(Φωτ: Φωτογραφία από την υπογραφή του MoU για το Ελληνικό. Αριστερά ο Πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ, κ. Στέργιος Πιτσιόρλας , δεξιά ο Διευθύνων Σύμβουλος της Lamda Development, κ. Οδυσσέας Αθανασίου)
Tου Γιώργου Φιντικάκη
Προς το τέλος του έτους αναμένεται να μπουν οι πρώτες μπουλντόζες στο Ελληνικό, που αλλάζει πλέον ταχύτητα, και ξεκλειδώνει μετά και τη χθεσινή συμφωνία κυβέρνησης - επενδυτικού σχήματος.
Δείγμα της στροφής της κυβέρνησης στον ρεαλισμό, το μνημόνιο κατανόησης που υπεγράφη χθες μεταξύ των δύο πλευρών, σηματοδοτεί την αλλαγή σελίδας για μια επένδυση που δύο χρόνια τώρα σερνόταν, και βάζει τις βάσεις για να δημιουργηθεί το μεγαλύτερο αστικό πάρκο της Ευρώπης.
Εμβληματικό από κάθε άποψη έργο, φιλοδοξεί να φέρει έσοδα 10 δισ. ευρώ σε βάθος 25ετίας, και να προσελκύσει ένα εκατομμύριο επιπλέον τουρίστες το χρόνο, κυρίως όμως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως επιταχυντής και ισχυρό διαπιστευτήριο για την αλλαγή πορείας στον τομέα της επιχειρηματικότητας που τόσο πολύ χρειάζεται η χώρα.
Ταχεία επανεκκίνηση άλλωστε της οικονομίας θα υπάρξει, μόνο εφόσον διαμορφωθούν αντικειμενικές και σοβαρές προϋποθέσεις για μεγάλης κλίμακας επενδύσεις σε ακίνητα, σαν το Ελληνικό, που μόνο κατά την πρώτη πενταετία κατασκευής του προβλέπεται να δημιουργήσει 10.000 θέσεις εργασίας.
Χρειάστηκαν ενάμισι χρόνος διακυβέρνησης, και μπόλικη πίεση από τους πιστωτές, προκειμένου να φτάσουμε στη χθεσινή υπογραφή, που ανοίγει το δρόμο για το πιο σύνθετο έργο που έχει ποτέ πραγματοποιηθεί στη χώρα, αφού συνδυάζει τη δημιουργία ενός τεράστιου μητροπολιτικού πάρκου, και την αναβάθμιση της παραλίας, με ποδηλατοδρόμους, ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, συνεδριακά κέντρα, μαρίνα, χώρους άθλησης, κ.λπ.
Τι αλλάζει
Σε μια συμφωνία με αρκετές αλλαγές συγκριτικά με εκείνη του 2014, ξεχωρίζει το γεγονός ότι επισπεύδεται η κατασκευή του μητροπολιτικού πάρκου, ότι η συνολική επένδυση θα ανέλθει σε 8 δισ. ευρώ έναντι 5,5 δισ. ευρώ αρχικά, και ότι το 80% θα ολοκληρωθεί εντός 12ετίας (αντί για 15 χρόνια).
Ένα μεγάλο μέρος των έργων υποδομής θα πραγματοποιηθεί εντός της πρώτης 5ετίας, με επενδύσεις ύψους 1,5 δις. ευρώ, πρόβλεψη που δεν υπήρχε στην αρχική σύμβαση. Στην πλειοψηφία τους τα κονδύλια αυτά θα διατεθούν για τη δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου και των χώρων πρασίνου, συνολικής έκτασης 2.600 στρεμμάτων (ή το 42% της συνολικής επιφάνειας των 6.200 στρ), αλλά και για σειρά κρίσιμων υποδομών : Από τα δίκτυα κοινής ωφέλειας, τα λιμενικά έργα, το δίκτυο πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων μήκους 50 χλμ, τη σύνδεση με μέσα σταθερής τροχιάς, την παράκαμψη και υπογειοποίηση τμήματος της Λεωφόρου Ποσειδώνος, έως τη δημιουργία 1 χιλιομέτρου μήκους παραλίας ελεύθερης για το κοινό, έργα διευθέτησης ρεμάτων, κέντρο ανακύκλωσης απορριμμάτων, αναπαλαίωση και ανάδειξη των διατηρητέων κτιρίων εντός του ακινήτου (τρία υπόστεγα της Πολεμικής Αεροπορίας, συν το κτίριο του πρώην Ανατολικού Αερολιμένα Αθηνών).
Στο θέμα του τιμήματος των 915 εκατ. ευρώ, τα 460 εκατ. ευρώ θα καταβληθούν έως το 2018 (αντί για έως το 2022), ενώ παράλληλα ο επενδυτής αναλαμβάνει όλο το κόστος συντήρησης του Μητροπολιτικού Πάρκου, ύψους 10 εκατ. ευρώ κατ'' έτος, το οποίο αρχικά επρόκειτο να βαρύνει το Δημόσιο.
Ταυτόχρονα, το Δημόσιο απέσπασε δέσμευση της κοινοπραξίας ότι η δόμηση δεν θα υπερβεί τα 2,7 εκατ. τ.μ., ενώ σημαντική είναι και η συμμετοχή του επενδυτή σε ποσοστό έως 50% στη κατασκευή κέντρου διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών και σταθμού μεταφόρτωσης απορριμμάτων σε περιοχή εκτός του ακινήτου. Πρόκειται για έργο που προορίζεται να εξυπηρετήσει ανάγκες των γύρω Δήμων, όπως του Αλίμου, της Γλυφάδας, και του Ελληνικού- Αργυρούπολης.
