Στην καρδιά του ελληνικού καλοκαιριού, η παραλία προσφέρεται για χαλαρή ανταλλαγή απόψεων επί παντός επιστητού. Η πορεία του Ολυμπιακού στην Ευρώπη, οι εκλογές, οι εντυπώσεις από την τουριστική κίνηση ως τώρα (τι είδαμε, τι φάγαμε και τι πληρώσαμε), ο πληθωρισμός είναι τα σοβαρά θέματα τα οποία μονοπωλούν το ενδιαφέρον των λουόμενων. Όταν η παρέα έχει χρηματιστηριακή σύνθεση τα θέματα γίνονται πιο εξειδικευμένα: Μεταξύ πλακωτού και φεύγα και υπό τους ήχους των τραγουδιών του Αντώνη Ρέμου με συνοδεία παγωμένου (αυστηρά) καφέ ξεδιπλώθηκε το προηγούμενο Σαββατοκύριακο όλο το outlook του τραπεζικού κλάδου. Οι παριστάμενοι φίλαθλοι (κάθε αγώνας τάβλι που σέβεται τον εαυτό του έχει θεατές) είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ένα συναρπαστικό ντέρμπι που κρίθηκε στο tie-break (7-6 στο μάζεμα) θέτοντας παράλληλα ερωτήματα μετά τις δύο πρώτες ανακοινώσεις κερδοφορίας εξαμήνου των τραπεζών. Ιδού τα highlights από το άτυπο Q&A session:
Οι τράπεζες έδειξαν ως τώρα ένα εξάμηνο που είχε ενισχυθεί από έκτακτα αποτελέσματα. Η πραγματική τους εικόνα είναι πολύ πιο αδύναμη.
Πράγματι το εξάμηνο των τραπεζών έχει ενισχυμένα έκτακτα θετικά αποτελέσματα. Όμως το να μπορεί να παράγεις έκτακτα κέρδη σε δύσκολους καιρούς είναι μια ικανότητα. Επίσης το timing που θα επιλέξεις για να δείξεις τα κέρδη έχει την σημασία του. Οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται στο τελευταίο μίλι της εξυγίανσης του ισολογισμού τους και η εμφάνιση των κερδών αυτών δημιουργεί ένα πρόσθετο μαξιλαράκι για τους δείκτες επάρκειας ακόμα και αν η κατάσταση επιδεινωθεί από απρόβλεπτους παράγοντες. Ακόμα και αν η κερδοφορία έχει ενισχυθεί τεχνητά από αυτές τις συναλλαγές δεν παύει να είναι μια χρήσιμη ισχυρή ένεση κεφαλαίων και δεδομένης της άσκησης αντοχής του 2023 η ενίσχυση αυτή θα διευκολύνει την άνετη ικανοποίηση των κριτηρίων στο δυσμενές σενάριο.
Η αύξηση στα έσοδα από τόκους ήρθε νωρίτερα από ότι περιμέναμε. Γιατί συνέβη αυτό;
Κυρίως λόγω της πιστωτικής επέκτασης που διατήρησε τον καλό ρυθμό του α’ εξαμήνου αλλά και βελτίωσης του μίγματος τόκων από ομόλογα υψηλής απόδοσης. Στην Eurobank τα ομόλογα έδωσαν 16 εκατ. ευρώ παραπάνω εισόδημα ενώ στην Εθνική τα έσοδα από τόκους από ομόλογα ενισχύθηκαν κατά 8 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Τα περισσότερα κυμαινόμενα δάνεια των τραπεζών θα δείξουν την επίπτωση του Euribor στο β’ εξάμηνο.
Η ποιότητα των εσόδων από τόκους ήταν ικανοποιητική;
Ήταν η καλύτερη από το 2015 έως τώρα. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια της Eurobank πλέον «συνεισφέρουν» το 4% από τα έσοδα από τόκους έναντι 38% το 2016. Το αντίστοιχο νούμερο στο Q2:22 της Εθνικής Τράπεζας ήταν κάτω από 8%.
