Κλωτσάμε το τενεκεδάκι για να πάει πιο πίσω περιμένοντας τις… καλύτερες ημέρες. Δεν ήταν ούτε η πρώτη φορά ούτε και θα είναι η τελευταία. Χθες το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι οι οφειλές προς την εφορία που συσσωρεύτηκαν μέσα στην πανδημία θα ξεκινήσουν να αποπληρώνονται από τον Ιανουάριο του 2022 και όχι από τον Απρίλιο του 2022 όπως ήταν προγραμματισμένο μέχρι τώρα. Και τα χρέη αυτά, τα οποία συνολικά ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ, θα αποπληρωθούν είτε σε 24 άτοκες δόσεις είτε σε 48 έντοκες δόσεις με χαμηλό όμως επιτόκιο 2,5%.
Σήμερα, θα ανακοινωθεί από το υπουργείο Εργασίας ότι αντίστοιχη διευκόλυνση θα υπάρξει και για τις οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Και πιθανώς μέχρι το τέλος του μήνα ή στις αρχές Μαρτίου, θα έχουμε ανακοινώσεις και για νέο «πάγωμα» στις πληρωμές των επιταγών –αλήθεια ποιος πιστεύει ότι οι επιταγές με ημερομηνία λήξεως εντός του Μαρτίου θα μπορέσουν να πληρωθούν κανονικά- αλλά και για πρόσθετες διευκολύνσεις από τις τράπεζες για τις δανειακές υποχρεώσεις. Από τον ευρωπαϊκό εποπτικό μηχανισμό των τραπεζών έχει βγει οδηγία οι αναστολές δανειακών συμβάσεων να μην ξεπερνούν τους 9 μήνες. Όμως το 9μηνο έχει εξαντληθεί για εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις και το πρόγραμμα επιδότησης των επιχειρηματικών δανείων δεν πρόκειται να τρέξει πριν από τον Μάιο ή τον Ιούνιο. Ποιος θα αφήσει να «κοκκινίσουν» δάνεια λίγο πριν βγούμε στο «φως», λίγο πριν τελειώσει η καραντίνα και αρχίσει να επιστρέφει η οικονομική δραστηριότητα σε μια κανονικότητα;
Το θέμα της διευθέτησης του ιδιωτικού χρέους είναι πολύ μεγάλο και θα απασχολήσει την κυβέρνηση για πολλούς μήνες ακόμη. Μόλις χθες ανακοινώθηκε λοιπόν ότι φορολογικές υποχρεώσεις ενός δισ. ευρώ μεταφέρονται να αποπληρωθούν από το 2022 και μετά. Όμως από το 2022 και μετά είναι προγραμματισμένο να πληρωθούν και οι επιστρεπτέες προκαταβολές οι οποίες μέχρι τότε θα έχουν φτάσει στα 7-8 δισ. ευρώ.
Και τα μισά να χαριστούν, πάλι θα υπάρχει ένα βάρος που θα πρέπει να αποπληρωθεί σε 40 δόσεις της τάξεως των 3-4 δισ. ευρώ. Και αυτά, μαζί με τις τρέχουσες υποχρεώσεις των επαγγελματιών: τις μισθοδοσίες, τις τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις, τα ενοίκια κλπ. Θα είναι εύκολο; Προφανώς και όχι διότι ακόμη και αν επιβεβαιωθεί το σενάριο για ισχυρό ρυθμό ανάπτυξης από τα μέσα του 2021, θα χρειαστεί χρόνος για να κλείσουν οι πληγές.
Αυτό, δεν είναι μόνο ελληνικό πρόβλημα. Είναι και ευρωπαϊκό και παγκόσμιο. Είναι λοιπόν πολύ πιθανό ότι το επόμενο χρονικό διάστημα θα αρχίσει να ξεδιπλώνεται το σχέδιο «επόμενη ημέρα». Θα αρχίσει πολύ σύντομα η συζήτηση για θέματα όμως «δημοσιονομική χαλάρωση και το 2022», περισσότερη στήριξη των οικονομιών και των επιχειρήσεων κλπ. Είναι ακόμη νωρίς για να σχηματίσει εύκολα κάποιος πλήρη εικόνα.