Με επιφυλάξεις υποδέχθηκε η αγορά τις ανακοινώσεις Ερντογάν για την ανακάλυψη ενός τεραστίου κοιτάσματος ύψους 320 δισ. κυβικών μέτρων στην Μαύρη Θάλασσα. Η τουρκική λίρα δεν κατάφερε να διατηρήσει τα αρχικά της κέρδη έναντι του δολαρίου και υπoτιμήθηκε ξανά, φτάνοντας στα 7,32 έναντι του αμερικανικού νομίσματος (νωρίτερα είχε υποχωρήσει στα 7,29).
Πτωτικά όμως κινήθηκε και το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης, καταγράφοντας πτώση 1,5% στις 1.109,88 μονάδες, ίσως επειδή οι επενδυτές ανέμεναν κάτι ακόμη πιο εντυπωσιακό απο όσα ανακοίνωσε ο Τούρκος πρόεδρος.
Επιφυλάξεις χαρακτηρίζουν και τις πρώτες αντιδράσεις των αναλυτών. Εκτιμούν ότι ο Ερντογάν βιάστηκε να μιλήσει και ότι η υπέρμετρη αισιοδοξία του μπορεί να μην βασίζεται σε πραγματικά δεδομένα, καθώς ουδείς ακόμη γνωρίζει την πλήρη εικόνα, δηλαδή κατά πόσο το κοίτασμα είναι εμπορικά εκμεταλλεύσιμο, πιο είναι το κόστος των εξορύξεων και αν η παραπαίουσα τουρκική οικονομία θα μπορεί να αντεπεξέλθει σε αυτό.
«Κρίνοντας από τις ανακοινώσεις του Τ. Ερντογάν, φαίνεται ότι μέσα σε περίπου ένα μήνα κατάφεραν να αναλύσουν τα δεδομένα, να καθορίσουν τις ποσότητες του φυσικού αερίου που είναι διαθέσιμες, να αποφασίσουν ότι το project είναι εμπορικά βιώσιμο και ότι οι πρώτες ποσότητες αερίου θα αρχίσουν να εξάγονται από το 2023 και μετά», αναφέρει από την πλευρά του σε ανάρτηση του στο twitter o Wolfango Piccoli από την Teneo Intelligence.
Αλλά και ο David Sheppard, εξειδικευμένος συντάκτης των FT στα ενεργειακά θέματα, εκτιμά ότι θα χρειαστούν περισσότερες πληροφορίες για το αν το κοίτασμα είναι εμπορικά εκμεταλλεύσιμο ή όχι, πολλώ δε μάλλον όταν οι έρευνες στο Tuna Block 1 ξεκίνησαν μόλις στα τέλη Ιουλίου. «Εφόσον ισχύουν όσα ανακοίνωσε ο Τούρκος πρόεδρος και το νέο κοίτασμα είναι 320 δισ. κ.μ, τότε μιλάμε για μια ποσότητα 40% μικρότερη σε σύγκριση με το γιγάντιο κοίτασμα Ζορ το οποίο είχε ανακαλυφθεί το 2015 στην Αίγυπτο», σημειώνει ο δημοσιογράφος των FT.
Τα συναλλαγματικά διαθέσιμα
Αναφορικά με την αγορά, ένας λόγος για τον οποίο δεν δείχνει να πείθεται από τις ανακοινώσεις Ερντογάν είναι επειδή κάνει «focus» στην άμεση αντιμετώπιση της έλλειψης των συναλλαγματικών διαθεσίμων στην Τουρκία. Έλλειψη, η οποία δεν αντιμετωπίζεται με ανακοινώσεις για ένα κοίτασμα, που ακόμη και αν είναι εμπορικά εκμεταλλεύσιμο, θα μεσολαβήσει ένας ορίζοντας τουλάχιστον 3 ετών, προτού αυτό συμβεί.
Η αγορά εκτιμά ότι η ρευστότητα της τουρκικής οικονομίας έχει στραγγίξει, ενώ η αγωνία της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι από την Τετάρτη μείωσε κατά το ήμισυ τα όρια δανεισμού των τουρκικών τραπεζών για τις συναλλαγές μίας ημέρας (overnight) στη διατραπεζική αγορά χρήματος. Όσο για τα επιτόκια, διατηρήθηκαν αμετάβλητα.
Η τουρκική κεντρική τράπεζα έλαβε την απόφαση αυτή για να στηρίξει την καταπονημένη λίρα, η οποία την Τρίτη είχε καταγράψει νέα χαμηλά επίπεδα ρεκόρ έναντι του δολαρίου. Η ισοτιμία για κάθε δολάριο είχε διαμορφωθεί στις 7,4017 λίρες. Ταυτόχρονα η κεντρική τράπεζα της χώρας συνέχισε να διατηρεί αμετάβλητα τα επιτόκια, σύμφωνα με το αίτημα του προέδρου Τ. Ερντογάν για παραμονή τους σε χαμηλό επίπεδο.
