Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα συνεδριάζει σήμερα για τελευταία φορά πριν από τις θερινές διακοπές και οι αναλυτές προβλέπουν ότι, έπειτα από αρκετές δυναμικές κινήσεις, δεν θα προχωρήσει σε νέες ενέργειες, αλλά θα εξετάσει την αποτελεσματικότητα των μέτρων που εισήγαγε για την αντιμετώπιση της κρίσης και τις πιθανές ανεπιθύμητες επιπτώσεις τους.
Έχοντας να αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη οικονομική κατάρρευση αρκετών δεκαετιών, πραγματοποίησε αγορές ρεκόρ κρατικού και εταιρικού χρέους και προσέφερε φθηνά δάνεια στις τράπεζες με την ελπίδα οι κινήσεις της να βοηθήσουν ώστε να διασωθεί η οικονομία της Ευρωζώνης μέχρι να ξεκινήσει και πάλι η οικονομική δραστηριότητα.
Ωστόσο οι αποφάσεις αυτές πάρθηκαν βιαστικά και συχνά καθοδηγούνταν από την έντονη πίεση της αγοράς, με αποτέλεσμα να υπάρχουν επικριτές που κατηγορούν την τράπεζα ότι παρακάμπτει τους δικούς της κανόνες.
Η προσωρινή αδράνεια της ΕΚΤ θα μπορούσε επίσης να ασκήσει πίεση στους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ώστε να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με το Ταμείο Ανάκαμψης στην σύνοδο κορυφής που ξεκινά αύριο.
Η «ανάπαυλα» της ΕΚΤ δικαιολογείται επίσης από τα καλύτερα από τα αναμενόμενα οικονομικά δεδομένα μετά από διψήφια πτώση του ΑΕΠ για το διάστημα Απριλίου - Ιουνίου 2020, αφήνοντας ελπίδες ότι η συρρίκνωση θα είναι μικρότερη από τις δυσοίωνες εκτιμήσεις όχι μόνο της Τράπεζας αλλά και του ΔΝΤ και της Κομισιόν.
Το επαπειλούμενο δεύτερο κύμα της πανδημίας, ωστόσο, προκαλεί ανησυχίες ως προς την ταχύτητα της ανάκαμψης, κάτι που τονίζει ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ Φίλιπ Λέιν, που δηλώνει ότι η Ευρώπη είναι αντιμέτωπη με μια ανάκαμψη που θα κάνει «ένα βήμα μπροστά, δύο βήματα πίσω», σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters.
«Η ΕΚΤ δύσκολα μπορεί να χαλαρώσει, η δουλειά της απέχει πολύ από την ολοκλήρωση», δήλωσε ο Φλόριαν Χένσε, οικονομολόγος της Berenberg, μιλώντας στο Reuters και προσθέσε ότι «παρά την συνεχιζόμενη ανάκαμψη, οι κίνδυνοι για τις προοπτικές παραμένουν καθοδικοί, συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου ενός μεγάλου δεύτερου κύματος της πανδημίας COVID-19 και εφαρμογής νέων μέτρων περιορισμού».
Στη σημερινή συνεδρίαση είναι πιθανόν να διατυπωθούν κάποιες διαφωνίες σχετικά με τις παρενέργειες της πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της απόκλισης από το λεγόμενο «κλειδί κεφαλαίου» (capital key) της ΕΚΤ, το οποίο απαιτεί από την τράπεζα να αγοράζει ομόλογα ανάλογα με το μέγεθος κάθε οικονομίας της ζώνης του ευρώ.
Ενώ η τράπεζα είπε ότι αυτό αποτελεί «καθοδηγητική» αρχή, ορισμένοι ανησυχούν ότι η απομάκρυνση από αυτόν τον κανόνα θα μπορούσε να δημιουργήσει μία ακόμη νομική «αναταραχή» στη Γερμανία, λίγες μόνο εβδομάδες μετά την απόπειρα του ανώτατου δικαστηρίου της χώρας να περιορίσει τις εξουσίες της ΕΚΤ.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής είναι επίσης πιθανό να εκφράσουν την ενόχλησή τους με την καθυστέρηση των ηγετών της ΕΕ να λάβουν αποφάσεις.
Πάντως οι οικονομολόγοι θεωρούν ότι η ΕΚΤ μετά την καλοκαιρινή ανάπαυλα θα αναλάβει εκ νέου τα ηνία, με νέα αύξηση του έκτακτου προγράμματος αγοράς ομολόγων σε πρώτη φάση.
