«Βραχνάς» για την πλειονότητα των επιχειρήσεων της Θεσσαλονίκης ήταν και το 2017 οι φορολογικές υποχρεώσεις. Αυτό ωστόσο δεν τις… εμπόδισε να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις με περισσότερη αισιοδοξία τη χρονιά που πέρασε αλλά και να αισιοδοξούν περισσότερο και για το μέλλον.
Το κλίμα αυτό αποτυπώνεται στην «Έρευνα για την αποτίμηση του 2017 και τις εκτιμήσεις για το 2018» που διεξήγαγε το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ) μεταξύ των μελών του, το διάστημα 3 – 9 Ιανουαρίου 2018, με χρήση του συστήματος ηλεκτρονικών ερευνών και δημοσκοπήσεων PrimoQ, σε συνεργασία με την Palmos Alalysis.
Στην έρευνα συμμετείχαν 166 επιχειρήσεις – μέλη του ΕΒΕΘ, από όλους τους κλάδους δραστηριότητας, κάθε μεγέθους και νομικής μορφής. Αντίστοιχη έρευνα είχε πραγματοποιηθεί τον Ιανουάριο του 2016 για την αποτίμηση του 2015 και την καταγραφή των εκτιμήσεων για το 2016, επίσης με τη χρήση ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου μέσω του PrimoQ, με τη συμμετοχή, τότε, 165 επιχειρήσεων - μελών του ΕΒΕΘ. Έτσι, η σύγκριση των αποτελεσμάτων των δύο ερευνών, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς διενεργήθηκαν με την ίδια μεθοδολογική προσέγγιση.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τα ευρήματα της έρευνας σχετικά με την αποτίμηση του 2017, εμφανίζεται μια σαφής βελτίωση των ιδιαίτερα αρνητικών αξιολογήσεων που είχαν καταγραφεί για το 2015.
Πιο συγκεκριμένα, όπως εξηγεί ο διευθυντής Ερευνών της Palmos Analysis, Πασχάλης – Αλέξανδρος Τεμεκενίδης, ενώ στην έρευνα αποτίμησης του 2015, το 51% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν δήλωσαν ότι ο κύκλος εργασιών τους είχε μειωθεί το 2015, το αντίστοιχο ποσοστό για το 2017 βρίσκεται στο 33%, ενώ το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε το 2017 είναι 29% (έναντι 22% που είχαν δηλώσει κάτι τέτοιο για το 2015). Παράλληλα, το 28% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνουν ότι αύξησαν τις θέσεις εργασίας το 2017, έναντι 16% που δηλώνουν ότι τις μείωσαν, ενώ για το 2015 τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 12% και 27%.
Στον τομέα των εξαγωγών, εμφανίζεται επίσης, σαφής βελτίωση σε σχέση με το 2015, καθώς το 27% των επιχειρήσεων με εξαγωγική δραστηριότητα δηλώνουν ότι το 2017 ήταν μια χρονιά καλύτερη για τις εξαγωγές σε σχέση με το 2016, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό (όσες δηλαδή επιχειρήσεις δήλωναν ότι το 2015 ήταν μια χρονιά καλύτερη για τις εξαγωγές από το 2014) ήταν 19%.
Τα προβλήματα
Σε σχέση με τα κύρια προβλήματα για το 2017, οι φορολογικές υποχρεώσεις φαίνεται ότι πλέον αποτελούν ξεκάθαρα τον βασικό «πονοκέφαλο» για τις επιχειρήσεις- μέλη του ΕΒΕΘ: Η αναφορά των φορολογικών υποχρεώσεων ως το κύριο πρόβλημα που αντιμετώπισαν τη χρονιά που πέρασε βρίσκεται στο 42% (έναντι 22% το 2015), εκτοπίζοντας από την 1η θέση τη μείωση του κύκλου εργασιών που βρίσκεται στο 20% (έναντι 26% το 2015), ενώ σαφής υποχώρηση καταγράφεται και στην αναφορά των capital controls ως βασικότερο πρόβλημα (από το 22% το 2015 στο 10% σήμερα).
«Συμπερασματικά, διαφαίνεται μια σαφής βελτίωση της αξιολόγησης για το 2017 σε σχέση με το 2015, κάτι όμως αναμενόμενο καθώς το 2015 ήταν η χρονιά επιβολής των capital controls. Σημαντικό "αγκάθι" για τις επιχειρήσεις κατά την χρονιά που πέρασε αποτελούν οι φορολογικές υποχρεώσεις», σχολιάζει ο κ. Τεμεκενίδης.
