Την ώρα που οι βιομηχανικές πρώτες ύλες συνεχίζουν το ράλι ανόδου τους, μια σειρά εμπορευματικών αγαθών του αγροτικού και ενεργειακού τομέα παίρνουν τα ηνία στις ανατιμήσεις, εκτινάσσοντας τα κόστη παραγωγής και τις τιμές στο λιανεμπόριο. Ο φετινός χειμώνας εγκυμονεί προβλήματα πολλών ταχυτήτων για βιομηχανία και τελικούς καταναλωτές.
«Δεν υπάρχει τέλος στις αυξήσεις τιμών» είναι κατά γενική ομολογία η φράση που ακούγεται συχνότερα από βιομηχανικά στελέχη και εμπόρους , κατά τους τελευταίους μήνες.
Οι σαρωτικές ανατιμήσεις στις βιομηχανικές πρώτες ύλες (αλουμίνιο, ατσάλι, χάλυβας, νικέλιο, χαλκός) μπορεί να έκαναν αισθητή την παρουσία τους από το τέλος του προηγούμενου έτους, ταράζοντας τα νερά της παγκόσμιας βιομηχανικής παραγωγής και εφοδιαστικής αλυσίδας, όμως δεν έμειναν εκεί. Μια σειρά βασικών πρώτων υλών ήρθε φέτος να «σφραγίσει» την εφοδιαστική κρίση που βιώνουμε, μέσω απανωτών αυξήσεων τιμών, ελλείψεων αποθεμάτων και καθυστερήσεων παραδόσεων.
Μιλάμε για το πλαστικό (πολυμερή υποπροϊόντα), τις αγροτικές πρώτες ύλες (κυρίως το βαμβάκι και το σιτάρι), το καουτσούκ, τις χημικές ύλες, τον καφέ, τα λιπάσματα, αλλά και για τα ενεργειακά commodities όπως το πετρέλαιο, το μαζούτ, το φυσικό αέριο , το κάρβουνο. Παρατηρούμε ότι οι αυξήσεις τιμών καλύπτουν σχεδόν ολοκληρωτικά τον πρωτογενή τομέα παραγωγής και συμπαρασύρουν ήδη τη μεταποίηση και το εμπόριο σε μια κλίμακα που δεν έχουμε ξαναδεί τις τελευταίες δεκαετίες.
Καθώς η Κίνα έχει προβεί φέτος σε ένα «ράλι» αύξησης της βιομηχανικής παραγωγής και του κατασκευαστικού της τομέα, η εισαγωγή πρώτων υλών ανεξαρτήτως τιμής πώλησης επέφερε πολύ σύντομα μια αδυναμία διοχέτευσης τους στον υπόλοιπο πλανήτη, ενώ ταυτόχρονα κράτησε τις τιμές σε διαρκή ανοδική πορεία.
Στον αντίποδα, τα αυστηρότατα μέτρα για τον COVID στα κινεζικά λιμάνια οδήγησαν τα φορτηγά πλοία σε στάση πολλών εβδομάδων πριν πάρουν σειρά για δρομολόγηση κοντέινερ στις θαλάσσιες εμπορικές διαδρομές τους. Το εκρηκτικό μίγμα πυροδότησε ακόμα περισσότερο το ατύχημα στα στενά του Σουέζ, προκαλώντας αλυσιδωτές καθυστερήσεις στις παραδόσεις εμπορευμάτων προς όλους τους προορισμούς, αυξάνοντας ακόμα περισσότερο τα ναύλα μεταφοράς.
Σε αυτό το σημείο θα εστιάσουμε σε δύο από τις τρανταχτές περιπτώσεις αυξήσεων τιμών πρώτων υλών, που θα μας δώσουν μια ιδέα της παγκόσμιας κατάστασης που διαμορφώνεται, αλλά και των εκτιμήσεων για το ερχόμενο έτος.
