Λίγες πιθανότητες για νέα αύξηση επιτοκίων αφήνει η έρευνα της ΕΚΤ για τις καταναλωτικές (και πληθωριστικές) προσδοκίες που δημοσιοποιήθηκε σήμερα και δείχνει ότι οι πληθωριστικές ανησυχίες στην Ευρώπη μειώθηκαν κι άλλο, ενώ οι προσδοκίες για τη μελλοντική κατανάλωση και την ανάπτυξη είναι μικρότερες από πριν και συνεχίζουν να έχουν πτωτική τάση. Προβλέπουν δηλαδή μικρότερη αύξηση στην (ονομαστική) κατανάλωση, η οποία παραμένει μάλιστα μικρότερη από τις τιμές του πληθωρισμού. Το ίδιο ισχύει και με τις προβλέψεις για την ανάπτυξη.
Η μέση πρόβλεψη για αύξηση του εισοδήματος των νοικοκυριών στην Ευρώπη, είναι επίσης περίπου στο 1% και η διάμεση σταθμισμένη πρόβλεψη δείχνει μηδενική αύξηση. Αν η ΕΚΤ λάβει αυτά υπόψη της δεν μπορεί να κάνει νέα αύξηση στα επιτόκια, αλλά το ερώτημα είναι αν θα τα λάβει.
Οι προβλέψεις για τα επιτόκια στεγαστικών δανείων στην Ευρώπη και για τις τιμές των ακινήτων είναι μάλλον απαισιόδοξες, επίσης. Προβλέπεται μέση αύξηση επιτοκίων στο 5% στην Ευρώπη, ενώ η αξία των κατοικιών κυμαίνεται ανά χώρα, με τους Ολλανδούς πιο απαισιόδοξους καθώς ήδη βιώνουν τα αποτελέσματα «φούσκας» ακινήτων, να προβλέπουν πτώση τιμών 1% και τους Ισπανούς πιο αισιόδοξους μετά την υπερδεκαετή κρίση ακινήτων που έζησαν να αναμένουν μικρή αύξηση της αξίας των ακινήτων 4%.
Η έρευνα έγινε ενόψει Φεβρουαρίου 2023 και δεν ήταν έτοιμη όταν η ΕΚΤ πήρε την απόφαση για αύξηση επιτοκίων κατά 0,50%. Τώρα όμως είναι στη διάθεση των μελών και το ερώτημα είναι αν μπορεί να επηρεάσει την επόμενη απόφαση της ΕΚΤ, δεδομένου ότι η έρευνα έγινε πριν ξεσπάσει η πρόσφατη κρίση στις μικρές αμερικανικές τράπεζες και γίνει η διάσωση της Credit Suisse.
Από την άλλη πλευρά η στάση των πετρελαιοπαραγωγών χωρών του ΟΠΕΚ που ανακοίνωσαν νέα μείωση παραγωγής δεν βοηθά στη λήψη μίας απόφασης για τον τερματισμό των αυξήσεων στα επιτόκια, καθώς ήδη η κάλυψη πτωτικών θέσεων στα παράγωγα δημιούργησε μεγάλο rebound από τα χαμηλά έτους…
Βασικά συμπεράσματα της έκθεσης
- Οι προσδοκίες του καταναλωτή για τον πληθωρισμό μειώθηκαν περαιτέρω.
- Οι προσδοκίες για αύξηση του ονομαστικού εισοδήματος τους επόμενους 12 μήνες υποχώρησαν ελαφρά, ενώ οι προσδοκίες για αύξηση των ονομαστικών δαπανών αυξήθηκαν αλλά λιγότερο από πριν και κάτω του πληθωρισμού.
- Οι προσδοκίες για οικονομική ανάπτυξη τους επόμενους 12 μήνες έγιναν λιγότερο αρνητικές και οι προσδοκίες για το ποσοστό ανεργίας σε 12 μήνες μειώθηκαν ελαφρώς.
- Οι προσδοκίες των καταναλωτών για αύξηση της τιμής του σπιτιού τους επόμενους 12 μήνες μειώθηκαν ή αυξήθηκαν λιγότερο από πριν και οι προσδοκίες για τα επιτόκια στεγαστικών δανείων δείχνουν αύξηση.
Οι πληθωριστικές προσδοκίες
Οι πληθωριστικές προσδοκίες είναι το πλέον σημαντικό εργαλείο για την πρόβλεψη των μελλοντικών τάσεων στον πληθωρισμό. Πρακτικά, αν το καταναλωτικό κοινό αναμένει ότι οι τιμές θα ανεβούν λειτουργεί με αυτό τον τρόπο και αναμένει να πληρώσει περισσότερα, ενώ παραγωγοί και έμποροι ανεβάζουν τις τιμές επεισή εκτιμούν ότι θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν.
