Η Glencore (GLEN LONDON), αποτελεί τον μεγαλύτερο έμπορο μετάλλων στον κόσμο και κατέχει και πολύ ισχυρή θέση στην εξόρυξη μετάλλων, ειδικά του χαλκού, του κοβαλτίου και του νικελίου, ενώ δεν έχει ακόμα αποχωριστεί τα ορυχεία εξόρυξης θερμικού άνθρακα. Όλα αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά, όπως είχαμε δει και παλαιότερα μέσα από το Liberal Markets (https://www.liberal.gr/economy/o-ivan-glasenberg-egkataleipei-tin-glencore-alla-i-sfragida-tou-einai-anexitili/387619).
Αυτό που δεν είναι και τόσο γνωστό, είναι πως η επιχείρηση έχει σημαντικές δραστηριότητες και στον τομέα της εμπορίας και επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων. Ο τομέας δε βρίσκεται μέσα στην ίδια την Glencore, αλλά περιλαμβάνεται μέσα στην εταιρεία Viterra, η οποία ανήκει κατά 50% στην Glencore (δύο καναδικά συνταξιοδοτικά ταμεία κατέχουν τις υπόλοιπες μετοχές).
Για τον λόγο αυτό, αυτές οι δραστηριότητες δεν αναφέρονται συχνά, ούτε αποτελούν αντικείμενο ανάλυσης από τους περισσότερους χρηματιστηριακούς αναλυτές που παρακολουθούν την Glencore. Αυτό, όμως, δε σημαίνει πως η Viterra είναι μία δραστηριότητα με την οποία δεν αξίζει να ασχοληθούμε, ιδίως μετά τις τελευταίες ανακοινώσεις.
Πριν αναφερθούμε σε αυτές, είναι χρήσιμο να κάνουμε μία ιστορική αναδρομή. Η Glencore άρχισε να ασχολείται με το εμπόριο αγροτικών προϊόντων από το 1996, όταν αγόρασε εγκαταστάσεις επεξεργασίας σόγιας στην Αργεντινή, και σταδιακά επεκτάθηκε και σε άλλες χώρες, όπως την Ουκρανία και τη Βραζιλία, και σε άλλα προϊόντα, όπως το σιτάρι και τη ζάχαρη.
Το 2012 αγόρασε τη Viterra, η οποία είχε την έδρα της στον Καναδά, ειδικευόταν στο εμπόριο και την επεξεργασία δημητριακών και είχε εκτεταμένες δραστηριότητες στον Καναδά και την Αυστραλία. Το 2016, η Glencore αποφάσισε να αποσχίσει τον κλάδο εμπορίας και επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων και να δημιουργήσει μία νέα εταιρεία, την οποία ονόμασε Viterra, πουλώντας το 50% των μετοχών της σε δύο καναδικά συνταξιοδοτικά ταμεία.
Αξίζει να σημειωθεί πως για την εξαγορά της Viterra, η Glencore είχε πληρώσει το 2012 6,1 δισεκατομμύρια καναδικά δολάρια (περίπου 4.8 δις δολάρια ΗΠΑ) και «κέρδισε» την Archer Daniels Midland (ADM NYSE) η οποία επίσης ενδιαφερόταν να αγοράσει τη Viterra. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός πως η Glencore είχε προσπαθήσει, την προηγούμενη δεκαετία, να αγοράσει δύο από τις μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις στον χώρο των αγροτικών προϊόντων, την Bunge (BG NYSE) και την Louis Dreyfus.
Επανερχόμαστε στο σήμερα και τη συμφωνία στην οποία κατέληξε η Viterra με την ιαπωνική Marubeni (8002 TOKYO). Η Viterra θα αγοράσει από την ιαπωνική εταιρεία το μεγαλύτερο μέρος της Gavilon, μίας αμερικανικής εταιρείας με έδρα στην πολιτεία της Νεμπράσκα. Η μεγάλη ιαπωνική επιχείρηση είχε αγοράσει την Gavilon, η οποία είναι πολύ δραστήρια στην επεξεργασία και εμπορία καλαμποκιού και σιταριού, το 2013, έναντι 2,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ, αλλά δεν κατάφερε να τη διοικήσει με επιτυχία και αποφάσισε να πουλήσει το μεγαλύτερο μέρος των δραστηριοτήτων της έναντι 1,13 δις δολαρίων σε μετρητά (το τίμημα είναι αρκετά πιο μεγάλο αν συνυπολογιστεί και η ανάληψη του δανεισμού της Gavilon).
Η εξαγορά είναι στρατηγικού χαρακτήρα για τη Viterra, αφού μέσω αυτής δυναμώνει πολύ την παρουσία της στην αμερικανική αγορά δημητριακών, σόγιας και καλαμποκιού και στη Βραζιλιάνικη αγορά σόγιας. Με αυτή την κίνηση, η Viterra ελπίζει πως θα κάνει ένα σημαντικό βήμα που θα τη φέρει πιο κοντά στις τέσσερις μεγάλες δυνάμεις της παγκόσμιας αγοράς εμπορίας και επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων.
Οι δυνάμεις αυτές, που είναι γνωστές με το ακρωνύμιο ABCD, είναι η Archer Daniels Midland, η Bunge, η Cargill, και η Louis Dreyfus. Οι δύο πρώτες είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης ενώ οι άλλες δύο ελέγχονται από τους απογόνους των ιδρυτών τους. Εκτός από την Louis Dreyfus, όλες είναι αμερικανικές, ενώ η ισχυρότερη όλων είναι με διαφορά η Cargill, που είναι η μεγαλύτερη αμερικανική εταιρεία που δεν είναι εισηγμένη σε χρηματιστήριο.
