Τη δημιουργία ενός εκατομμυρίου σημείων επαναφόρτισης αυτοκινούμενων οχημάτων και τουλάχιστον 500 σταθμών ανεφοδιασμού υδρογόνου σε όλη την Ευρώπη μέχρι το 2025, προβλέπει η Ετήσια Στρατηγική Βιώσιμης Ανάπτυξης του 2021 (ΕΣΒΑ 2021). Το κείμενο που δόθηκε χθες στην δημοσιότητα από την πρόεδρο της Ε.Ε. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναφέρει επίσης ότι πρέπει μέχρι το 2025 να έχουν δημιουργηθεί μονάδες παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ισχύος τουλάχιστον 200 GW. Επίσης πρέπει, μέσα στην επόμενη 5ετία, να διπλασιαστεί η παραγωγή ημιαγωγών (μικροεπεξεργαστές κ.λπ.).
Αυτοί είναι μερικοί από τους στόχους της νέας ΕΣΒΑ 2021, η οποία στόχο έχει να εξειδικεύσει το σχέδιο αναδημιουργίας της Ευρώπης (Next Generation EU) και ταυτόχρονα να καθοδηγήσει τα κράτη μέλη στη σύνταξη και υποβολή των εθνικών επενδυτικών σχεδίων τους που θα χρηματοδοτηθούν από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανασυγκρότησης (Recovery and Resilience Facility, RRF). O μηχανισμός RRF, με «προίκα» 672,5 δισ. ευρώ, είναι το Ταμείο Ανάκαμψης και συνιστά το πυρήνα του προγράμματος Next Generation EU.
Για την Ελλάδα, από το προαναφερόμενο μηχανισμό, ως γνωστόν έχει συμφωνηθεί το ποσό των 32 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τις οδηγίες που δημοσιοποιήθηκαν χθες τουλάχιστον 18,5 δισ. ευρώ, δηλαδή του 57,5% του Ταμείου να διατεθεί σε επενδυτικά σχέδια πράσινης και ψηφιακής ανάπτυξης.
Συγκεκριμένα τα επενδυτικά σχέδια πράσινης ανάπτυξης σύμφωνα με την ΕΣΒΑ 2021 θα πρέπει να περιλάβουν επενδύσεις σε ποσοστό τουλάχιστον 37,5% του ύψους του ταμείου, δηλαδή να διατεθούν 12 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα για την ψηφιακή ανάπτυξη θα πρέπει να διατεθεί τουλάχιστον το 20% των πόρων του εθνικού ταμείου ανάκαμψης ήτοι 6,4 δισ. ευρώ. Πρόκειται αναμφίβολα για σημαντικά ποσά που διατίθενται και στους δύο τομείς της Ελληνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με τη νέα ΕΣΒΑ, προβλέπονται 7 άξονες/τομείς επενδύσεων, εκ των οποίων οι τρεις αφορούν στην πράσινη ανάπτυξη, τρεις στην ψηφιακή ανάπτυξη και τέλος ένας άξονας στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων των πολιτών.
Ειδικότερα οι επενδύσεις του ταμείου ανάκαμψης και του ταμείου δίκαιης μετάβασης θα κατευθυνθούν στην:
Ενεργοποίηση (Power Up): Προετοιμασία διαχρονικά βιώσιμων καθαρών τεχνολογιών και επιτάχυνση της ανάπτυξης και της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με έμφαση στις ΑΠΕ και το υδρογόνο. Στόχος είναι μέχρι το 2025 η υλοποίηση του 40% της δυναμικότητας των 500 GW παραγόμενης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που έχει τεθεί ως στόχος για το 2030. Επίσης μέχρι το 2025 στόχος είναι η δημιουργία ηλεκτρολυτών δυναμικότητας 6 GW και η παραγωγή 1 εκατ. τόνους υδρογόνου σε όλη τη Ευρώπη.
