Του Γιώργου Φιντικάκη
Σε μοντέλο για το ξεσκαρτάρισμα των "ισόβιων" εργαζομένων και από άλλες ΔΕΚΟ θα μπορούσε να εξελιχθεί η περίπτωση της ΔΕΗ.
Σε μια συγκυρία όπου πλήθος ΔΕΚΟ οδεύουν προς αναδιάρθρωση στο υπερ-Ταμείο, κίνητρα σαν το μπόνους αποχώρησης 15.000 ευρώ που αποφάσισε να δώσει χθες η ΔΕΗ σε 200 περίπου εργαζόμενους προχωρημένης ηλικίας, προκειμένου να αποχωρήσουν οικειοθελώς, δεν αποκλείεται να λειτουργήσουν ως μπούσουλας.
Άλλωστε το ποσό των 15.000 ευρώ δεν προέκυψε τυχαία. Είναι η "οροφή" αποζημίωσης για τους δημοσίους υπαλλήλους, όπως αυτή έχει θεσμοθετηθεί το 2014 στη Βουλή επί συγκυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου. Το ποσό είχε προκύψει από τον συμψηφισμό των αποδοχών που έχει λαμβάνειν ο δημόσιος υπάλληλος όντας σε διαθεσιμότητα με την αποζημίωση που δικαιούται σε περίπτωση απόλυσης λόγω κατάργησης της οργανικής του θέσης. Το ίδιο ακριβώς πλαφόν για αποζημίωση λόγω απόλυσης ισχύει και για τις ΔΕΚΟ.
Στην προκειμένη περίπτωση της ΔΕΗ, εφαρμόζεται για τους 200 εργαζομένους η εξής μέθοδος: Δέχεσαι να πάρεις στο χέρι 15.000 ευρώ και να φύγεις, διαφορετικά απολύεσαι δίχως μπόνους, εισπράττοντας μόνο τη νόμιμη αποζημίωσή σου.
Υπό αυτή την έννοια, το σχέδιο "συναινετικών συνταξιοδοτήσεων" δεν αποκλείεται να εφαρμοστεί στο μέλλον και σε άλλες ΔΕΚΟ. Το υπερ-Ταμείο θα γίνει κάποια στιγμή μέσα στη χρονιά αφεντικό τουλάχιστον σε έντεκα ΔΕΚΟ με συνολικό αριθμό προσωπικού 38.000 εργαζόμενους. Εκτός του ομίλου ΔΕΗ, στο Ταμείο μεταβιβάζονται κι άλλες μεγάλες κρατικές επιχειρήσεις με σοβαρά οικονομικά προβλήματα, όπως οι ΟΑΣΑ, ΣΤΑΣΥ, ΟΣΥ με 8.200 εργαζομένους, τα ΕΛΤΑ με 7.000, ο ΟΣΕ με 1.400. Το αυτό ισχύει για τις Αττικό Μετρό (440), ΕΥΔΑΠ (2.350), ΕΥΑΘ (220), ΕΛΒΟ (440), κ.ά.
Σε αρκετές από αυτές τις επιχειρήσεις υπάρχουν εργαζόμενοι που επιλέγουν, ακόμη και σε συντάξιμη ηλικία, να συνεχίσουν να εργάζονται για οικονομικούς λόγους. Το θέμα έχει τις ρίζες του στο δεύτερο μνημόνιο όταν και οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου των ΔΕΚΟ μετατράπηκαν σε αορίστου, καταργώντας και τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, προκειμένου οι απολύσεις να γίνουν πιο ευέλικτες. Δηλαδή να μην χρειάζεται μια διοίκηση να περιμένει την αποχώρηση ενός εργαζόμενου λόγω σύνταξης, αλλά να μπορεί ανά πάσα στιγμή να του καταγγείλει τη σύμβαση, προκειμένου να περιστείλει το κόστος προσωπικού.
Με "πειραματόζοωο" τη ΔΕΗ
Έως σήμερα όμως καμία κυβέρνηση δεν είχε πιέσει για την αξιοποίηση από τις διοικήσεις των ΔΕΚΟ των δυνατοτήτων που τους έδινε το συγκεκριμένο πλαίσιο. Θα είναι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ η πρώτη που θα το κάνει; Πιθανώς, άλλωστε η διοίκηση της ΔΕΗ έχει λάβει το "πράσινο φως" από το αρμόδιο υπουργείο Ενέργειας.
Σύμφωνα λοιπόν με μια ερμηνεία, η ΔΕΗ δεν αποκλείεται να αποτελέσει το "πειραματόζωο" για το ξεσκαρτάρισμα κρατικών επιχειρήσεων και στρατηγικών ΔΕΚΟ από τους "ισόβιους" εργαζομένους.
Δίχως να είναι σαφές τι συμβαίνει σε άλλες μεγάλες κρατικές επιχειρήσεις, εκτιμάται ότι η εργασία των 60άρηδων αφενός είναι ένα γενικευμένο φαινόμενο στις ΔΕΚΟ, αφετέρου συνδέεται και με τον υψηλό μέσο όρο ηλικίας των επιχειρήσεων αυτών, λόγω περιορισμένης ανανέωσης προσωπικού στα χρόνια των μνημονίων.
Σε πολλές μεγάλες ΔΕΚΟ η συντριπτική πλειοψηφία του προσωπικού κινείται ηλικιακά πάνω από τα 50 έτη. Οι 30άρηδες, οι 35άρηδες, οι 40άρηδες και οι 45άρηδες είναι λίγοι.
Αν όμως σε μια επιχείρηση η πλειοψηφία του προσωπικού βρίσκεται πάνω από τα 50 έτη, τούτο σημαίνει ότι σε ένα-δύο χρόνια από σήμερα, οι σημερινοί 58άρηδες θα είναι 60άρηδες. Κατ'' επέκταση, αν οι ΔΕΚΟ συνεχίσουν να λειτουργούν χωρίς όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, τότε το φαινόμενο παραμονής στην εργασία ανθρώπων προχωρημένης ηλικίας θα γενικευθεί.
Ίσως λοιπόν να μην είναι αβάσιμα τα σενάρια ότι η ΔΕΗ αποτελεί το εφαλτήριο, προκειμένου στο πλαίσιο και του νέου υπερ-Ταμείου, να ξεκινήσει ένας γύρος μειώσεων προσωπικού, αρχής γενομένης από το μεγαλύτερης ηλικίας. Άλλωστε ο ίδιος ο νόμος του υπερ-Ταμείου μιλά για περιστολή κόστους των ΔΕΚΟ, και ως γνωστόν δεν υπάρχουν και πολλοί τρόποι για να γίνει αυτό.
