις ΔΕΚΟ και στα κρατικά ακίνητα.