Ολοένα και πιο ζοφερές γίνονται οι προβλέψεις των αναλυτών για την οικονομία της Ευρωζώνης και το σίγουρο πλέον είναι πως το 2023 θα είναι χειρότερο από το 2022, εκτός και αν κάνει την εμφάνισή του το πιο σπάνιο από τα σπάνια φαινόμενα: Ένας «μαύρος κύκνος» που θα είναι για καλό.
Όπως έχουν διαμορφωθεί σήμερα τα δεδομένα, είναι πιθανό το ΑΕΠ της Ευρωζώνης να συρρικνωθεί κατά 1,2% το 2023, όταν οι προηγούμενες εκτιμήσεις ήθελαν οριακή με μηδενική ανάπτυξη ή πολύ μικρή ύφεση της τάξης του 0,1%-0,2%. Στο ίδιο σενάριο, αυτό της βαθύτερης του αναμενόμενου ύφεσης, το ευρώ ενδέχεται να διολισθήσει περαιτέρω και θα μπορούσε να φτάσει έως τα 0,93 δολάρια μέσα στο επόμενο 12μηνο.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι σίγουρα οι πολίτες θα αντιμετωπίσουν ένα ακόμη μεγαλύτερο κύμα ή καλύτερα ένα τσουνάμι ακρίβειας. Εξηγούμαστε: Νέες προβλέψεις αναφέρουν ότι οι μακροπρόθεσμες πληθωριστικές προσδοκίες θα κορυφωθούν στο α’ εξάμηνο του 2023. Που συνεπάγεται ότι κατά πάσα πιθανότητα ο πληθωρισμός θα παραμείνει σε υπερβολικά υψηλά επίπεδα για ολόκληρη την επόμενη χρονιά. Ακόμη και σε ένα επίπεδο της τάξης του 4,5% κατά μέσο όρο, οι Ευρωπαίοι θα πληρώνουν τα πάντα αρκετά ακριβότερα από φέτος που ήδη οι τιμές είναι σε εξωφρενικά επίπεδα σε σύγκριση με πριν λίγους μήνες, ούτε καν σε σύγκριση με πέρσι.
Αν σε αυτό το σενάριο συνυπολογίσουμε την πτώση του ευρώ και το αίσθημα της υποβάθμισης του βιοτικού επιπέδου σε περιόδους ύφεσης, αυτά που θα ζήσουμε το 2023 θα θυμίζουν άλλες εποχές. Σε άλλες εποχές κινδυνεύει να επιστρέψει και το ευρώ. Το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να διολισθαίνει έναντι του δολαρίου, διότι αφενός η Fed έχει πολύ δρόμο σε ό,τι αφορά τη νομισματική σύσφιξη σε μία διαδικασία που στηρίζει την άνοδο του δολαρίου, και αφετέρου το ευρώ είναι το νόμισμα της περιοχής που πλήττεται περισσότερο από την ενεργειακή κρίση και κινδυνεύει με βαθιά ύφεση.
Σημειώνεται ότι εδώ και αρκετούς μήνες το ευρώ έχει υποχωρήσει σε χαμηλό 20 ετών σε σύγκριση με το δολάριο, επιστρέφοντας στο μακρινό 2002. Όμως αν φτάσει κοντά στα 0,92-0,93 δολάρια θα πρόκειται για πτώση άνω του 40% από τα ιστορικά του υψηλά του 2008 και άνω του 20% από το επίπεδο που βρισκόταν πριν την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Όλα τα ανωτέρω αντανακλώνται κατά κάποιο τρόπο στα χθεσινά στοιχεία του δείκτη ZEW, που καταγράφει το επίπεδο αισιοδοξίας των αναλυτών σχετικά με τις εκτιμώμενες οικονομικές εξελίξεις των επόμενων έξι μηνών. Ο δείκτης σταθεροποιήθηκε τόσο για τη Γερμανία όσο και για την Ευρωζώνη, ωστόσο η αξιολόγηση των τρεχουσών συνθηκών υποχώρησε περαιτέρω, αυξάνοντας τον κίνδυνο βαθύτερης ύφεσης κατά τους χειμερινούς μήνες. Στη συντριπτική τους πλειονότητα, οι συμμετέχοντας στην έρευνα πιστεύουν ότι ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να κινείται ανοδικά τους επόμενους έξι μήνες.
Η Oxford Economics, από την πλευρά της, προβλέπει ότι κατά μέσο όρο ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 4,6% το 2023, επίπεδο πραγματικά απογοητευτικό αφού προμηνύει μεγάλες αυξήσεις στις, ήδη απαγορευτικές σε πολλά προϊόντα, τιμές τους επόμενους μήνες.
Όλα δείχνουν ότι ο κίνδυνος στασιμοπληθωρισμού, μιας περιόδου δηλαδή με χαμηλή ανάπτυξη και υψηλό πληθωρισμό, ενισχύεται συνεχώς για το σύνολο της Ευρωζώνης και κάνει πιο πιθανό το σενάριο βαθύτερης ύφεσης. Ο βρετανικός οίκος τονίζει δε, ότι η Γερμανία είναι η χώρα που βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα, εξαιτίας της μεγάλης εξάρτησης από το φυσικό αέριο, με αποτέλεσμα να σημειώσει χειρότερες επιδόσεις από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη.
Τέλος, όσο οι γεωπολιτικές εντάσεις στην Ευρώπη κλιμακώνονται και ο πόλεμος στην Ουκρανία παρατείνεται, η Ευρώπη θα καλείται να αντιμετωπίσει μία πολύ δύσκολη κατάσταση. Από τη μία οι κεντρικές τράπεζες θα συνεχίσουν να αυξάνουν τα επιτόκια για να ρίξουν τον πληθωρισμό αλλά οι κυβερνήσεις θα αναγκάζονται να προσφέρουν στήριξη σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ακυρώνοντας σε μεγάλο βαθμό τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής. Και κάπως έτσι, η οικονομία της Ευρώπης κινδυνεύει να βαλτώσει για πολλά χρόνια!