Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Αδειάζει το αναπτυξιακό σχέδιο της κυβέρνησης το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην έκθεση που παρουσίασε την περασμένη Τρίτη, υποστηρίζοντας ότι πολλά από τα μέτρα είναι ασαφή, ενώ απουσιάζουν μεταρρυθμίσεις που θα οδηγούσαν στην ενθάρρυνση του ανταγωνισμού όπως για παράδειγμα το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων.
Το Ταμείο κάνει λόγο για απροσδιόριστη αύξηση του κατώτατου μισθού καθώς αυτή δεν συνδέεται με την παραγωγικότητα ενώ επισημαίνει ότι οι κινήσεις αυτές θα θέσουν σε κίνδυνο τις θέσεις εργασίας. Μάλιστα συστήνει να μην προχωρήσει η κυβέρνηση στην επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων. Το ταμείο μάλιστα σημειώνει ότι είναι ευκαιρία να αλλάξει το μίγμα της δημοσιονομικής πολιτικής έτσι ώστε να γίνει πιο φιλικό προς την ανάπτυξη, επισημαίνει ότι οι υψηλοί φορολογικοί θα πρέπει να μειωθούν ωστόσο όπως τονίζουν οι Διευθυντές ότι αν και η μείωση των φορολογικών συντελεστών είναι σημαντική για την απασχόληση και τις επενδύσεις, δεν παρέχονται λεπτομέρειες πέρα από τη δέσμευση για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής αλλά και για το πως θα διατηρηθούν οι στόχοι για τα υψηλή πρωτογενή πλεονάσματα μετά το πρόγραμμα.
Επί της ουσίας το ΔΝΤ ακυρώνει το αναπτυξιακό πρόγραμμα της κυβέρνησης για το οποίο όπως αναφέρουν θα χρειαστούν περισσότερες λεπτομέρειες για την επίτευξη υψηλότερης βιώσιμης ανάπτυξης. Μετά τη Νέα Δημοκρατία που χαρακτηρίζει μη φιλικό για την ανάπτυξη και την επιχειρηματικότητα το σχέδιο της κυβέρνησης έρχεται και το ΔΝΤ αφήνοντας ξεκάθαρα αιχμές για ανεπάρκειες και κενά στο μεταμνημονιακό της πρόγραμμα.
Η αλήθεια είναι ότι το αναπτυξιακό σχέδιο της κυβέρνησης είναι ένα γενικόλογο κείμενο το οποίο δείχνει ότι δεν έχει υποστεί σημαντική επεξεργασία. Για παράδειγμα αναφέρεται ότι θα μειωθούν σταδιακά οι φορολογικές επιβαρύνσεις τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για την εργασία, και ότι στόχος είναι η η καθιέρωση σταθερού φορολογικού καθεστώτος για την ενίσχυση των ξένων και των εγχώριων επενδύσεων. Η υποστήριξη και η τεκμηρίωση, όμως, του τρόπου υλοποίησης των στόχων αυτών με συγκεκριμένα μέτρα δεν προκύπτουν από το κείμενο.
Πάντως το Ταμείο αναφέρει στην έκθεση του ότι το σχέδιο δίνει μεν έμφαση στην εξωστρέφεια της οικονομίας και στην παροχή μέτρων κοινωνικής στήριξης, όμως επισημαίνει ότι οι προτάσεις της Αθήνας χρειάζονται «περισσότερες λεπτομέρειες» προκειμένου να πετύχουν τις δυνατότητές τους. Ειδικότερα:
1. Εργασιακά
Το Ταμείο επιμένει εδώ και πολύ καιρό στα εργασιακά και υποστηρίζει μάλιστα ότι το πλάνο της Αθήνας για αδιευκρίνιστου ύψους αύξηση του βασικού μισθού και επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων με επεκτασιμότητα οδηγεί σε μια λιγότερο ευέλικτη αγορά εργασίας. Μάλιστα σε αρκετά σημεία της έκθεσης του, το Ταμείο καλεί την κυβέρνηση να προχωρήσει με «σύνεση» όσον αφορά το ύψος του βασικού μισθού, υπογραμμίζοντας πως είναι «ασαφές» το πώς οι αυξήσεις συνάδουν με τον στόχο της κυβέρνησης για τόνωση της νεανικής απασχόλησης. Η διατήρηση των παλαιότερων εργασιακών μεταρρυθμίσεων, αναφέρει το Ταμείο, «θα βοηθούσε στην διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας και θα διατηρήσει την δυναμική της ανάκαμψης της απασχόλησης».
2. Φορολογία
Το ΔΝΤ χαιρετίζει την πρόθεση για μείωση των «υψηλών» φορολογικών συντελεστών, λόγω των θετικών επιπτώσεων που θα είχε στην απασχόληση και στην προσέλκυση επενδύσεων, όμως υπογραμμίζει ότι το αναπτυξιακό σχέδιο της Αθήνας δεν περιέχει καμία ξεκάθαρη πρόταση για αλλαγή του μείγματος πολιτικής πέραν μιας δέσμευσης για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Σημειώνεται ότι στο παρελθόν όλες οι εισηγήσεις των κυβερνήσεων για πόρους που θα προέλθουν από τη φοροδιαφυγή είχαν απορριφθεί τόσο από το Ταμείο όσο και από την Ε.Ε. καθώς ποτέ δεν έγινε κάποια ουσιαστική προσπάθεια για τον περιορισμό της
3. Κλειστά επαγγέλματα
Το Ταμείο επισημαίνει πως η οικονομία θα ωφεληθεί από καλύτερα διαγνωστικά εργαλεία και αξιολόγηση για τις πολιτικές που ακολουθεί και για τις μεταρρυθμίσεις που υλοποιεί, λέγοντας ενδεικτικά πως περαιτέρω βήματα για την απελευθέρωση κλειστών επαγγελμάτων και για την τόνωση του ανταγωνισμού «παραμένουν γενικά ή απόντα».
4. Το ΔΝΤ κάνει επίσης λόγο για κενά και έλλειψη λεπτομερειών στην χρηματοδότηση του επεκταμένου συστήματος κοινωνικής πρόνοιας, και στην βελτίωση των ισολογισμών των τραπεζών.
