Του Γιώργου Φιντικάκη
Την ώρα που όλη η προσοχή γύρω από την ΔΕΗ είναι στο αν θα καταφέρει να βγάλει την φετινή χρονιά, ένα τσουνάμι υποχρεώσεων συγκεντρώνεται πάνω από το κεφάλι της τα επόμενα δύο χρόνια, κάνοντας τα φετινά 850 εκατ. ευρώ να μοιάζουν με παρωνυχίδα. Τα ποσά που καλείται να ξεχρεώσει το 2019 ως αποπληρωμές ή αναχρηματοδοτήσεις για ωριμάνσεις παλαιότερων δανείων φτάνουν στο ιλιγγιώδες ποσό των 2 δισ. ευρώ, όπως αποκαλύπτει η πρόσφατη έκθεση της Standard & Poors.
Αν μέχρι τότε η ΔΕΗ συνεχίζει να επιπλέει, αλλά δεν έχει ακόμη καταφέρει να φτάσει σε κάποια στεριά για να πατήσει γερά στα πόδια της, ίσως το 2019 να αποβεί για εκείνη η μοιραία χρονιά. Αρκεί να σκεφτούμε ότι τα 2 δισ. ευρώ ισοδυναμούν με περίπου το 40% του περυσινού της τζίρου (5,25 δισ.) ή με τα 2,2 δισ. των ληξιπρόθεσμων οφειλών από τους πελάτες της, κι όλα αυτά σε μια χρονιά όπου ούτως ή άλλως θα καταγράφει μεγάλη πτώση εσόδων λόγω της υποχρεωτικής απώλειας μεριδίων προς τον ανταγωνισμό.
Αν η επιχείρηση αντιμετωπίζει φέτος σοβαρές δυσχέρειες για να αποπληρώσει 850 εκατ. ευρώ σε τόκους και χρεολύσια, πως θα μπορέσει σε δύο χρόνια από σήμερα να διαχειρισθεί σχεδόν 2,5 φορές υψηλότερες υποχρεώσεις, και με πολύ λιγότερο τζίρο, ακόμη και αν έχει καταφέρει να περιορίσει τους ανεξόφλητους λογαριασμούς σε λογικότερα επίπεδα;
Απαντήσεις στο παραπάνω ερώτημα δεν υπάρχουν. Το μόνο που έρχεται στο μυαλό είναι ότι η κυβέρνηση και η διοίκηση της ΔΕΗ θα επισπεύσουν τον διαγωνισμό πώλησης των μονάδων της, ελπίζοντας όχι μόνο το τίμημα να είναι σημαντικό, αλλά και τα χρήματα να μπουν έγκαιρα στο ταμείο της.
Ήδη, το σχέδιο φαίνεται να προχωρά με ταχείς ρυθμούς, καθώς το Δ.Σ. της ΔΕΗ ενέκρινε την Πέμπτη, κατόπιν εντολής του υπουργείου Οικονομικών, εισήγηση για την πρόσληψη συμβούλου που θα υποδείξει ποιες μονάδες θα διατεθούν προς πώληση, και τον τρόπο με τον οποίο αυτό θα γίνει. Είναι προφανές πως παραμερίζοντας το πολιτικό κόστος, ο στόχος της κυβέρνησης είναι ο διαγωνισμός να τρέξει, ώστε αφενός να ικανοποιήσει την νέα μνημονιακή υποχρέωση, αφετέρου τα όποια έσοδα να έρθουν όσο τον δυνατό γρηγορότερα.
Αυθαίρετο συμπέρασμα
Αλλά πρόκειται για ένα εντελώς αυθαίρετο συμπέρασμα, αφού ακόμη και αν δεχθούμε πως κυβέρνηση και ΔΕΗ προχωρήσουν με διαδικασίες-εξπρές τον διαγωνισμό, ουδείς μπορεί να διαβεβαιώσει για την επιτυχία του.
