Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Έξι στις δέκα επιχειρήσεις που έχουν «κόκκινα» δάνεια θα προσπαθήσουν να αναδιαρθρώσουν, να διασώσουν, ή να επαναφέρουν στη ζωή οι τράπεζες. Οι υπόλοιπες θα υποστούν τις συνέπειες και θα αναγκαστούν να συγχωνευτούν, να ενισχυθούν κεφαλαιακά από τους μετόχους τους ή να οδηγηθούν σε «λουκέτο».
Με την επίτευξη συμφωνίας για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος και την ψήφιση της πλειονότητας των διατάξεων που αφορούν στη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, οι τράπεζες ανεβάζουν ταχύτητα για την αναδιάρθρωση ολόκληρων επιχειρηματικών κλάδων.
Εκκρεμότητες συνεχίζουν να υπάρχουν, οι οποίες αποτελούν τη βάση των προαπαιτούμενων για την εκταμίευση των δόσεων μετά το καλοκαίρι. Αυτές αφορούν, μεταξύ άλλων, την παροχή νομικής κάλυψης σε τραπεζικά στελέχη για αστικές και ποινικές ευθύνες που σχετίζονται με τις αναδιαρθρώσεις δανείων, την αναθεώρηση του Κώδικα Δεοντολογίας και την αναπροσαρμογή του νόμου Δένδια.
Σύμφωνα με πληροφορίες του liberal.gr, το τελικό πλαίσιο που αναμένεται να έχει οριστικοποιηθεί τον Σεπτέμβριο, θα στοχεύει στη συνολική διαχείριση των οφειλών και την επιτάχυνση των εξωδικαστικών διαδικασιών, είτε πρόκειται για διαγραφή οφειλών και ρύθμιση δανείων, είτε για ενέργειες που θα διασφαλίζουν τα συμφέροντα των πιστωτών.
Η διευκόλυνση των διαδικασιών έχει, επίσης, στόχο τον εντοπισμό των «στρατηγικών κακοπληρωτών», που αποτελεί από την αρχή της κρίσης «αγκάθι» για την αντιμετώπιση του φαινομένου των «κόκκινων» δανείων.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι αναλύσεις των τεσσάρων συστημικών τραπεζών έχουν καταλήξει σε ένα πρώτο συμπέρασμα σχετικά με την πολυσυζητημένη «βιωσιμότητα» των επιχειρήσεων που διαθέτουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια: Έξι στις δέκα μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις με «κόκκινα» δάνεια θεωρούνται σήμερα «βιώσιμες», διαθέτοντας θετικά EBITDA. Τα ευρήματα των αναλύσεων είναι εξαιρετικά σημαντικά, δεδομένου ότι περίπου 3 στις 10 επιχειρήσεις που δεν εξυπηρετούν τα δάνειά τους για διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών έχουν πάψει να λειτουργούν.
Κατά συνέπεια, ένα μεγάλο ποσοστό των επιχειρήσεων ενδέχεται να ενταχθεί στην κατηγορία των «βιώσιμων» δανειοληπτών και να τύχει της ανάλογης μεταχείρισης από τις τράπεζες.
Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που παραθέτει η Τρ. Πειραιώς για τη δική της μονάδα διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων, η οποία είναι η μεγαλύτερη μεταξύ των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.
Σύμφωνα με τα εν λόγω στοιχεία, οι μεγάλες επιχειρήσεις που βρίσκονται εν ζωή αντιστοιχούν στο 71% του συνόλου, κατέχοντας το 82% των συνολικών «κόκκινων» δανείων της συγκεκριμένης κατηγορίας επιχειρήσεων. Σε ότι αφορά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, το 75% βρίσκεται σε λειτουργία κατέχοντας το 83% των συνολικών «κόκκινων» δανείων του κλάδου.
Συνολική αντιμετώπιση
Οι υγιείς – ή βιώσιμες - είναι οι επιχειρήσεις που θα δουν αλλαγές, είτε πρόκειται για ρυθμίσεις και αναδιάρθρωση δανείων, είτε για διαγραφές οφειλών στο πλαίσιο μίας γενικότερης χρηματοδοτικής ρύθμισης που σκοπό θα έχει τη διατήρησή τους στη ζωή και την ανάπτυξή τους.
Στο δεύτερο στάδιο της διαδικασίας, όσες επιχειρήσεις έχουν οφειλές, εκτός από τις τράπεζες, και προς το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, θα περνούν από το μικροσκόπιο ειδικής επιτροπής, η οποία θα απαρτίζεται από εκπροσώπους των πιστωτών, ενώ το «πόρισμά» της θα επικυρώνεται από ειρηνοδικείο. Η συνολική αντιμετώπιση των οφειλών προκρίνεται για όλα τα είδη επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως μεγέθους.
Από την πλευρά τους, παράγοντες επιχειρηματικών κλάδων ζητούν από τις τράπεζες να προχωρήσουν και σε αναδιάρθρωση δανείων που εξυπηρετούνται. Υποστηρίζουν ότι μία τέτοια «διευκόλυνση» αποτελεί αφενός στήριξη σε όσους επιχειρηματίες κατάφεραν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους μέσα στην κρίση όντας συνεπείς στις αποπληρωμές και αφετέρου δίνει μία σημαντική – αν και έμμεση - χρηματοδοτική «ανάσα».
Επιπλέον, καλούν τις τράπεζες να μη διστάσουν να προχωρήσουν σε διαγραφές δανείων, σε ποσοστό έως και 40%, για τις επιχειρήσεις εκείνες που κρίνονται βιώσιμες, αλλά και για όσους επιχειρηματίες διαθέτουν ικανοποιητικό πλάνο και προτίθενται να συμμετάσχουν με φρέσκο χρήμα στην αναβίωση της επιχείρησης.
Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, σε πρόσφατη μελέτη του, ανέφερε ότι θα πρέπει να συσταθεί ένας μηχανισμός κοινής δράσης από τις τράπεζες για την ταχύτερη και βέλτιστη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Εκτίμησε, δε, ότι τα μεγάλα «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια που αντιστοιχούν σε βιώσιμες επιχειρήσεις ξεπερνούν τα 11 δισ. ευρώ και αφορούν κυρίως στους κλάδους του τουρισμού, των τροφίμων και ποτών, της υγείας και των μεταφορών.