Σημάδια ύφεσης σημείωσαν για το 2015, τόσο η αγορά των τηλεπικοινωνιών όσο και των ταχυδρομείων στην Ελλάδα σε σύγκριση με το 2014, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στην επισκόπηση αγορών της ΕΕΤΤ, στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες το δυσχερές οικονομικό περιβάλλον άσκησε σημαντική επίδραση στην αγορά, στρέφοντας το ενδιαφέρον των παρόχων στη διάθεση συνδυαστικών προσφορών (bundles), σε προϊόντα κινητής ευρυζωνικής πρόσβασης και σε διαφοροποιημένες λύσεις που περιλαμβάνουν υπηρεσίες συνδρομητικής τηλεόρασης. Παρ'' όλα αυτά, η συμβολή του τηλεπικοινωνιακού κλάδου στο σχηματισμό του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), εξακολουθεί να βαίνει μειούμενη, υποχωρώντας άλλες δύο εκατοστιαίες μονάδες στο 2,8% (έναντι 3% το 2014).
Ο κύκλος εργασιών στον τηλεπικοινωνιακό κλάδο συνεχίζει την πτωτική πορεία του προς το επίπεδο των πέντε δισ. ευρώ. Τα έσοδα από τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες, καθορίζουν συντριπτικά τον κύκλο εργασιών (~90%), ενώ αυξητική τάση παρουσιάζουν και τα έσοδα από υπηρεσίες συνδρομητικής τηλεόρασης. Το 55% των εσόδων από τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες προέρχεται από την παροχή υπηρεσιών σταθερών επικοινωνιών και το 43% από την παροχή υπηρεσιών κινητών επικοινωνιών. Οι επενδύσεις των παρόχων, αντιστοιχούν στο 13,3% του συνολικού κύκλου εργασιών του κλάδου. Τα μικτά κέρδη υποχωρούν σε επίπεδα χαμηλότερα του 1 δισ. ευρώ, ενώ για τις μεγαλύτερες εταιρίες σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) μειώνονται κατά 12% σε σχέση με το 2014.
Σταθερές επικοινωνίες
Ο αριθμός των τηλεφωνικών σταθερών γραμμών σημείωσε μικρή μείωση σε σχέση με το 2014 (0,3%) με τη διείσδυση να φθάνει σε ποσοστό 43,7% επί του πληθυσμού.
Παράλληλα, η κίνηση σταθερής τηλεφωνίας σημείωσε, μετά από μια μακρά περίοδο πτωτικής πορείας, αύξηση της τάξης του 2%. Παρά το γεγονός ότι ο ΟΤΕ διατηρεί την πρωτοκαθεδρία με ποσοστό σημαντικά μεγαλύτερο του 50% στις γραμμές, το μερίδιό του σε όρους κίνησης κυμαίνεται σε χαμηλότερα επίπεδα, στην περιοχή του 46%. Αυτό φαίνεται να οφείλεται, κυρίως στο ότι οι υπόλοιποι πάροχοι κατέγραψαν καλύτερη επίδοση στην αύξηση της κίνησης από σταθερά προς κινητά (κατά 25%), αλλά και στην αύξηση της κίνησης από σταθερά προς σταθερά. Τα λιανικά έσοδα από την παροχή υπηρεσιών τηλεφωνίας και διαδικτύου σε σταθερή θέση ανήλθαν σε 1,4 δισ. ευρώ, σημειώνοντας πτώση 3,5% σε σχέση με πέρυσι, με το σχετικό μερίδιο του ΟΤΕ να εκτιμάται σε 61% για το 2015.
Κινητές επικοινωνίες
Το 2015, ο αριθμός των συνδέσεων κινητής τηλεφωνίας ανήλθε σε 15,4 εκατ., παρουσιάζοντας μικρή μείωση (0,8%) σε σχέση με το 2014. Ωστόσο, οι ενεργές συνδέσεις αυξήθηκαν κατά 3,5% από 12,1 σε 12,6 εκατ., λόγω της αύξησης των ενεργών συνδέσεων καρτοκινητής κατά 5,4%. Σε σχέση με τα μερίδια των Εταιριών Κινητής Τηλεφωνίας (ΕΚΤ) ως προς το συνολικό αριθμό συνδέσεων, το μερίδιο της COSMOTE αυξήθηκε το Δεκέμβριο του 2015 σε 45,2% (έναντι 44,5% το Δεκέμβριο του 2014), το μερίδιο της VODAFONE παρουσίασε σημαντική θετική μεταβολή ανερχόμενο στο 35,1% (έναντι 30,4% το 2014), ενώ μεγάλη ήταν η πτώση του μεριδίου της WIND από 25% σε 19,5%. Η χρήση των δικτύων κινητής τηλεφωνίας χαρακτηρίζεται κυρίως από τη σημαντική μείωση ως προς τα λεπτά ομιλίας προς διεθνείς κλήσεις, και τη μεγάλη αύξηση στη χρήση της υπηρεσίας δεδομένων. Ο όγκος φωνητικών κλήσεων παρουσίασε μείωση κατά 8,7% σε σχέση με πέρυσι, και το 65% αυτών των κλήσεων πραγματοποιήθηκε σε κινητά εντός του ίδιου δικτύου κινητής τηλεφωνίας (on-net) έναντι 68% το 2014.