Ακόμη και αν ξεπεραστούν οι αντιδράσεις της ΓΕΝΟΠ, και υπάρξει σοβαρό επενδυτικό ενδιαφέρον, και πάλι ποιός διαβεβαιώνει ότι τα περιουσιακά στοιχεία δεν θα πουληθούν κοψοχρονιά, πως η διαδικασία θα έχει ολοκληρωθεί εγκαίρως, και τα λεφτά θα βρίσκονται στο ταμείο την ώρα που η επιχείρηση θα τα χρειάζεται περισσότερο ;
Όχι, δεν πρόκειται για κινδυνολογία παρά για παράθεση παραμέτρων και δεδομένων που συνηγορούν στην άποψη ότι τα χρονικά περιθώρια ελιγμών για την ΔΕΗ, όχι σε πολιτικό επίπεδο, αλλά σε αμιγώς οικονομικό, είναι εξαιρετικά περιορισμένα. Ακόμη και στο πλέον αισιόδοξο και μαξιμαλιστικό για τους οπαδούς των ιδιωτικοποιήσεων σενάριο που θα έχει πουληθεί μέχρι το 2019 και το 17% της ΔΕΗ, το όφελος δεν θα είναι παρά μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια, αλλά το κυριότερο είναι πως τα λεφτά αυτά δεν θα πάνε στην τσέπη της, παρά στην εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους.
Πώληση προεκλογικά δεν γίνεται
Άλλωστε, στο δύσκολο όχι όμως απίθανο σενάριο που δεν διαταράσσεται τελικά ο πολιτικός κύκλος, και οι εκλογές διεξάγονται κανονικά το 2019, ποια κυβέρνηση θα ιδιωτικοποιούσε λίγους μήνες πριν τις κάλπες την ΔΕΗ ή θα πουλούσε μονάδες της, διακινδυνεύοντας μια μεγαλοπρεπή ήττα στην Δυτική Μακεδονία; Η απάντηση είναι προφανής. Όπως όμως προφανές είναι και το ερώτημα που γεννάται σχετικά με την εξεύρεση από την ΔΕΗ εναλλακτικών ως τότε πόρων, που να προέρχονται από άλλες πηγές, και όχι από πωλητήρια ή αποκρατικοποίηση.
Στην πραγματικότητα εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα θέλει πολύ φαντασία για να βρει κανείς την λύση στην εξίσωση ΔΕΗ, αφού ακόμη και να πουλήσει μονάδες, η περαιτέρω μείωση της περιουσιακής της βάσης θα επιφέρει αρνητικές συνέπειες στις δανειακές συμβάσεις δισεκατομμυρίων που έχει με τις τράπεζες.
Περικοπές μισθοδοσίας-απολύσεις
Σε αυτόν τον φαύλο κύκλο, προσθέστε ότι το 2019 ο τζίρος της επιχείρησης θα είναι πολύ μικρότερος από το σημερινό, ωστόσο οι λειτουργικές της δαπάνες και ειδικότερα η μισθοδοσία της θα έχουν παραμείνει περίπου οι ίδιες. Εκτός και αν η διοίκηση βάλει για παράδειγμα μαχαίρι στην μισθοδοσία ή αν ο σύμβουλος που πρόκειται να προσληφθεί για να καταρτίσει το στρατηγικό σχέδιο της επόμενης ημέρας, εισηγηθεί γενναία μείωση προσωπικού. Αλλά πιο εύκολα θα καταφέρει η κυβέρνηση να πουλήσει εργοστάσια, παρά να κάνει μαζικές απολύσεις στην ΔΕΗ, και εν πάση περιπτώσει τέτοιες σκέψεις δεν φαίνεται να υπάρχουν για μια επιχείρηση που πέρυσι πλήρωσε μισθούς 976 εκατ. ευρώ για 18.902 άτομα προσωπικό.
Δεν είναι επομένως το πρόβλημα η προάσπιση του δημοσίου χαρακτήρα της ή η πώληση του 17%, παρά η ίδια της η επιβίωση. Η ολοένα και πιο χαμηλή τάση στην ρευστότητά της, η διαφαινόμενη αδυναμία της να ανταπεξέλθει στην ωρίμανση των δανειακών της υποχρεώσεων, και όλα αυτά σε μια περίοδο που υποχρεούται να δρομολογήσει δαπανηρές επενδύσεις αντικατάστασης παλαιών μονάδων.
Η επόμενη ημέρα για την ΔΕΗ παραμένει ένα τεράστιο ερωτηματικό, και όποιος πει ότι έχει την απάντηση, απλά κοροιδεύει.
