Αύξηση κατά σχεδόν 240 εκατομμύρια ευρώ ή 8,5% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2016 σημείωσε το πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου για το πρώτο εξάμηνο του έτους. Σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017, το πλεόνασμα ανήλθε στα 3.147 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 2.901 εκατ. ευρώ το 2016.
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά 236 εκατ. ευρώ ή 6,2% και δευτερευόντως στη μείωση των ταξιδιωτικών πληρωμών κατά 10 εκατ. ευρώ ή 1,1%. Η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017 έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2016 ήταν αποτέλεσμα της αύξησης της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά περίπου 25 ευρώ ή 5,3% (Ιανουάριος-Ιούνιος 2017: 476 ευρώ, Ιανουάριος-Ιούνιος 2016: 451 ευρώ) και της εισερχόμενης κίνησης μη κατοίκων ταξιδιωτών κατά 0,8%.
Αναλυτικότερα, μικρή άνοδο κατά 0,8% παρουσίασε η δαπάνη ανά διανυκτέρευση, η οποία διαμορφώθηκε στα 68 ευρώ, ενώ η μέση διάρκεια παραμονής διαμορφώθηκε στις 7 διανυκτερεύσεις, όσο περίπου και την αντίστοιχη περίοδο του 2016. Ο αριθμός των διανυκτερεύσεων την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017 παρουσίασε αύξηση κατά 5,3% και διαμορφώθηκε στις 59.859 χιλιάδες διανυκτερεύσεις (Ιανουάριος-Ιούνιος 2016: 56.868 χιλιάδες διανυκτερεύσεις).
Ταξιδιωτικές εισπράξεις
Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017 διαμορφώθηκαν στα 4.077 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 6,2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2016. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση των εισπράξεων από τους κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 κατά 6,7%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 2.654 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 65,1% του συνόλου των εισπράξεων, καθώς και στην αύξηση των εισπράξεων από τους κατοίκους των χωρών εκτός της ΕΕ-28 κατά 7,2%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 1.276 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικότερα, οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 1.640 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 10,6%, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 1.014 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1,0%.
Όσον αφορά τις σημαντικότερες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών, οι εισπράξεις από τη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 12,7% και διαμορφώθηκαν στα 672 εκατ. ευρώ, ενώ αυτές από τη Γαλλία αυξήθηκαν κατά 4,5% και διαμορφώθηκαν στα 247 εκατ. ευρώ. Οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο επίσης αυξήθηκαν κατά 9,7% και διαμορφώθηκαν στα 661 εκατ. ευρώ. Από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, αύξηση κατά 17,8% παρουσίασαν οι εισπράξεις από τη Ρωσία, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 129 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ σημείωσαν επίσης άνοδο κατά 1,9% και διαμορφώθηκαν στα 273 εκατ. ευρώ.
Ταξιδιωτικές εισπράξεις ανά λόγο ταξιδιού
Αναφορικά με την κατανομή της ταξιδιωτικής δαπάνης μη κατοίκων στην Ελλάδα ανά λόγο ταξιδιού, ο κύριος όγκος των εισπράξεων σχετίζεται με ταξίδια για προσωπικούς λόγους, των οποίων το μερίδιο στο σύνολο των δαπανών ανήλθε σε 92,0% την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017, έναντι 90,6% την αντίστοιχη περίοδο του 2016, παρουσιάζοντας αύξηση στις εισπράξεις κατά 7,8%. Εντός της κατηγορίας των ταξιδιών για προσωπικούς λόγους, τη μεγαλύτερη συμμετοχή στο σύνολο των δαπανών έχουν τα ταξίδια αναψυχής (Ιανουάριος-Ιούνιος 2017: 80,7%, Ιανουάριος-Ιούνιος 2016: 79,0%), των οποίων οι εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 8,4% και διαμορφώθηκαν στα 3.291 εκατ. ευρώ. Τα ταξίδια για επίσκεψη σε συγγενείς/οικογένεια αντιστοιχούν στο 5,8% και διαμορφώθηκαν στα 238 εκατ. ευρώ. Αύξηση κατά 96,8% παρουσίασαν τα ταξίδια για λόγους υγείας και οι συναφείς εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 24 εκατ. ευρώ. Τέλος, οι εισπράξεις από ταξίδια για επαγγελματικούς λόγους εμφάνισαν πτώση κατά 9,6%, μειώνοντας τη συμμετοχή τους στο σύνολο των εισπράξεων (Ιανουάριος-Ιούνιος 2017: 8,0%, Ιανουάριος-Ιούνιος 2016: 9,4%).
Εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση
Όπως προαναφέρθηκε, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017 αυξήθηκε κατά 0,8% και διαμορφώθηκε στις 8.574 χιλ. ταξιδιώτες, έναντι 8.508 χιλ. ταξιδιωτών την αντίστοιχη περίοδο του 2016. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση της εισερχόμενης κίνησης πλην κρουαζιέρας (κατά 494 χιλ. ταξιδιώτες ή 6,6%), η οποία αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από τη μείωση (κατά 428 χιλ. ταξιδιώτες ή 40,3%) των επιβατών κρουαζιέρας.
ιδικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση μέσω αεροδρομίων αυξήθηκε κατά 11,3%, ενώ αυτή μέσω οδικών σταθμών μειώθηκε κατά 4,1%. Στη διαμόρφωση της ταξιδιωτικής κίνησης συνέβαλαν οι χώρες της ΕΕ-28, με ποσοστό συμμετοχής 62,2%, και οι χώρες εκτός της ΕΕ-28, με ποσοστό 30,4%.1 Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017, η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ΕΕ-28 αυξήθηκε κατά 7,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2016. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση κατά 18,5% της ταξιδιωτικής κίνησης από τις χώρες της ζώνης του ευρώ, η οποία διαμορφώθηκε στις 2.864 χιλ.
αξιδιώτες, καθώς η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ μειώθηκε κατά 2,3% και διαμορφώθηκε στις 2.467 χιλ. ταξιδιώτες. Η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28 παρουσίασε αύξηση κατά 4,2% και διαμορφώθηκε στις 2.609 χιλ. ταξιδιώτες.
Ειδικότερα, αύξηση κατά 18,0% εμφάνισε η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γερμανία, η οποία διαμορφώθηκε στις 1.048 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ και η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γαλλία αυξήθηκε κατά 12,3% και διαμορφώθηκε στις 413 χιλ. ταξιδιώτες. Η ταξιδιωτική κίνηση από το Ηνωμένο Βασίλειο σημείωσε αύξηση κατά 3,2% και διαμορφώθηκε στις 958 χιλ. ταξιδιώτες. Τέλος, από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, η ταξιδιωτική κίνηση από τη Ρωσία παρουσίασε άνοδο κατά 15,1% και διαμορφώθηκε στις 187 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ αυτή από τις ΗΠΑ μειώθηκε κατά 2,3% και διαμορφώθηκε στις 298 χιλ. ταξιδιώτες.
Διανυκτερεύσεις
Οι διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στις 59.859 χιλ. την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017, έναντι 56.868 χιλ. την αντίστοιχη περίοδο του 2016, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 5,3%. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην αύξηση κατά 7,5% των διανυκτερεύσεων των κατοίκων χωρών εκτός της ΕΕ-28 και των διανυκτερεύσεων των κατοίκων χωρών της ΕΕ-28 κατά 3,9%.
Η άνοδος των διανυκτερεύσεων των κατοίκων χωρών της ΕΕ-28 είναι αποτέλεσμα της αύξησης των διανυκτερεύσεων από τις χώρες της ζώνης του ευρώ κατά 9,2%, καθώς οι διανυκτερεύσεις από τις χώρες ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ μειώθηκαν κατά 3,8%. Άνοδο κατά 11,5% παρουσίασαν οι διανυκτερεύσεις από τη Γερμανία, ενώ αυτές από τη Γαλλία και από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 3,8% και 10,2% αντιστοίχως. Από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, αύξηση κατά 0,5% παρουσίασαν οι διανυκτερεύσεις από τη Ρωσία, ενώ αυτές από τις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 0,3%.
Κρουαζιέρες
H Τράπεζα της Ελλάδος διεξάγει από το 2012 συμπληρωματική έρευνα στον τομέα της κρουαζιέρας, με σκοπό τον εμπλουτισμό των στατιστικών στοιχείων που αντλούνται από την Έρευνα Συνόρων.3 Ακολουθώντας την παγιωμένη πλέον μεθοδολογία, για την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017 συλλέχθηκαν λεπτομερή στοιχεία από 16 ελληνικούς λιμένες, τα οποία κάλυψαν το 86,7% των συνολικών αφίξεων κρουαζιερόπλοιων στη χώρα.
Κατά την επισκοπούμενη περίοδο καταγράφηκαν 1.178 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων (Ιανουάριος-Ιούνιος 2016: 1.487 αφίξεις), με 1.565 χιλ. επισκέψεις επιβατών, έναντι 1.783 χιλ. επισκέψεων επιβατών την αντίστοιχη περίοδο του 2016. Από τη συμπληρωματική έρευνα προέκυψε ότι το 90,1% των επιβατών ήταν διερχόμενοι επισκέπτες, οι οποίοι κατά μέσο όρο πραγματοποίησαν 2,3 στάσεις σε ελληνικά λιμάνια, έναντι 1,6 στάσεων την αντίστοιχη περίοδο του 2016.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017, οι συνολικές εισπράξεις από επιβάτες κρουαζιέρας μειώθηκαν κατά 7,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2016 και ανήλθαν στα 163 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 16 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβάνονται στα καταγραφόμενα στοιχεία από την Έρευνα Συνόρων, καθώς αφορούν ταξιδιώτες που αναχώρησαν από την Ελλάδα (last port), ενώ 147 εκατ. ευρώ αντιπροσωπεύουν πρόσθετα έσοδα που καταγράφονται στη συμπληρωματική έρευνα. Η σημαντικά μικρότερη μείωση των εισπράξεων σε σχέση με τη μείωση των επισκέψεων επιβατών οφείλεται στην αύξηση του αριθμού των επιβατών με ελληνικό λιμάνι επιβίβασης (home port).
