Του Γιώργου Φιντικάκη
Ταχεία απόσυρση λιγνιτικών μονάδων, πώληση του ΔΕΔΔΗΕ, και τρόποι για να μειωθεί το ποσοστό της ΔΕΗ στην αγορά, όπου εξετάζεται και το σενάριο πώλησης πελατολογίου συγκεκριμένων γεωγραφικών περιοχών, είναι το από εδώ και πέρα στοίχημα για την κυβέρνηση.
Το μέχρι τώρα πλέγμα μέτρων, φαίνεται ότι είναι αρκετό για να αναστραφεί η εικόνα για την εταιρεία στην έκθεση του ορκωτού ελεγκτή, της Ernst & Young, την προσεχή Τρίτη 24 Σεπτεμβρίου.
Το επόμενο όμως μεγάλο στοίχημα αφορά το να πεισθούν οι Βρυξέλλες, πως το σχέδιο της κυβέρνησης συνάδει με την ευρωπαϊκή ατζέντα για απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού και τη μείωση του ποσοστού της ΔΕΗ.
Ένα από τα σενάρια προς αυτή την κατεύθυνση, που έχουν πέσει στο τραπέζι, είναι το μοντέλο της πώλησης πελατολογίου συγκεκριμένων γεωγραφικών περιοχών, πρακτική που έχει εφαρμοστεί ευρέως στο εξωτερικό από επιχειρήσεις με κυρίαρχη θέση στην αγορά, όπως η ΔΕΗ.
Το σκεπτικό πίσω από αυτό το σχέδιο, που δεν φαίνεται να έχει τεθεί στις Βρυξέλλες, έχει σαν στόχο όχι μόνο να ανοίξει η αγορά ηλεκτρισμού, και να μειωθεί το μερίδιο της ΔΕΗ στη λιανική, αλλά κυρίως να πάψει εκείνη να αποτελεί τον ένα και μοναδικό καθολικό πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας πανελλαδικά: Να υποχρεούται δηλαδή να προμηθεύει τους χιλιάδες μικρούς πελάτες (νοικοκυριά μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κλπ) που βρίσκονται σε προφανή οικονομική αδυναμία, και τους οποίους έπαψε να ηλεκτροδοτεί ο τελευταίος τους προμηθευτής.
Φορτώνεται τους πάντες
Σήμερα οι πελάτες που υπάγονται στην καθολική υπηρεσία υπολογίζονται σε 200.000. Πολλοί απ'' αυτούς ανήκουν μάλιστα στην μεγάλη κατηγορία των 890.000 "τελικών πελατών", δηλαδή εκείνους που έχουν ρίξει φέσι περίπου 1 δισ ευρώ, και του οποίου η είσπραξη είναι εξαιρετικά δύσκολη : Πρόκειται για επιχειρήσεις που έβαλαν λουκέτο, νοικοκυριά και εταιρείες που έχουν αλλάξει πάροχο, επιχειρήσεις που λειτουργούν με νέο ΑΦΜ, αλλά και καταναλωτές που έχουν μεταπέσει στο καθεστώς της καθολικής υπηρεσίας. Σε αυτούς μπορεί η ΔΕΗ να έκοψε την παροχή επειδή της χρωστούσαν, επειδή όμως κανείς ιδιώτης πάροχος δεν δέχτηκε να τους κάνει πελάτες του, επέστρεψαν στην ΔΕΗ που αναγκάστηκε να τους ξαναπάρει πίσω με την ιδιότητα του "τελευταίου καταφυγίου", βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, και πλέον τους δίνει ρεύμα, έστω με υψηλότερη κιλοβατώρα.
Στην ουσία, η επιχείρηση αναζητά ένα τρόπο, προκειμένου να πάψει να χάνει οριζόντια από τον ανταγωνισμό πελάτες, δηλαδή μόνο το "φιλέτο", όπως οι καλοπληρωτές, αλλά να καταφέρει να μειώσει το ποσοστό της κάθετα. Δηλαδή ο ανταγωνισμός να αρχίσει να τις αποσπά κάθε είδους καταναλωτές, καλοπληρωτές και μη, νοικοκυριά αλλά και αγρότες, μεσαίες εταιρείες αλλά και μικρές ή πολύ μικρές, κ.ο.κ. Τέτοιος στόχος μπορεί να επιτευχθεί μόνο αν πουλήσει σε ιδιώτες όλο ή μέρος από το πελατολόγιο γεωγραφικών περιοχών, προκειμένου οι ανταγωνιστές της να γίνουν κι εκείνοι καθολικοί πάροχοι, δηλαδή να υποχρεωθούν να προμηθεύουν μαζί με τους καλοπληρωτές, και τους χιλιάδες μικρούς και αδύναμους οικονομικά καταναλωτές.
Τα παραπάνω, που θα μπορούσαν να κουμπώσουν και με μια άλλη σκέψη, για "σπάσιμο" του δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ και πώληση γεωγραφικών τμημάτων του, δεν είναι παρά σενάρια, τα οποία ουδείς ξέρει αν θα προκριθούν ως μέρος του τελικού σχεδίου. Η προβληματική ωστόσο αναδεικνύει πόσο δύσκολος είναι ο γρίφος ΔΕΗ, πως χρειάζονται ρηξικέλευθες λύσεις, και πως εντέλει τίποτα ακόμη δεν έχει οριστικά κλειδώσει.
Το ανοικτό θέμα των λουκέτων στις λιγνιτικές
Επίσης ανοικτός παραμένει ο αριθμός των λιγνιτικών μονάδων που θα κλείσουν. Ο υπουργός Ενέργειας Κ. Χατζηδάκης αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να κλείσουν μελλοντικά, περισσότερες από 3 λιγνιτικές μονάδες, εξηγώντας ότι η εθελουσία έξοδος θα αφορά κυρίως τους εργαζόμενους σε αυτές.
Στις συναντήσεις που έχει ξεκινήσει, χθες με την ΓΕΝΟΠ, προσεχώς με εργαζομένους στη Δυτική Μακεδονία, και μετά στην Μεγαλόπολη, το σχέδιο που θα τους θέσει, μιλά για κλείσιμο των μονάδων Αμύνταιο 1 & 2 και Μεγαλόπολη 3.
Από τις μονάδες αυτές θα ξεκινήσει η προσπάθεια σταδιακής απολιγνιτοποίησης της ΔΕΗ. Δεν θα σταματήσει όμως εκεί. Το πόσες θα αποσυρθούν, γεγονός που θα κρίνει και την έκταση της εθελουσίας εξόδου, θα εξαρτηθεί καταρχήν από το υπό κατάρτιση νέο business plan της ΔΕΗ, το οποίο εκπονεί η McKinsey, αλλά και από τους στόχους για την συμμετοχή του λιγνίτη στο ενεργειακό μείγμα της χώρας. Το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα- που τώρα επεξεργάζεται το υπουργείο- θα κάνει λόγο για αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στο 35% της παραγόμενης ενέργειας, και για αρκετά χαμηλή συμμετοχή του λιγνίτη.