Ανακαίνιση (Renovate): Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων. Η εναργειακή αναβάθμιση σε συνδυασμό με την αξιοποίηση «έξυπνων» τεχνολογιών διαβίωσης θα συνεισφέρουν στην δημιουργία θέσεων εργασίας και εισοδήματος, αλλά και στην επίτευξη των στόχων της κλιματικής αλλαγής.
Επαναφόρτιση και ανεφοδιασμός (Recharging & refueling): Προώθηση ανθεκτικών καθαρών τεχνολογιών για την επιτάχυνση της χρήσης βιώσιμων, προσβάσιμων και έξυπνων μεταφορών, σταθμών φόρτισης και ανεφοδιασμού και επέκτασης των δημόσιων μεταφορών. Βασικός στόχος μέχρι το 2025 είναι η δημιουργία 1 εκατ. «πρατηρίων» επαναφόρτισης οχημάτων και 500 σταθμών παραγωγής υδρογόνου.
Σύνδεση (Connect): Ανάπτυξη ταχέων ευρυζωνικών υπηρεσιών σε όλες τις περιφέρειες και τα νοικοκυριά, συμπεριλαμβανομένων των δικτύων οπτικών ινών και 5G. Βασικός στόχος είναι η δημιουργία της κοινωνίας του Gigabit με την ανάπτυξη δικτύων νέας γενιάς και την επέκταση τους σε όλο και μεγαλύτερες γεωγραφικές περιοχές.
Εκσυγχρονισμός (Modernise): Ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης και των δημόσιων υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των δικαστικών συστημάτων και των συστημάτων υγείας. Βασικός στόχος είναι η δημιουργία της ηλεκτρονικής ταυτότητας που θα βελτιώσει τις επικοινωνίες μεταξύ πολιτών, επιχειρήσεων και κράτους.
Κλιμάκωση (Scale Up): Αύξηση των ευρωπαϊκών βιομηχανικών ικανοτήτων υπολογιστικού νέφους δεδομένων και ανάπτυξη των πλέον ισχυρών, πρωτοπόρων και βιώσιμων επεξεργαστών. Βασικός στόχος είναι ο διπλασιασμός της παραγωγής ημιαγωγών μέχρι το 2025 και ο διπλασιασμός μέχρι το 2025 του ποσοστού των επιχειρήσεων στην Ευρώπη που αξιοποιούν εξελιγμένες υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους και μεγάλου όγκου δεδομένων (big data).
Απόκτηση νέων δεξιοτήτων και αναβάθμιση δεξιοτήτων (Reskill & Upskill): Προσαρμογή των εκπαιδευτικών συστημάτων για την υποστήριξη των ψηφιακών δεξιοτήτων και της εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης για όλες τις ηλικίες.
Σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση η προθεσμία υποβολής των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας λήγει στις 30 Απριλίου 2021, αλλά τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να υποβάλουν τα προκαταρκτικά προσχέδιά τους από τις 15 Οκτωβρίου 2020. «Τα κράτη μέλη θα πρέπει να συμμετάσχουν το συντομότερο δυνατό σε ευρύ διάλογο πολιτικής που θα περιλαμβάνει όλα τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη για την προετοιμασία των σχεδίων τους ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, ενώ καλούνται να συνεργαστούν με την ειδική ομάδα ανάκαμψης και τη ΓΔ ECΟFIN για να συζητήσουν τα προσχέδιά τους», ανέφερε η σχετική ανακοίνωση.
Η Επιτροπή σημειώνει ότι επιδίωξη είναι το Ταμείο Ανάκαμψης να ενεργοποιηθεί από 1/1/2021 και γι’ αυτό καλεί τα κράτη μέλη να κινητοποιηθούν όσο γίνεται πιο σύντομα. «Θα είναι ζωτικής σημασίας τα κράτη μέλη να συμμετάσχουν το συντομότερο δυνατό σε έναν ευρύ διάλογο πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων και όλων των άλλων σχετικών ενδιαφερομένων για την προετοιμασία των σχεδίων αποκατάστασης και ανθεκτικότητάς τους».