Παράλληλα με τη μεγάλη αύξηση εισαγωγών πρώτων υλών από την Κίνα, η Ινδία φέτος αυξάνει ραγδαία τη ζήτηση της σε βαμβάκι για τα εργοστάσια παραγωγής της, αγγίζοντας (μαζί με την Κίνα) τα 25 εκατομμύρια μετρικούς τόνους το 2021 (αύξηση 10% από το 2020). Η μειωμένη παραγωγή των εργοστασίων σε Αμερική , Ινδία και Πακιστάν, σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση ενδυμάτων τον τελευταίο χρόνο, αύξησε την τιμή του βαμβακιού κατά 35%, ενώ εκτιμάται ότι μικρότερη άνοδος τιμών θα υπάρξει και το 2022.
Αξιοσημείωτη είναι και η περίπτωση των πολυμερών , καθώς συνδέεται άμεσα με τον κλάδο της συσκευασίας, ο οποίος είδε πρόσφατα ριζική αναδιαμόρφωση. Το κλείσιμο των φυσικών καταστημάτων το 2020 οδήγησε τους καταναλωτές στο ηλεκτρονικό εμπόριο, αυξάνοντας κατακόρυφα τις ανάγκες υλικών συσκευασίας. Η μεγάλη αύξηση παραγγελιών κατευθύνθηκε σε τρόφιμα/ποτά, ιατρικά είδη, προϊόντα προσωπικής φροντίδας κ.α. , τα οποία βασίζονται στο πλαστικό για την παραγωγή και διάθεση τους.
Ταυτόχρονα, η μειωμένη εισροή πρώτων υλών στις βιομηχανίες παραγωγής πλαστικού αλλά και οι άσχημες καιρικές συνθήκες στα τροπικά δάση το 2021 προκάλεσαν σημαντική μείωση παραγωγής.
Στην Ευρώπη, μια από τις συνέπειες του Brexit ήταν η άμεση απόπειρα από το Ην. Βασίλειο να αποθηκεύσει τις μεγαλύτερες δυνατές ποσότητες υλικών συσκευασίας για την κάλυψη των αναγκών του επόμενου διαστήματος.
Μέσα σε αυτό το παγκόσμιο σκηνικό, τα πλαστικά φολιδωτά προστατευτικά αλλά και οι πλαστικές συσκευασίες και ταινίες , ως πολυμερή υποπροϊόντα είδαν πρωτοφανή αύξηση ζήτησης αλλά και τιμών διάθεσης. Αντίστοιχη αύξηση παρατηρήθηκε και στο χαρτί και τα παράγωγα του.
Τί σημαίνουν όλα αυτά για την περίοδο που διανύουμε; Για τους κλάδους της βιομηχανίας και της μεταποίησης, σημαίνει αγωνιώδη προσπάθεια αύξησης του στοκ και κλεισίματος συμφωνιών παραδόσεων στην καλύτερη δυνατή τιμή, ανεξαρτήτως χρόνου παράδοσης. Ανάγκη μεγαλύτερης ρευστότητας για την προεξόφληση παραγγελιών , άρα και τραπεζικής χρηματοδότησης.
Ισχυροποίηση συνεργασιών με εταιρίες κύρους οι οποίες θα είναι σε θέση να παραδώσουν εμπορεύματα και πρώτες ύλες στη σωστή ποιότητα και τον συμφωνημένο χρόνο. Προσαρμογή τιμοκαταλόγων σε επίπεδα που θα καλύπτουν τις πρωτογενείς αυξήσεις, χωρίς φαινόμενα αισχροκέρδειας.
Συγχώνευση και εξαγορά μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με σκοπό τη μακροημέρευση και οικονομική ευρωστία μεγαλύτερων εμπορικών σχημάτων. Και φυσικά, περιορισμό δαπανών μη συνδεδεμένων με την παραγωγική διαδικασία μέχρι να επέλθει περίοδος εξομάλυνσης, σίγουρα μετά το δεύτερο τρίμηνο του 2022.
Για τους τελικούς καταναλωτές, η στήλη έχει δύο προτροπές : δείτε τις αυξήσεις τιμών ως μαραθώνιο και όχι αγώνα ταχύτητας, αναπροσαρμόζοντας έξοδα και προγραμματισμένες δαπάνες, και κάντε τα ηλεκτρονικά Χριστουγεννιάτικα ψώνια σας τώρα (χθες θα ήταν καλύτερα) αν θέλετε να χαρίσετε στους αγαπημένους σας τα δώρα σας πριν το νέο έτος!
*CEO της TECHNOMATIC GROUP
