Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου*
Καθώς το bitcoin έκλεινε την προηγούμενη εβδομάδα 10 χρόνια ζωής, ήρθαν τρία γεγονότα να το επαναφέρουν στην επικαιρότητα, ύστερα από καιρό αφάνειας και ηρεμίας, που προέκυψε μετά την υπερδωδεκάμηνη πτωτική πορεία του. Το πρώτο γεγονός ήταν η ξαφνική εκτόξευση της αξίας του bitcoin, του litecoin και του ethereum, που έδειξε πως ίσως και πρόσκαιρα διακόπτεται το περίφημο «blood bath» των κρυπτονομισμάτων.
Το δεύτερο γεγονός είναι η αδυναμία εκκαθαρίσεων και πληρωμών της εταιρείας κρυπτονομισμάτων QuadrigaCX, λόγω του θανάτου του CEO της εταιρείας. Το τρίτο γεγονός είναι η έναρξη για μια ακόμα φορά της φιλοσοφικής συζήτησης για το bitcoin, που αρκετοί το λατρεύουν ως το Ιερό Δισκοπότηρο του φιλελευθερισμού.
Για την εκρηκτική άνοδο της περασμένης εβδομάδας, πολλές είναι οι ερμηνείες που δίδονται. Μια ερμηνεία ίσως είναι η επίσημη είσοδος ρωσικών κεφαλαίων στα κρυπτονομίσματα, στο πλαίσιο της αποδολαροποίησης της ρωσικής οικονομίας. Μια άλλη είναι ο αγοραστικός προσανατολισμός κεφαλαίων από τη Βενεζουέλα, μέσω των ρευστοποιήσεων του κρυπτονομίσματος της χώρας της Λατινικής Αμερικής και επανεπενδύσεων στα κλασικά και διεθνώς αποδεκτά κρυπτονομίσματα.
Οι περισσότεροι πάντως, όπως η GlobalBlock, εκτιμούν πως η αναστροφή του κλίματος έχει αρκετό δρόμο να διανύσει ακόμα, αφού η παγκόσμια αβεβαιότητα των αγορών, που έχει εγκατασταθεί από τον περασμένο Σεπτέμβριο στη ζωή των επενδυτών, δημιουργεί αποστροφή απέναντι στο επενδυτικό ρίσκο και στους συστημικούς κινδύνους.
Για τα προβλήματα της QuadrigaCX, τα πράγματα ήταν λίγο - πολύ αναμενόμενα. Το ιδιαίτερα ξαφνικό ενδιαφέρον που συγκέντρωσε η αγορά κρυπτονομισμάτων τα τελευταία δυο χρόνια, μαζί με το αποκεντροποιημένο σύστημα συναλλαγών των κρυπτονομισμάτων, έχει προκαλέσει προβλήματα συστημικού χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα ψηφιακές κλοπές, απαγορεύσεις συναλλαγών, κλείσιμο πλατφορμών συναλλαγών.
Ο λόγος για τον οποίο κατέρρευσε η QuadrigaCX είναι τόσο ερασιτεχνικός, που αγγίζει τα όρια του παράλογου. Ο θάνατος του Gerald Cotten, που ήταν ο CEO της εταιρείας, οδήγησε στην απώλεια των «κωδικών κλειδιών», που με τη σειρά της ακινητοποίησε εκκαθαρίσεις συναλλαγών και πληρωμές πελατών. Έτσι, σήμερα, χιλιάδες «wallet addresses» που ανήκουν στην QuadrigaCX βρίσκονται στον αέρα. Επιπλέον, οι δικαστικές και διωκτικές αρχές αρχίζουν να αναζητούν τα πιο πρόσφατα γεγονότα και κυρίως της σημαντικές μετακινήσεις κρυπτονομισμάτων από την QuadrigaCX σε άλλες πλατφόρμες.
Περισσότερα από 1 εκατ. $ αξίας Ethereum (ETH), μετακινήθηκαν λίγες ημέρες πριν από τον θάνατο του CEO σε άλλες πλατφόρμες διαπραγμάτευσης, όπως είναι η Binance, η Bitfinex, η Kraken και η Poloniex, γεγονός που ήδη ερευνούν οι αρχές στη Nova Scotia. Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των ερευνών, το γεγονός της εκκρεμότητας των συναλλαγών και εκκαθαρίσεων $22 εκατ. είναι αρκετό για να τραυματίσει τα κρυπτονομίσματα εκεί ακριβώς που πονούν. Στην απουσία αξιοπιστίας.
