Του Γιώργου Φιντικάκη
Ένα επιπλέον πλεόνασμα 3,5% το χρόνο και ακόμη παραπάνω, θα χρειάζεται να παράγει η Ελλάδα αν το ΣτΕ αποφανθεί ότι πρέπει να επιστραφούν αναδρομικά συντάξεις και δώρα στους δικαιούχους.
Σε απλά οικονομικά, ακόμη και στη πιο μετριοπαθή δικαίωση των διεκδικήσεων από το ΣτΕ, και εφόσον η κυβέρνηση “σπάσει” τη καταβολή των αναδρομικών σε πολλές ετήσιες δόσεις, δεσμεύονται οι προϋπολογισμοί, μαζί και οι κυβερνήσεις των επόμενων ετών. Το αδιέξοδο είναι μπροστά μας, και παρά τα πολιτικά κόλπα της κυβέρνησης να πετάξει τη καυτή πατάτα των αναδρομικών στην επόμενη, με ένα σχέδιο καταβολής των διεκδικήσεων σε πολλές ετήσιες δόσεις, η ζημιά είναι δεδομένη, όπως εξηγούν άνθρωποι με γνώση του Ασφαλιστικού.
Το κόστος θα είναι και πάλι βαρύ, και θα χρειαστεί να ληφθούν έκτακτα αντισταθμιστικά μέτρα, όπως φέρεται να έχουν ζητήσει οι δανειστές από τη κυβέρνηση, με το μυαλό πολλών να πηγαίνει σε επιβολή νέων φόρων, αφού άλλες πηγές εσόδων δεν υπάρχουν. Σε μια υπερφορολογημένη οικονομία, κάτι τέτοιο, θα είναι καταστροφικό.
Στη κυβέρνηση προσδοκούν ότι το ΣτΕ δεν θα τινάξει στον αέρα τον προϋπολογισμό, και ότι ενδεχομένως θα κρίνει συνταγματικό το νόμο Κατρούγκαλου. Στην αντίθετη περίπτωση, τα πάντα θα κριθούν από τη χρονική περίοδο που θα καλύπτει η απόφαση για την αναδρομικότητα.
Στο κακό σενάριο, εφόσον κριθεί τελεσίδικα από το ΣτΕ ότι η επιστροφή θα αφορά ένα μεγάλο διάστημα, από το 2012 έως τα τέλη του 2018, υπολογισμοί που έχουν γίνει από τα αρμόδια υπουργεία μιλούν για ποσά 24 δισ ευρώ. Εάν πάλι κριθεί ότι οι επιστροφές αφορούν το διάστημα από τη πρώτη απόφαση του ΣτΕ (Ιούνιος 2015) έως και τα τέλη του 2018, τα ποσά κυμαίνονται μεταξύ 9-12 δισ.
Τέλος, στο “καλό” σενάριο, που το Ανώτατο Δικαστήριο κρίνει ότι η επιστροφή πρέπει να αφορά την περίοδο από την απόφαση του ΣτΕ έως την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου, τότε το κόστος εκτιμάται σε κάτι λιγότερο από 4,5 δισ ευρώ. Στη μετριοπαθή δηλαδή εκδοχή των διεκδικήσεων, μαζεύεται ένα ποσό ίσο με το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού στο 9μηνο του 2018 !
Τόσο στο μέτωπο των συντάξεων, όσο και σε εκείνο των δώρων για τους δημοσίους υπαλλήλους, εξετάζεται το σχέδιο καταβολής των χρημάτων στους δικαιούχους σε βάθος χρόνου. Το ετήσιο κόστους τους υπολογίζεται σε 640-800 εκατ, και η συνολική δημοσιονομική επιβάρυνση υπολογίζεται από 2 έως 4,8 δισ, ανάλογα πάντα με τη χρονική διάρκεια αναγνώρισης της αναδρομικότητας.
Ακόμη και συνταγματικός να βγει ο νόμος Κατρούγκαλου, το ερώτημα, που θέτουν ακαδημαϊκοί, είναι τι θα γίνει στο μεσοδιάστημα, δηλαδή από τον Ιούνιο 2015 όποτε και εκδόθηκε η απόφαση του ΣτΕ, ως την ψήφιση του επίμαχου νόμου, δηλαδή τις 13/5/2016. Βλέπουν μια μεγάλη νάρκη που θα παραλάβει στα χέρια της η επόμενη κυβέρνηση και χρεώνουν στη παρούσα, ολιγωρία, να απενεργοποιήσει τη βόμβα του ΣτΕ, όταν το 2016 συνέτασσε το νόμο Κατρούγκαλου.
Τότε, όπως λένε, θα μπορούσε να είχε εξουδετερώσει τη βόμβα, αλλά δεν το έκανε, παρ' ότι ένας από τους λόγους σύνταξης του επίμαχου νόμου ήταν ακριβώς για να αντιμετωπιστεί η απόφαση του ΣτΕ για αντισυνταγματικότητα των περικοπών που επέβαλαν οι προηγούμενοι νόμοι.
Τους τελευταίους μήνες, μπροστά και στην αδράνεια της κυβέρνησης, το κύμα αιτήσεων από συνταξιούχους για αναδρομικά πήρε διαστάσεις, μεγαλώνει με γεωμετρική πρόοδο, και έχει πλέον ξεπεράσει τις 800.000. Δίπλα στις αιτήσεις προς τον ΕΦΚΑ, δεκάδες χιλιάδες αγωγές κατατίθενται καθημερινά από δικηγορικά γραφεία, διαμορφώνοντας μια ωρολογιακή βόμβα που θα περάσει στα χέρια της επόμενης κυβέρνησης.