Το οργανικό κόστος ωστόσο έμεινε ψηλά. Δεν έχει πραγματοποιηθεί κάποια ουσιαστική πρόοδος σε αυτό το κομμάτι παρά την συνεχή μείωση του προσωπικού.
Το κόστος πέφτει με αργό ρυθμό ως απόλυτο νούμερο ωστόσο η σχέση με τα αμιγώς οργανικά έσοδα πάει εκεί που έχει τεθεί ο στόχος: Τόσο η Eurobank όσο και η Εθνική Τράπεζα έδειξαν λόγο επαναλαμβανόμενων εσόδων προς κόστος στο 46,2% και 48,8%. Σε κάποιο βαθμό το κόστος είναι ανελαστικό και συνδέεται με ικανότητες που χωρίς αυτές τα έσοδα μπαίνουν σε ρίσκο. Αν η χρονιά κυλήσει με τον βηματισμό του εξαμήνου στα επαναλαμβανόμενα έσοδα δεν αποκλείεται να δούμε άλλη μια εθελούσια πριν το τέλος της χρονιάς.
Η αύξηση του κόστους δανεισμού δεν θα δημιουργήσει νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια;
Οι τράπεζες ήδη έχουν δώσει μια εκτίμηση για περιορισμένες νέες εισροές στο β’ εξάμηνο νέων ΜΕΔ. Στο α’ εξάμηνο είδαμε ισορροπία μεταξύ εισροών και εκροών χωρίς το σχηματισμό νέων ΜΕΔ. Αν και ο Ιούλιος τελείωσε χωρίς να έχουμε νέες ΜΕΔ οι τράπεζες εμφανίζονται σκεπτικές για το τι θα συμβεί μετά την τουριστική σεζόν που αυτή την στιγμή γεννάει χρήματα για τους περισσότερους κλάδους της οικονομίας και ειδικά στις μικρές επιχειρήσεις οι οποίες είναι και οι πιο ευάλωτες. Επομένως δεν θα αναθεωρήσουν αυτήν την άποψη των περιορισμένων εισροών και θα έχουν και ένα περιθώριο έκπληξης στα αποτελέσματα της χρήσης αν το δ’ τρίμηνο δεν κυλήσει ομαλά.
Η αύξηση των αποδόσεων των ελληνικών κρατικών ομολόγων δεν θα επηρεάσει την κερδοφορία τους με την απομείωση της αξίας τους;
Αφενός οι ελληνικές τράπεζες πρόλαβαν και ασφαλίστηκαν στο α’ τρίμηνο και στο τέλος της περυσινής χρονιάς για το χαρτοφυλάκιο των ομολόγων τους αφετέρου έχουν αναταξινομήσει τα ομόλογα αυτά από το επενδυτικό τους χαρτοφυλάκιο στο «χαρτοφυλάκιο διακράτησης ως την λήξη». Έτσι η μείωση της αξίας δεν περνάει από τα αποτελέσματα πλέον.
Για τις εκδόσεις των ομολόγων που θα υποστηρίξουν τους δείκτες MREL όμως το περιβάλλον υψηλών επιτοκίων δυσκολεύει στο να βγουν με φθηνά κουπόνια.
Κατά αρχάς υπάρχει χρονικό περιθώριο έως το 2025 για να εκδοθούν αυτά τα ομόλογα και κατά δεύτερον οι τράπεζες ανέφεραν ότι εξετάζουν και άλλες επιλογές που έχουν. Επίσης η αύξηση των καθαρών κερδών μειώνει τις συνολικές ανάγκες αφού ο δείκτης περιλαμβάνει και το κεφάλαιο που δημιουργείται από την κερδοφορία. Τόσο η Εθνική όσο και η Eurobank έχουν καλύψει τους φετινούς ενδιάμεσους στόχους.