Στο Διάγραμμα 7 παρουσιάζεται η κατανομή των συνολικών εισπράξεων κρουαζιέρας ανά λιμάνι. Το κυριότερο λιμάνι από πλευράς εισπράξεων κρουαζιέρας είναι το λιμάνι του Πειραιά, με συμμετοχή 48,6% επί του συνόλου. Ακολουθούν το λιμάνι της Κέρκυρας και το λιμάνι της Σαντορίνης με 14,4% και 7,7% των εισπράξεων αντίστοιχα. Οι επτά σημαντικότεροι λιμένες αφίξεως κρουαζιερόπλοιων καλύπτουν το 91,4% των συνολικών εισπράξεων από κρουαζιέρες και το 87,1% των συνολικών επισκέψεων επιβατών.
Οι συνολικές διανυκτερεύσεις εκτός κρουαζιερόπλοιων αυξήθηκαν κατά 24,1% και διαμορφώθηκαν στις 1.692 χιλ. διανυκτερεύσεις, ενώ οι συνολικοί επιβάτες κρουαζιέρας για την επισκοπούμενη περίοδο εκτιμώνται σε 667 χιλ., παρουσιάζοντας μεγάλη μείωση κατά 38,9%, γεγονός που επηρέασε αρνητικά τη διαμόρφωση των εισπράξεων από την κρουαζιέρα.
Ταξιδιωτικό ισοζύγιο ανά περιφέρεια
Όπως προκύπτει από την Έρευνα Συνόρων, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017 διαμορφώθηκαν στα 3.930 εκατ. ευρώ. Ο κύριος όγκος των εισπράξεων (Πίνακας 8), σε ποσοστό 88,9% του συνόλου, πραγματοποιήθηκε σε πέντε περιφέρειες ως εξής: Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (921 εκατ. ευρώ), Περιφέρεια Κρήτης (906 εκατ. ευρώ), Περιφέρεια Αττικής (803 εκατ. ευρώ), Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (469 εκατ. ευρώ) και Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (395 εκατ. ευρώ). Στο σύνολο των υπόλοιπων περιφερειών (Πελοποννήσου, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Θεσσαλίας, Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Βορείου Αιγαίου και Δυτικής Μακεδονίας) οι εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 437 εκατ. ευρώ.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2017 οι ταξιδιώτες που επισκέφθηκαν την Ελλάδα πραγματοποίησαν συνολικά 9.025 χιλ. επισκέψεις στις 13 περιφέρειες της χώρας. Ο αριθμός αυτός είναι μεγαλύτερος από τη συνολική εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση, καθώς ένας ταξιδιώτης μπορεί να επισκεφθεί περισσότερες από μία περιφέρειες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του.
Ο μεγαλύτερος όγκος των επισκέψεων, σε ποσοστό 87,7% του συνόλου, πραγματοποιήθηκε σε έξι περιφέρειες ως εξής: Περιφέρεια Αττικής (1.986 χιλ.), Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (1.948 χιλ.), Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (1.497 χιλ.), Περιφέρεια Κρήτης (1.367 χιλ.), Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (597 χιλ.) και Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (519 χιλ.). Στο σύνολο των υπόλοιπων περιφερειών (Ηπείρου, Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας, Θεσσαλίας, Στερεάς Ελλάδας, Δυτικής Μακεδονίας και Βορείου Αιγαίου) πραγματοποιήθηκαν 1.112 χιλ. επισκέψεις.
Οι διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στις 58.513 χιλ. την επισκοπούμενη περίοδο. Σύμφωνα με την κατανομή των διανυκτερεύσεων στις 13 περιφέρειες της χώρας, το 86,8% των διανυκτερεύσεων πραγματοποιήθηκε σε πέντε περιφέρειες ως εξής: Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (12.701 χιλ.), Περιφέρεια Κρήτης (12.422 χιλ.), Περιφέρεια Αττικής (11.167 χιλ.), Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (9.407 χιλ.) και Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (5.111 χιλ.). Στο σύνολο των υπόλοιπων περιφερειών (Πελοποννήσου, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Θεσσαλίας, Ηπείρου, Βορείου Αιγαίου, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας και Δυτικής Μακεδονίας) πραγματοποιήθηκαν 7.707 χιλ. διανυκτερεύσεις.