Την ανάσα τους κρατούν νοικοκυριά, επιχειρήσεις και ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μπροστά στο ανοδικό σερί των ενεργειακών τιμών, που παρά τις δεσμεύσεις Πούτιν για αύξηση των ροών φυσικού αερίου στην Ευρώπη, σπάνε κάθε ρεκόρ. Το ρεύμα ακριβαίνει συνεχώς παντού, ωστόσο πανευρωπαϊκός πρωταθλητής παραμένει η Ελλάδα. Νέο ρεκόρ αύριο με τη χονδρική μια ανάσα από τα 277 ευρώ η μεγαβατώρα.
Αύξηση... 245% από το Νοέμβριο του 2020. Φτωχό ενεργειακό μείγμα, λιγοστές διασυνδέσεις με γειτονικές χώρες, απουσία διμερών συμβολαίων, οι βασικότερες αιτίες για τις αρνητικές ελληνικές επιδόσεις. Τέλεια καταιγίδα αφού οι εγχώριες αδυναμίες «παντρεύονται» με το παιχνίδι ισχύος της Μόσχας και το παζάρι με την Ευρώπη για τον αγωγό Nord Stream2. Όσο για τους εξωγενείς παράγοντες.
Η χθεσινή απόφαση της γερμανικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Δικτύων (Bundesnetzagentur), να αναστείλει την πιστοποίηση του ρωσικού αγωγού. Απόφαση που φέρει τις ευλογίες τόσο του γερμανικού Υπουργείου Οικονομικών όσο και της Κομισιόν, καθώς είχε προηγηθεί η κίνηση της Gazprom να μην αυξήσει την προσφορά φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, παρά τις πρόσφατες δεσμεύσεις του Βλ. Πούτιν. Η γεωπολιτική αντιπαράθεση με τον Πούτιν που φαίνεται ότι θα έχει συνέχεια, με καθόλου απίθανο το σενάριο να ξανακλείσουν οι ρωσικές βάνες αερίου, έρχεται να συμπληρώσει την τέλεια καταιγίδα που βιώνει η Ευρώπη.
Στα χρηματιστήρια ρύπων, τα δικαιώματα CO2 κρατούν σταθερά τα υψηλά των 68 ευρώ ο τόνος, ενώ στο φυσικό αέριο, το ολλανδικό future για το Δεκέμβριο, έκανε νέο άλμα σήμερα και βρίσκεται πάνω από τα 100ευρώ η μεγαβατώρα. Αποτέλεσμα, η τιμή χονδρικής για το ρεύμα στην Ελλάδα πρόκειται να κάνει αύριο νέο ρεκόρ, στα 276, 47 ευρώ η μεγαβατώρα.
Δύσκολος Δεκέμβριος
Αύξηση που θα αποτυπωθεί στα τιμολόγια του Δεκεμβρίου τα οποία θα είναι πολύ πιο τσουχτερά από τα τωρινά του Νοεμβρίου. Αν δεν συμβεί κάτι να αποκλιμακωθούν άμεσα οι τιμές παρά διατηρηθούν σε αυτά τα επίπεδα τις επόμενες εβδομάδες, τότε ο Δεκέμβριος θα είναι μακράν ο πιο δύσκολος μήνας για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και κυβερνήσεις.
Ανατρέπεται σε μια τέτοια περίπτωση η όποια προσδοκία υπήρχε ότι ο Δεκέμβριος θα ήταν κάπως καλύτερος, μετά τις εξελίξεις με τη Ρωσία, εφόσον οι παραγωγοί θα προμηθεύονταν φυσικό αέριο μέσα στον Νοέμβριο σε χαμηλότερες τιμές.
Τη χορήγηση νέας στήριξης για το ενεργειακό κόστος προανήγγειλε στην ουσία νωρίτερα σήμερα ο υπ. Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας. Προτεραιότητα αυτήν την ώρα για την κυβέρνηση είναι η αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και αν αυτή το απαιτήσει θα υπάρξει και άλλο πακέτο μέτρων το προσεχές διάστημα, είπε ο υπουργός, μιλώντας στον ΑΝΤ1.
Τα γεωπολιτικά είναι η μια πτυχή του προβλήματος. Μια άλλη εξίσου σημαντική αφορά το φτωχό ενεργειακό μείγμα της χώρας η οποία δεν διαθέτει επιλογές άλλων χωρών, όπως πυρηνικά, μεγάλα υδροηλεκτρικά και υπεράκτια αιολικά τα οποία εκμεταλλεύονται μέσω των διασυνδέσεων, και μια τρίτη συνδέεται με τις διασυνδέσεις.
Ούσα στο άκρο της ευρωπαϊκής αγοράς, η Ελλάδα συνορεύει με βαλκανικά κράτη που δεν έχουν ενσωματώσει κοινούς κανόνες λειτουργίας. Οι διασυνδέσεις της είναι πολύ πιο περιορισμένες, σε αντίθεση με τις χώρες του Βορρά και της Κεντρικής Ευρώπης. Το άλλο μεγάλο πρόβλημα , λέγεται απουσία διμερών συμβολαίων.
Στην Γερμανία, μόλις το 10% της ενέργειας που φτάνει στους καταναλωτές περνά μέσα από το χρηματιστήριο ενέργειας. Όλο το υπόλοιπο αφορά διμερείς συμβάσεις μεταξύ προμηθευτών και παραγωγών ΑΠΕ. Σε πλειάδα ευρωπαϊκών χωρών, η σύναψη μακροχρόνιων συμβάσεων με μεγάλους καταναλωτές ή προμηθευτές ρεύματος σε σταθερές τιμές, αποτελεί τον κανόνα, γεγονός που δίνει μια σαφή πρόβλεψη του κόστους στο ρεύμα σε βάθος χρόνο. Κίνηση που εξυπηρετεί τα μέγιστα τις βιομηχανίες, καθώς έτσι μπορούν να αντισταθμίζουν ουσιαστικά τον κίνδυνο.