Σε ό,τι αφορά την υπηρεσία δεδομένων μέσω δικτύων κινητής τηλεφωνίας, αυτή παρουσίασε αξιοσημείωτη αύξηση κατά 69% το 2015, φθάνοντας τα 35,9 δισ. ΜΒ έναντι 21,2 δισ. ΜΒ το 2014. Παρ'' όλα αυτά, τα λιανικά έσοδα από την πώληση υπηρεσιών κινητών επικοινωνιών (συμβολαίου και καρτοκινητής) παρουσίασαν μικρή μείωση κατά 4,7% και ανήλθαν στα 1,66 δισ. ευρώ. Το μέσο ετήσιο έσοδο ανά χρήστη (σύνδεση) συμβολαίου και καρτοκινητής, ανήλθε στα 287 (μείωση 3,6%) και 56 ευρώ (μείωση 6,2%) αντίστοιχα.
Συνδυαστικές προσφορές
Σύμφωνα με την ΕΕΤΤ, το 2015 συνεχίστηκε η τάση εξάπλωσης των συνδυαστικών/δεσμοποιημένων προσφορών με βασικό άξονα τις triple play υπηρεσίες, λόγω του οικονομικού οφέλους που απολαμβάνουν οι συνδρομητές σε σχέση με την αγορά μεμονωμένων (αδεσμοποίητων) υπηρεσιών. Οι συνδυαστικές προσφορές ανέρχονται σε 3,4 εκατ., με το 60% περίπου να αφορά κάποιο συνδυασμό double play και το 40% κάποιο συνδυασμό triple play.
Ο πιο δημοφιλής ειδικός τύπος συνδυαστικής προσφοράς παραμένει ο συνδυασμός της σταθερής τηλεφωνίας και του σταθερού ευρυζωνικού διαδικτύου (περίπου 1,9 εκατ.) και έπεται ο συνδυασμός σταθερής τηλεφωνίας, διαδικτύου και συνδρομητικής τηλεόρασης (περίπου 715 χιλ.).
Ταχυδρομικές υπηρεσίες
Η ταχυδρομική αγορά παρουσίασε πτωτική πορεία σε σχέση με το 2014, με τα έσοδά της να εμφανίζονται μειωμένα κατά 8,1% σε σχέση με το 2014, φτάνοντας τα 542 εκατ. ευρώ, προερχόμενα από τη διακίνηση 400 εκατ. αντικείμενων, 17,2% λιγότερων από την προηγούμενη χρονιά. Το μερίδιο εσόδων του "Φορέα Παροχής Καθολικής Υπηρεσίας" (ΕΛΤΑ) μειώθηκε το 2015 στο 42% από 46% που ήταν το 2014, ενώ παράλληλα αυξήθηκε το μερίδιο των επιχειρήσεων ταχυμεταφορών που ανήλθε στο 55%. Παρ'' ότι οι επιστολές εξακολούθησαν να καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο κομμάτι της αγοράς, τόσο σε όγκο (91%) όσο και σε έσοδα (59%), το μερίδιο των δεμάτων-μικροδεμάτων αυξήθηκε το 2015, κυρίως λόγω της ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου, αλλά και της υποκατάστασης της επιστολικής αλληλογραφίας από την ηλεκτρονική.
Το 2015, στην αγορά της Καθολικής Υπηρεσίας (ΚΥ), πέραν του ΦΠΚΥ, δραστηριοποιήθηκαν 13 επιχειρήσεις με ειδική άδεια οι οποίες διακίνησαν το 8% των αντικειμένων της αγοράς ΚΥ. Στην αγορά των ταχυμεταφορών, δραστηριοποιήθηκαν 447 επιχειρήσεις με γενική άδεια, 72 περισσότερες από την προηγούμενη χρονιά.
Οι επιχειρήσεις με «ειδική» και «γενική άδεια» (δηλαδή, οι εταιρείες), διακίνησαν ελαφρώς περισσότερα ταχυδρομικά αντικείμενα το 2015, αλλά τα έσοδά τους παρουσίασαν μικρή πτώση σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ειδικότερα, το 2015, οι ταχυδρομικές επιχειρήσεις γενικής άδειας παρουσίασαν μείωση του κύκλου εργασιών τους κατά 8% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ενώ αντίστοιχα ο κύκλος εργασιών του «ΦΠΚΥ» μειώθηκε κατά 4%.
Τέλος, αυτό που επισημαίνεται στην επισκόπηση αγορών της ΕΕΤΤ, είναι πως λόγω της στροφής των καταναλωτών προς τα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας και της ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου σε παγκόσμιο επίπεδο, επιβάλλονται αλλαγές στο υφιστάμενο επιχειρηματικό μοντέλο των ταχυδρομικών επιχειρήσεων. Παράλληλα, λόγω του αυξημένου ανταγωνισμού και της συνεχιζόμενης ηλεκτρονικής υποκατάστασης της αλληλογραφίας, δημιουργείται πλέον η ανάγκη για νέες υπηρεσίες και αναζήτηση νέων ευκαιριών ανάπτυξης από τις ταχυδρομικές επιχειρήσεις.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