Σύμφωνα με τους σχολιαστές του Reuters και του Bloomberg, η εξαγορά της Gavilon δε θα είναι αρκετή για να βάλει τη Viterra σφήνα στην ομάδα ABCD, αυτό, όμως, δε σημαίνει πως το μέγεθός της θα περάσει απαρατήρητο. Εφόσον η εξαγορά προχωρήσει, η Viterra θα γίνει με διαφορά ο μεγαλύτερος έμπορος σιταριού στον κόσμο. Τη θέση αυτή την κατέχει ήδη, αλλά η ενισχυμένη παρουσία της στις ΗΠΑ θα μεγαλώσει την απόστασή της από τους ανταγωνιστές της.
Επίσης, σύμφωνα πάντα με τα ρεπορτάζ του διεθνούς Τύπου, η Viterra θα γίνει ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας σόγιας στη Βραζιλία. Το τίμημα που θα πληρώσει για την εξαγορά της Gavilon θεωρείται μάλλον χαμηλό, και δείχνει την απογοήτευση των Ιαπώνων της Marubeni, οι οποίοι ποτέ δεν μπόρεσαν να συντονιστούν με την αμερικανική κουλτούρα των στελεχών της Gavilon.
Η Viterra δε φοβάται πολύ κάτι τέτοιο, και ελπίζει πως με αυτή την εξαγορά θα μπορέσει να δουλέψει ακόμα καλύτερα και να πετύχει ικανοποιητική και διατηρήσιμη κερδοφορία τα επόμενα χρόνια, ελπίζοντας πως θα διατηρηθούν οι ανεβασμένες τιμές του σιταριού, του καλαμποκιού, της σόγιας, της ζάχαρης και των περισσότερων αγροτικών προϊόντων. Η μεγάλη πρόσφατη άνοδος των τιμών έχει βοηθήσει όλες τις εταιρείες του κλάδου να αυξήσουν τον κύκλο εργασιών και την κερδοφορία τους.
Όλα αυτά βέβαια με την προϋπόθεση πως η εξαγορά δε θα σκοντάψει στις αντιρρήσεις των αντιμονοπωλιακών αρχών των χωρών στις οποίες δραστηριοποιούνται η Viterra και η Gavilon. Η μεγάλη άνοδος των τιμών, που έχει ανεβάσει τον πληθωρισμό σε όλο τον κόσμο, έχει κάνει τις κυβερνήσεις να γίνουν πολύ ευαίσθητες απέναντι σε κάθε επιχειρηματική εξέλιξη που μπορεί να μειώσει τον ανταγωνισμό, ακόμα και αν αυτή η εξέλιξη κάνει πιο αποτελεσματική τη λειτουργία των αγορών.
Αν πιστέψουμε τον Javier Blas, σχολιογράφο του Bloomberg, η κυρίαρχη θέση της Viterra στο παγκόσμιο εμπόριο σιτηρών είναι πολύ πιθανόν να ανησυχήσει την Κίνα, η οποία παίρνει πάντα πολύ σοβαρά το θέμα της ομαλής τροφοδοσίας των πολιτών της με αγροτικά προϊόντα. Επίσης, κατά τον ίδιο σχολιογράφο, δεν μπορεί να αποκλειστεί η παρέμβαση της κυβέρνησης των ΗΠΑ, η οποία έχει ήδη ασχοληθεί με την υπερβολική συγκέντρωση δυνάμεων στον αγροτικό τομέα της χώρας. Αυτά βέβαια αποτελούν υποθέσεις του Blas, αλλά δε θα ήταν καθόλου φρόνιμο να μην τις λάβουμε υπόψη μας, ειδικά ενόψει των βουλευτικών και γερουσιαστικών εκλογών του ερχόμενου Νοεμβρίου στις ΗΠΑ.
Σύντομα θα καταλάβουμε αν η εξαγορά θα αντιμετωπίσει προβλήματα με τις διάφορες κρατικές αρχές. Το σχέδιο πάντως προβλέπει την ολοκλήρωσή της στις αρχές του δεύτερου εξαμήνου του 2022. Αν η εξαγορά προχωρήσει, δε θα αργήσουμε να καταλάβουμε ποιο είναι το μακροπρόθεσμο σχέδιο της Glencore για τη Viterra.
Θα προσπαθήσει να τη μεγαλώσει ακόμα περισσότερο και να δημιουργήσει έναν όμιλο που θα κατέχει κορυφαίες θέσεις στο εμπόριο κάθε είδους πρώτων υλών, μετάλλων, ορυκτών, ή αγροτικών προϊόντων, θυμίζοντάς μας τις προσπάθειες της Maersk και της MSC να δημιουργήσουν ομίλους που θα πρωταγωνιστούν σε κάθε τύπου εμπορευματικές μεταφορές; Ή θα διαλέξει τον εύκολο δρόμο και μόλις αρχίσουν να έρχονται τα πρώτα θετικά οικονομικά αποτελέσματα θα βάλει τη Viterra σε κάποιο χρηματιστήριο για να πάρει πίσω τα χρήματά της και τα πιθανά κέρδη της και θα επικεντρωθεί στα μέταλλα και τα ορυκτά, τα οποία γνωρίζει όσο λίγοι στον κόσμο;
