Του Γιάννη Κουτσομύτη
Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμενόταν η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την Ελλάδα, στο πλαίσιο του άρθρου 4 του οργανισμού και είναι αλήθεια ότι το περιεχόμενο της έκθεσης είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον και βρίθει σημαντικών προτάσεων και συμπερασμάτων. Ξεχωρίζω τέσσερα:
Το πρώτο συμπέρασμα είναι πως παρ'' όλες τις επιμέρους αστοχίες, τις ελλείψεις και την υπονόμευση από το βαθύ κράτος και την πολιτική τάξη, τα τρία προγράμματα προσαρμογής που εφαρμόστηκαν τα τελευταία οκτώ χρόνια έχουν καταφέρει να βελτιώσουν σε μεγάλο βαθμό τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και να διορθώσουν κάποιες από τις χρόνιες παθογένειες του δημόσιου τομέα. Έχουν να γίνουν όμως ακόμη πολλά για να μπορούμε να πούμε ότι η Ελλάδα έγινε ένα κανονικό κράτος σε αυτούς τους τομείς.
Πλήγμα στη ανάπτυξη
Το δεύτερο συμπέρασμα είναι πως το δημοσιονομικό μίγμα της τεράστιας φορολόγησης πλήττει και θα πλήττει δραματικά τις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας. Το Ταμείο, πολύ λογικά, προτείνει ένα διαφορετικό δημοσιονομικό μοντέλο με χαμηλότερους φόρους μέσω πιο ορθολογικής διάρθρωσης των δημοσίων δαπανών. Πολύ απλά, αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι έναν μικρότερο, αλλά πιο λειτουργικό και αποδοτικό δημόσιο τομέα. Δεν έχουν περάσει πολλές ημέρες από τότε που πληροφορηθήκαμε ότι, ακόμη και σήμερα, ύστερα από 8 χρόνια μνημονίων, υπάρχουν περίπου 400 οργανισμοί του Δημοσίου που αρνούνται να απογραφούν!
Το τρίτο συμπέρασμα που προκύπτει από την έκθεση είναι το τραγικό επενδυτικό έλλειμμα που υπάρχει ακόμη στη χώρα. Τα ποσά των άμεσων ξένων επενδύσεων και τα ποσοστά σχηματισμού ακαθάριστου παγίου κεφαλαίου είναι τραγικά χαμηλά και αν δεν αυξηθούν δραματικά, δεν μπορεί να υπάρξει καμία σοβαρή αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος σε ρυθμούς που να μπορούν να καλύψουν τα χαμένα χρόνια.
Το τέταρτο συμπέρασμα είναι ότι η κυβέρνηση δεν έχει περιθώρια να αναστρέψει τις μεταρρυθμίσεις που έχουν θεσμοθετηθεί στην αγορά εργασίας και να καταργήσει τις περικοπές των συντάξεων, χωρίς να έρθει σε ρήξη με το Ταμείο και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η έκθεση του ΔΝΤ είναι σαφέστατη ως προς την ανάγκη εφαρμογής των ψηφισμένων μέτρων και προειδοποιεί για τις προθέσεις της κυβέρνησης να επαναφέρει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και να αυξήσει τον κατώτατο μισθό. Η αιτιολόγηση είναι σαφής: η Ελλάδα υπολείπεται ακόμη αρκετά σε ανταγωνιστικότητα από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να μπορεί να κάνει τέτοια ανοίγματα.
Νέο «πρόγραμμα Θεσσαλονίκης»
Θα πει κανείς «ωραία τα συμπεράσματα του ΔΝΤ, αλλά η κυβέρνηση θέλει άλλα». Εδώ ακριβώς υπεισέρχεται το σοβαρό πολιτικό πρόβλημα που έχει αυτή τη στιγμή η χώρα και το οποίο επισημαίνεται και στην έκθεση: Με την ελληνική κυβέρνηση να βρίσκεται ήδη σε προεκλογική στρατηγική, είναι μάταιο να περιμένει κανείς πολιτικές κινήσεις προς τη σωστή κατεύθυνση για την οικονομία. Όπως έγραφα και την Τρίτη, με τον Τσίπρα στριμωγμένο πολιτικά όσο ποτέ μετά το καλοκαίρι του 2015, ο μόνος δρόμος είναι ένα νέο «πρόγραμμα Θεσσαλονίκης» που θα ξηλώνει πολλά για τα οποία έκανε δραματικές θυσίες ο ελληνικός λαός.
*Tο άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο της Πέμπτης, 2 Αυγούστου.