Εκκρεμεί η άδεια καζίνο
Αλλάζοντας πλέον «ταχύτητα», η επένδυση περνά σε άλλο επίπεδο, και αυτό πλέον που εκκρεμεί μετά και την υπογραφή του μνημονίου κατανόησης, είναι η έγκριση εντός του μηνός από τη Βουλή, ανοίγοντας το δρόμο για μια σειρά νομοθετικών ρυθμίσεων από πλευράς του Δημοσίου. Τα κυριότερα είναι το χωροταξικό σχέδιο και η προκήρυξη από το υπουργείο Οικονομικών διαγωνισμού για τη προκήρυξη άδεια καζίνο εντός του ακινήτου. Ο διαγωνισμός θα προκηρυχθεί σύντομα, και πάντως πριν το Νοέμβριο, οπότε και η καταβολή από το κοινοπρακτικό σχήμα της πρώτης δόσης, ύψους 300 εκατ. ευρώ.
Μετεγκατάσταση φορέων και απομάκρυνση προσφύγων
Εκκρεμούν επίσης η μετεγκατάσταση των φορέων του Δημοσίου, όπως το αμαξοστάσιο της ΕΘΕΛ (200 λεωφορεία), αλλά και η απομάκρυνση των 3.000-4.000 προσφύγων που συνεχίζουν να βρίσκονται στην έκταση. Όπως είχε πρόσφατα δηλώσει ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής πολιτικής, Γ. Μουζάλας, η εκκένωση του Ελληνικού και του λιμανιού του Πειραιά από πρόσφυγες και μετανάστες είναι η επόμενη προτεραιότητα του υπουργείου, με τις διαδικασίες να αναμένεται να τρέξουν τις αμέσως επόμενες εβδομάδες.
Μεγαλύτερο από το Hyde Park
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία της επένδυσης είναι το Μητροπολιτικό πάρκο (2.600 στρέμματα), που σε πλήρη ανάπτυξη θα ξεπερνά σε μέγεθος το Hyde Park του Λονδίνου (1.420 στρ), όπως και κάθε άλλο ελληνικό πάρκο, ανάμεσα στα οποία το Κτήμα Συγγρού (950 στρ.) και το Πάρκο Τρίτση (1.000 στρ). Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του επενδυτικού σχήματος, η δημιουργία του θα απαιτήσει πάνω από 100.000 δένδρα και 2 εκατομμύρια θαμνώδη δέντρα. Το πάρκο θα εκτείνεται από το παραλιακό μέτωπο έως τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης, ενώνοντας τον Αλιμο με τη Γλυφάδα και το δήμο Ελληνικού- Αργυρούπολης με τη θάλασσα.
Μέρος της αρχικής τουλάχιστον πρότασης του αρχιτεκτονικού γραφείου Foster ήταν επίσης ένας ουρανοξύστης που θα συνδυάζει ξενοδοχείο, συνεδριακό και εμπορικό κέντρο, αθλητικές εγκαταστάσεις, και ένα μεγάλο ενυδρείο στα πρότυπα εκείνου του Ντουμπάι.
Ένα θέρετρο (resort) ανάλογου του Marina Bay Sands της Σιγκαπούρης, έχει στόχο να αποτελέσει ένα από τα τοπόσημα (landmark) της περιοχής. Κτίρια ιστορικής σημασίας του πρώην αεροδρομίου, όπως το ακίνητο που στέγαζε κάποτε το Κεντρικό Αερολιμένα Αθηνών (κτίριο Σάαρινεν στο πρώην ανατολικό αεροδρόμιο), όπως και πολλά από τα παλαιά συγκροτήματα εγκαταστάσεων συντήρησης και επισκευής αεροσκαφών (hangars), θα μετατραπούν σε εκθεσιακά κέντρα και μουσεία.
Η τοπική μαρίνα θα αναβαθμιστεί προκειμένου να μπορεί να δέχεται περισσότερα και μεγαλύτερα σκάφη, ενώ ο σχεδιασμός προβλέπει τη δημιουργία μιας νέας παραλίας, ελεύθερης πρόσβασης, μήκους μεγαλύτερης του ενός χιλιομέτρου.
Πάνω από 70.000 θέσεις εργασίας
Σε βάθος χρόνου, και με ορίζοντα το 2031, το ΙΟΒΕ έχει εκτιμήσει ότι το Ελληνικό θα προσθέσει περισσότερες από 70.000 θέσεις εργασίας, και ότι η επένδυση είναι σε θέση να ενισχύσει το ΑΕΠ κατά 2%. Άλλες μελέτες μάλιστα έχουν κάνει λόγο για ενδυνάμωση της θέσης της Αθήνας ως τουριστικού προορισμού παγκοσμίως, με δυνατότητα για τη χώρα να προσελκύσει ακόμη και ένα εκατομμύριο επιπλέον τουρίστες κάθε χρόνο.
Αναφορικά με το ποσό των 10 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα προκύψει για την οικονομία ως προστιθέμενη αξία από το Ελληνικό, συμπεριλαμβάνει τους φόρους και τις εισφορές που θα εισπράττει το Δημόσιο στη διάρκεια των 25 ετών που θα κρατήσουν οι επενδύσεις. Πρόκειται για 5 δισ. ευρώ από φόρους, και 5,5 δισ. ευρώ από ασφαλιστικές εισφορές.