Μήπως είναι πολύ νωρίς να μιλάμε για μέρισμα; Η μεγάλη διάρκεια στην συζήτηση με τον επόπτη δείχνει κάποιο δισταγμό;
Είναι αναμενόμενο σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητες και ακραία μεταβλητότητα οι εποπτικές αρχές να δώσουν το «οκ» αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα συντρέξουν λόγοι που θα βάλουν το σε περιπέτειες την φερεγγυότητα των τραπεζών. Αυτό δεν μπορεί να συμβεί πριν ολοκληρωθούν τα τρία τέταρτα της χρονιάς. Από την άλλη πλευρά ένα καλό και δυνατό εξάμηνο δημιουργεί καλύτερες συνθήκες διαπραγμάτευσης. Επίσης υπάρχει σαφής επισήμανση από τις διοικήσεις των τραπεζών που έχουν ανοίξει την συζήτηση για λελογισμένη διανομή από τα καθαρά κέρδη. Είναι προτιμότερο για τις τράπεζες να διαχειριστούν επικοινωνιακά με μετριοπάθεια το μέρισμα παρά να το υποσχεθούν και μετά να πάρουν πίσω την απόφαση τους. Χρηματιστηριακά τουλάχιστον θα δημιουργούσε ένα θέμα αξιοπιστίας.
Δεν θα ήταν προτιμότερο να κρατήσουν τα κεφάλαια τους για να αντιμετωπίσουν τυχόν αύξηση στα NPEs;
Οι δύο τράπεζες έχουν δείκτες NPEs 6,1% και 5,8% με κάλυψη 71% και 80%. Εκτός από τα μονοψήφια NPEs η κάλυψη είναι η υψηλότερη που έχει παρατηρηθεί ποτέ. Επομένως σε ότι αφορά την διαχείριση νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων μόνο ένα ακραία αρνητικό γεγονός θα μπορούσε να οδηγήσει σε απότομη αύξηση των επισφαλειών. Το οποίο βέβαια δεν είδαμε ούτε στην πανδημία με κλειστή την οικονομία, ούτε κατά την διάρκεια της κρίσης στην Ουκρανία. Επίσης η αύξηση των εσόδων από τόκους λόγω της αναπροσαρμογής του Euribor θα αναχαιτίσει πιθανές αυξημένες επισφάλειες πριν την τελική γραμμή.
Άρα θα αγόραζες εδώ ελληνικές τράπεζες;
Το περιθώριο υποχώρησης μοιάζει μικρό από τα τρέχοντα επίπεδα άρα η απάντηση είναι θετική λαμβάνοντας υπόψη τι μπορεί να πάει στραβά. Όταν οι τράπεζες μιλούν για απόδοση ιδίων κεφαλαίων πάνω από 10% δικαιούνται μια αναπροσαρμογή σε σχέση με την ενσώματη καθαρή θέση τους. Αν και ο κανόνας δεν είναι ευαγγέλιο μπορούμε να μιλάμε για δικαιοσύνη όταν η κεφαλαιοποίηση τους φθάσει στο 70% της ενσώματης καθαρής θέσης, όσο είναι τώρα οι Ευρωπαϊκές τράπεζες της περιφέρειας. Αυτό και μόνο αρκεί για να δούμε μια άνοδο 20% σε Εθνική και Eurobank. Από την άλλη πλευρά οι τράπεζες συγκρίνονται πανευρωπαϊκά και ενδεχομένως αν αλλάξει κάτι στις αποτιμήσεις των άλλων περιφερειακών τραπεζών να χρειαστούν ανάλογες προσαρμογές . Δεν παύει ωστόσο τα αποτελέσματα που έχουμε δει ως τώρα να ενισχύουν το βαθμό αξιοπιστίας των τραπεζών και να κερδίζουν βαθμούς επενδυτικής εμπιστοσύνης.