Ο διάμεσος ρυθμός εκτιμώμενου πληθωρισμού τους προηγούμενους 12 μήνες μειώθηκε περαιτέρω στο 8,7% τον Φεβρουάριο του 2023, από 9,5% τον Ιανουάριο και 9,9% τον Δεκέμβριο. Αλλά οι διάμεσες προσδοκίες για τον πληθωρισμό τους επόμενους 12 μήνες συνέχισαν να μειώνονται με ακόμα πιο έντονο ρυθμό, από 4,9% τον Ιανουάριο στο 4,6%.
Οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό τρία χρόνια πριν έβλεπαν μείωση από 2,5% σε 2,4%. Οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό παρέμειναν πολύ κάτω από τον αντιληπτό ρυθμό πληθωρισμού του παρελθόντος, ιδίως σε ορίζοντα τριών ετών.
Στις 6 πολυπληθέστερες χώρες της Ευρωζώνης πριν 12 μήνες οι Γάλλοι προέβλεπαν πληθωρισμό λίγο πάνω από 6% οι Ιταλοί σχεδόν 12%, Οι Γερμανοί 8% και Ολλανδοί και Βέλγοι προέβλεπαν 10%.
Για το επόμενο 12μηνο όμως Βέλγοι, Ιταλοί και Γάλλοι συμπίπτουν σχεδόν σε πρόβλεψη για 5% πληθωρισμό, οι Ολλανδοί βλέπουν οριακά χαμηλότερα, ενώ οι Γερμανοί προβλέπουν 3%.
Εισοδήματα και κατανάλωση
Οι διάμεσες προσδοκίες για καθαρή αύξηση των εισοδημάτων στο επόμενο 12μηνο είναι πρακτικά μηδενικές στην Ευρώπη. Στις μελλοντικές μέσες προσδοκίες 12μήνου πιο αισιόδοξοι οι Ισπανοί προβλέπουν αύξηση εισοδημάτων περίπου 2,5% ενώ πιο απαισιόδοξοι οι Γάλλοι προβλέπουν μηδενική αύξηση. Ιταλοί, Γερμανοί και Βέλγοι προβλέπουν αύξηση μεταξύ 1%-1,5%.
Οι καταναλωτές περιμένουν ότι το μέσο ονομαστικό εισόδημά τους θα αυξηθεί λιγότερο, κατά 1,2% τους επόμενους 12 μήνες, από 1,3% που προέβλεπαν τον Ιανουάριο. Η ονομαστική αύξηση είναι ασφαλώς κάτω του πληθωρισμού.
Οι καταναλωτές το προηγούμενο 12μηνο προέβλεπαν μέση αύξηση δαπανών 6,5% και διάμεση 5%. Για το επόμενο 12μηνο προβλέπουν μέση αύξηση δαπανών 2% και διάμεση 4%.
Αγορά εργασίας και οικονομική ανάπτυξη
Οι προσδοκίες συνεχίζουν να δείχνουν ύφεση κι όχι ανάπτυξη στην Ευρωζώνη. Απλά δείχνουν οριακά μικρότερη ύφεση στο -0,9% από -1,2% τον Ιανουάριο του 2023. Οι καταναλωτές συνέχισαν να αναμένουν ότι το μελλοντικό ποσοστό ανεργίας θα είναι υψηλότερο από το εκτιμώμενο τρέχον ποσοστό ανεργίας (11,1%) και περιμένουν ότι θα αυξηθεί στο 11,5%. Πιο απαισιόδοξοι όλων Ισπανοί και Ιταλοί με εκτίμηση για ανεργία από 15% και άνω στο επόμενο 12μηνο.
Επιτόκια στεγαστικών και τιμές ακινήτων
Οι καταναλωτές ανέμεναν ότι η αύξηση της τιμής των κατοικιών τους επόμενους 12 μήνες θα αυξηθεί ελαφρά στο 2,6%, έναντι 2,5% τον Ιανουάριο. Αυτή η αύξηση αντανακλά κυρίως τις υψηλότερες προσδοκίες των ερωτηθέντων κάτω των 55 ετών, ενώ οι μεγαλύτεροι ερωτηθέντες ανέμεναν περαιτέρω επιβράδυνση στην αύξηση της τιμής του σπιτιού τους.
Οι προσδοκίες για τα επιτόκια στεγαστικών δανείων 12 μήνες πριν αυξήθηκαν ελαφρά στο 5,%, φθάνοντας 1,7 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από τις προσδοκίες που καταγράφηκαν στις αρχές του 2022. Ταυτόχρονα, οι προσδοκίες για πρόσβαση σε πίστωση κατά επόμενους 12 μήνες προβλέπουν αυξήσεις επιτοκίων 4,5%-5% με τους Ιταλούς πιο απαισιόδοξους όλων να προβλέπουν αύξηση επιτοκίων στα στεγαστικά στο 5,5% και Ολλανδούς, Γάλλους και Βέλγους να βλέπουν αύξηση στο 4,5% ή οριακά υψηλότερα. Γερμανοί και Ισπανοί βλέπουν τα στεγαστικά επιτόκια στο 5% στο επόμενο 12μηνο.