Το τρίτο γεγονός ήταν μια ανάρτηση με τίτλο το «Φιλελεύθερο bitcoin», που υπενθύμιζε πως «το bitcoin βρίσκεται κάτω από τα 3.000 και κάτι δολάρια και πως κάποια παιδιά πίστεψαν ότι βρήκαν έναν νέο τρόπο να νικήσουν το σύστημα, έπεσαν μέσα στον βάλτο χωρίς να το καταλάβουν και το χειρότερο είναι ότι παρέσυραν και πολλούς ακόμη μαζί τους». Και η ανάρτηση κατέληγε, «την επόμενη φορά, να προσέχετε. Δεν υπάρχουν... φιλελεύθερες φυλακές!»
Οι αντιδράσεις ήταν πολυποίκιλες: Από αυτούς που υποστήριζαν πως υπάρχουν μεγάλοι κερδισμένοι που είχαν αγοράσει από το 2012, αρνούμενοι να μοιραστούν όμως τα παραστατικά τα οποία πιστοποιούν αυτές τις κερδοφόρες κινήσεις, που προφανώς έγιναν σε άγνωστες πλατφόρμες και με άγνωστα ποσά. Από αυτούς που ανέσυραν φιλοσοφικές αναζητήσεις και ερωτήματα για την υποκειμενική ή αντικειμενική αξία των νομισμάτων. Από αυτούς που αναζητούν τα εργαλεία ανταγωνισμού προς τα κρατικά μονοπώλια χρήματος.
Και από αυτούς που θεωρούν πως όσο πέφτει η τιμή των κρυπτονομισμάτων, τόσο πιο κερδοφόρα είναι η εξόρυξή τους! Αυτοί υποστηρίζουν πως όταν το κόστος εξόρυξης, δηλαδή το ενεργειακό κόστος παραγωγής ενός bitcoin, μέσω των διεργασιών της υποστήριξης του συστήματος του blockchain, παραμένει σταθερό, η πτώση της τιμής μεταπώλησής τους προσφέρει επιπλέον κέρδη!
Εκτέθηκαν επίσης επιχειρήματα πως τα κρυπτονομίσματα ή «alt coins» θα επικρατήσουν στο τέλος και πως είναι «η πεμπτουσία της πραγματικής ελευθερίας», «γι'' αυτό οι κυβερνήσεις τα τρέμουν», διότι τα κρυπτονομίσματα εγγυώνται συναλλαγές χωρίς τα κράτη να απορροφούν το ποσοστό τους είτε μέσω πληθωρισμού είτε μέσω φορολογίας. Και φυσικά διατυπώθηκε και η γνωστή άποψη που συγχέει το bitcoin με το blockchain, δηλαδή το κρυπτονόμισμα, που είναι ένα είδος εμπορεύματος / νομίσματος, με την τεχνολογία αμφιμονοσήμαντων ψηφιακών εγγραφών / συναλλαγών που ετοιμάζονται να ενστερνιστούν όλες οι μεγάλες τράπεζες και οι διεθνείς οργανισμοί.
Απλώς θα υπενθυμίσουμε πως στις αγορές συμμετέχει ο καθένας μας, όχι για να αποδείξει πως έχει δίκιο, ή για να αποδείξει την ιδεολογική του καθαρότητα, ή για να επαληθεύσει την αγάπη του για την ψηφιακή τεχνολογία. Η συμμετοχή στις αγορές αφορά τη δημιουργία υπεραξιών και κέρδους μόνο. Τα πρόσφατα γεγονότα της τελευταίας εβδομάδας πρέπει να μας διδάσκουν και να ξεκαθαρίζουν τη σκέψη μας.
Η υιοθέτηση της ψηφιακής τεχνολογίας τρίτης και τέταρτης γενιάς του blockchain από το «σύστημα» (με ό,τι έχει ο καθένας στο μυαλό του ως ορισμό του συστήματος) θα οδηγήσει σίγουρα σε κάποιο καθεστώς ρύθμισης και ελέγχου της αγοράς, γεγονός που θα απογοητεύσει όσους βρήκαν στο bitcoin την Ιερό Δισκοπότηρο του φιλελευθερισμού. Και όπως διδαχθήκαμε στα πανεπιστήμια και μάθαμε στα χρηματιστήρια: «Trade what you see, not what you believe», δηλαδή να κινούμαστε με βάση αυτά που βλέπουμε και όχι με αυτά που πιστεύουμε.
*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της Παρασκευής 15 Φεβρουαρίου
