Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Πόσο διαρκεί μία κρίση και πόσο η ευφορία στις αγορές; Στην εποχή του Ντόναλντ Τραμπ και του Μπόρις Τζόνσον, του Βλαντιμίρ Πούτιν και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η απόσταση από την καταστροφή στο θρίαμβο είναι τόσο μικρή που δύσκολα θα ξαναβρεθεί σύντομα ο κόσμος μας σε περίοδο σταθερότητας και ηρεμίας. Ενώ η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται δεδομένα σε φάση επιβράδυνσης και όλοι οι οργανισμοί υποβαθμίζουν τις προβλέψεις τους, στις αγορές συντηρείται το μεγαλύτερο σε διάρκεια bull market όλων των εποχών.
Για πολλοστή φορά ο Τραμπ έδωσε ελπίδες τερματισμού του εμπορικού πολέμου, για δεύτερη φορά αποτράπηκε το άτακτο Brexit, η Fed ετοιμάζεται να μειώσει τα επιτόκια και η μετοχή της Microsoft ανέβηκε… στο Έβερεστ μετά το συμβόλαιο που κέρδισε με το αμερικανικό Πεντάγωνο. Κάπως έτσι επιβεβαιώθηκε η φήμη της 28ης Οκτωβρίου, που όπως αναφέρει το MarketWatch, είναι η καλύτερη ημέρα του χρόνου για τον S&P τις τελευταίες 7 δεκαετίες.
Αντίστοιχο ήταν το κλίμα και τον περασμένο Ιούλιο όταν στα μέσα του μήνα οι S&P 500 και Dow Jones 30 διέλυσαν κάθε ρεκόρ και βρέθηκαν σε ιστορικά υψηλά. Στη συνέχεια λίγα tweet του Τραμπ στο γνωστό ύφος ότι θα καταστρέψει την Κίνα και όποιον άλλο δεν συμφωνεί μαζί του, ήταν αρκετά για να βουλιάξουν οι αγορές έως τα μέσα Αυγούστου. Δεν είναι τυχαίο ότι η αμερικανική τράπεζα JPMorgan δημιούργησε ειδικό δείκτη που παρακολουθεί τα tweets του Τραμπ και την αλληλεπίδρασή τους με τις αγορές.
Χθες, ο δείκτης S&P 500 αναρριχήθηκε στο υψηλότερο επίπεδο στην ιστορία. Ο «καθρέφτης» της παγκόσμιας οικονομίας, όπως πολλοί τον θεωρούν, έχει σημειώσει κέρδη άνω του 21% μέσα στο 2019. Οι απώλειες του περασμένου Αυγούστου έχουν πλέον υπερκαλυφθεί καθώς Ουάσινγκτον και Πεκίνο φέρονται να βρίσκονται πιο κοντά από ποτέ σε μία πρώτη συμφωνία για το εμπόριο ενώ η Fed αναμένεται να μειώσει περαιτέρω τα επιτόκια την Τετάρτη.
Ο Τραμπ έσπευσε φυσικά να πανηγυρίσει μέσω twitter: «Ο S&P 500 μόλις κατέγραψε ιστορικό υψηλό. Η χώρα μας τα πηγαίνει περίφημα. Σκοτώσαμε ακόμα και τον δολοφόνο του ISIS, Αλ Μπαγκντάντι. Είμαστε ισχυρότεροι από ποτέ με σπουδαίες προοπτικές. Χαρείτε το!»
Η κεντρική ιδέα είναι απαράλλακτη. Οι κεντρικές τράπεζες είναι έτοιμες να διαθέτουν άπλετη ρευστότητα για όσο χρειαστεί ενώ ο Τραμπ έχει μπροστά του τις προεδρικές εκλογές του 2020 και θα κάνει ό,τι μπορεί για να βελτιωθεί το κλίμα. Όπως είπε και ο διάσημος επενδυτής Μαρκ Μόμπιους, ο Αμερικανός πρόεδρος διαθέτει πολλά εργαλεία για να κρατήσει σε καλό επίπεδο την οικονομία μέχρι τις εκλογές.
Στο μεταξύ, ο επικεφαλής αναλυτής της Societe Generale, Άλμπερτ Έντουαρντς, προειδοποιεί ότι έρχεται «μακελειό» στη Wall Street καθώς τα εταιρικά κέρδη έχουν… αποσυνδεθεί από την πορεία του S&P 500 με τον ίδιο τρόπο που αυτό συνέβη το 2000, λίγο πριν την κρίση των dot-com. Όπως έγινε και το 2001 τα εταιρικά κέρδη θα ξεσκεπάσουν τις φούσκες και θα ξεχωρίσουν τις πραγματικές «μετοχές ανάπτυξης», προκαλώντας σοβαρή διόρθωση, εκτιμά ο Έντουαρντς.
Στις ΗΠΑ, πάντως, όλο και λιγότεροι μιλούν για ύφεση. Από τις περίπου 200 εταιρείες του S&P 500 που ανακοίνωσαν τα αποτελέσματα γ' τριμήνου μόλις 32 αναφέρθηκαν στο ενδεχόμενο ύφεσης, σε μία ένδειξη ότι η αμερικανική αγορά αισθάνεται σχετικά ασφαλής. Η ανεργία είναι σε ιστορικό χαμηλό και η καταναλωτική εμπιστοσύνη δείχνει ισχυρές αντοχές.
Στην πιο πρόσφατη έρευνα της Bank of America Merrill Lynch σε 175 διαχειριστές κεφαλαίων από ολόκληρο τον πλανήτη με συνολικά κεφάλαια ύψους 507 δισ. δολαρίων, το ποσοστό των συμμετεχόντων που περιμένει ύφεση το 2020 υποχώρησε στο 31%, από 38% τον Σεπτέμβριο.
Αρκούν όλα αυτά για να συνεχιστεί το ράλι; Η τρομακτική μεταβλητότητα δεν αρέσει στους επενδυτές αλλά αρέσει σε αυτούς που θέλουν να γράψουν γρήγορα κέρδη. Φτάνει να μπορούν να «προβλέψουν» πότε θα μπει, για παράδειγμα, στο twitter ο Τραμπ ή πόσα επεισόδια θα έχει ακόμη ο εμπορικός πόλεμος.
Από την πλευρά του, ο νομπελίστας οικονομολόγος Ρόμπερτ Σίλερ υποστηρίζει ότι η όλη συζήτηση για την πιθανότητα ύφεσης το 2020 έχει γίνει viral, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Σύμφωνα με τον Σίλερ, πάντως, οι προβλέψεις των οικονομολόγων είναι άχρηστες, διότι έχει αποδειχθεί ότι μπορούν να προβλέψουν μακροοικονομικές μεταβολές για τα επόμενα 2 τρίμηνα αλλά όχι για μεγαλύτερα διαστήματα.
Share