Αισιοδοξία για το μέλλον
Από μία σαφέστατη βελτίωση σε σχέση με τις εκτιμήσεις που είχαν καταγραφεί για το 2016 διαπνέονται και οι εκτιμήσεις για το 2018. Συγκεκριμένα, το 36% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα εκτιμούν ότι το 2018 θα είναι μια χρονιά καλύτερη για την επιχείρηση, έναντι 20% που θεωρούν ότι η χρονιά αυτή θα είναι χειρότερη από το 2017. Τα αντίστοιχα ποσοστά για το 2016 ήταν 15% και 46% αντίστοιχα.
Σε σχέση με το άμεσο μέλλον και συγκεκριμένα για το επόμενο τρίμηνο, οι τάσεις που είναι σαφώς βελτιωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη καταγραφή του 2016.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έρευνα:
- Το 29% των επιχειρήσεων εκτιμούν ότι κατά το επόμενο τρίμηνο οι πωλήσεις προϊόντων/ υπηρεσιών τους θα αυξηθούν. Το ποσοστό αυτό είναι το υψηλότερο που έχει καταγραφεί από τον Μάρτιο του 2011 που ξεκίνησε η διεξαγωγή αντίστοιχων ερευνών με ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο στις επιχειρήσεις - μέλη του ΕΒΕΘ, ενώ το ποσοστό όσων προβλέπουν μείωση (20%) είναι το μικρότερο από το Μάρτιο του 2011.
- Το 11% όσων συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνουν ότι η συνολική απασχόληση στην επιχείρησή τους θα αυξηθεί το επόμενο τρίμηνο (περίπου στο υψηλότερο επίπεδο της επταετίας, όπως και τον Φεβρουάριο του 2015 αμέσως μετά τις Εθνικές εκλογές), ενώ το ποσοστό όσων προβλέπουν μείωση βρίσκεται στο 15%, στο χαμηλότερο, δηλαδή, επίπεδο από τον Μάρτιο του 2011.
- Στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας επταετίας βρίσκεται και το ποσοστό όσων προβλέπουν ότι η ρευστότητα της επιχείρησης θα αυξηθεί το επόμενο τρίμηνο (17%), παρότι το 35% εξακολουθεί να δηλώνει ότι αναμένει μείωση της ρευστότητας (στο χαμηλότερο, όμως, επίπεδο από τον Μάρτιο του 2011).
- Παραμένει πολύ υψηλό (49%), αλλά περιορίζεται στο χαμηλότερο σχεδόν επίπεδο της επταετίας το ποσοστό όσων προβλέπουν για το επόμενο τρίμηνο δυσμενέστερη κατάσταση για τον κλάδο τους και συναφείς κλάδους.
«Οι εκτιμήσεις για το 2018 διακρίνονται από μια σαφέστατη μείωση της απαισιοδοξίας των προηγούμενων χρόνων, ενώ διαφαίνονται και σημάδια αισιοδοξίας για ανάκαμψη του κύκλου εργασιών και ενίσχυση της απασχόλησης», σχολιάζει ο κ. Τεμεκενίδης υπογραμμίζοντας πως ειδικά για το θέμα των capital controls, δυόμισι σχεδόν χρόνια μετά την επιβολή τους, οι 8 στις 10 επιχειρήσεις δηλώνουν ότι η λειτουργία τους επηρεάστηκε «Πολύ» (43%) ή «Αρκετά» (37%) από τους σχετικούς περιορισμούς, ενώ εμφανίζεται πλέον και μια σαφής συνειδητοποίηση ότι οι περιορισμοί αυτοί δεν αίρονται εύκολα ή γρήγορα: το 52% όσων συμμετείχαν στην έρευνα εκτιμούν ότι οι τραπεζικοί περιορισμοί στη διακίνηση κεφαλαίων θα αρθούν μετά το 2019 ή εντός του 2019 (23%), ενώ μόνο το 9% αναμένει άρση των capital controls εντός του 2018. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι στην αντίστοιχη ερώτηση στην έρευνα του 2016, το 29% εκτιμούσε ότι η άρση των περιορισμών θα πραγματοποιούνταν εντός του 2016 και το 42% εντός του 2017, ενώ μόνο το 20% προέβλεπε άρση των περιορισμών μετά το 2017.
Τα ληξιπρόθεσμα
Τέλος, το 28% των επιχειρήσεων – μελών του ΕΒΕΘ που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνουν πως έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές σε δημόσιους φορείς (έναντι 33% στην αντίστοιχη έρευνα του 2016), με την πλειονότητα να αναφέρονται σε οφειλές στην Εφορία (61% ΦΠΑ, 74% διάφορους άλλους φόρους) και στον ΕΦΚΑ-ΟΑΕΕ (72%), ενώ ακολουθεί το ΙΚΑ (43%).