Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Η σκληρή στάση του ΔΝΤ κατά τη δεύτερη αξιολόγηση θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται αφενός για τη χρονική διάρκεια των διαπραγματεύσεων και αφετέρου για τις πιέσεις που θα ασκηθούν για την εφαρμογή σκληρών μέτρων, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση βρίσκει έναν σύμμαχο στο θέμα του χρέους. Διότι όσο και αν το ΔΝΤ επιμένει στη μείωση των στόχων και την ελάφρυνση του χρέους, δεν παύει να απαιτεί την εφαρμογή όλων των μεταρρυθμίσεων που έχουν συμφωνηθεί στο πλαίσιο του τρέχοντος προγράμματος.
Χθες, το ΔΝΤ έδειξε τις προθέσεις του ενόψει των διαπραγματεύσεων για τη δεύτερη αξιολόγηση και έστειλε αυστηρό μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση, ανεβάζοντας το θερμόμετρο λίγο πριν την έναρξη των συνομιλιών. Οι αναφορές στην Ελλάδα αντανακλούν την ανυποχώρητη στάση του Ταμείου σε θέματα που αφορούν τους δημοσιονομικούς στόχους, τη βιωσιμότητα του χρέους, την απαρέγκλιτη εφαρμογή του μνημονίου από την ελληνική κυβέρνηση και την άμεση διαχείριση των «κόκκινων» δανείων από τις τράπεζες με κάθε δυνατό τρόπο.
Με αφορμή τη δημοσίευση των εκθέσεων για τις δημοσιονομικές εξελίξεις και την παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα, το ΔΝΤ αμφισβητεί για πολλοστή φορά την ικανότητα της χώρας να πετύχει τους στόχους του προγράμματος αλλά και τα… αντανακλαστικά της κυβέρνησης στην εφαρμογή των συμφωνηθέντων.
Το Ταμείο ζητά από τους Ευρωπαίους να... βάλουν νερό στο κρασί τους και να συμφωνήσουν στη μείωση των εξαιρετικά υψηλών στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα, καθώς όπως προβλέπει η Ελλάδα δεν θα τους πιάσει ούτε στο μισό. Ακόμη και στην περίπτωση που η Ελλάδα τηρήσει πιστά τις δεσμεύσεις της και εφαρμόσει κατά γράμμα το μνημόνιο, το ΔΝΤ προβλέπει ότι το πρόγραμμα… δεν βγαίνει καθώς τα πρωτογενή πλεονάσματα που θα επιτευχθούν μέχρι το 2021 (!) απέχουν κατά πολύ από τους στόχους. Το Ταμείο προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% το 2017 και 1,6% το 2018, έναντι στόχου 1,8% το 2017 και 3,5% το 2018!
Παράλληλα, ζητά από την κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στην εφαρμογή μέτρων για την επιτάχυνση της διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων (NPLs), έτσι ώστε τόσο η οικονομία όσο και οι τράπεζες να δουν με μεγαλύτερη αισιοδοξία το μέλλον. Με άλλα λόγια, το ΔΝΤ επιμένει ότι οι τράπεζες πρέπει να σκληρύνουν τη στάση τους, καθώς όπως έχει αναφέρει το liberal.gr, έχει ζητήσει την έναρξη των πλειστηριασμών μέσα στο 2016 και την ολοκλήρωση του πλαισίου για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό.
«Ναι μεν αλλά» για την κεφαλαιακή επάρκεια
Το ΔΝΤ στέλνει επίσης μήνυμα με αποδέκτη κυβέρνηση και τράπεζες, καθώς συνδέει την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, άρα και το ενδεχόμενο μίας τέταρτης ανακεφαλαιοποίησης, με την επιτυχή μείωση των NPLs, η οποία όπως αναφέρει στην έκθεση για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα μέσω των πωλήσεων δανείων σε ξένα funds.
Σημειώνεται ότι τον περασμένο Μάιο, το ΔΝΤ είχε αναφερθεί στην ανάγκη να υπάρξει ένα κεφαλαιακό απόθεμα ύψους 10 δισ. ευρώ για την περίπτωση που οι ελληνικές τράπεζες χρειαστούν εκ νέου κεφαλαιακή ενίσχυση. Μάλιστα, η πρόβλεψη του ΔΝΤ είχε προκαλέσει την έντονη αντίδραση του προέδρου της Eurobank, κ. Νίκου Καραμούζη.
Το ΔΝΤ εκτιμά ότι παρά το γεγονός πως σήμερα θεωρούνται επαρκώς κεφαλαιοποιημένες, λόγω της τρίτης ανακεφαλαιοποίησης, οι ελληνικές δεν θα πρέπει να επαναπαυτούν, καθώς εκκρεμεί η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Μάλιστα, το ΔΝΤ σημειώνει ότι οι ελληνικές, μαζί με τις ιταλικές, θα είναι οι τράπεζες που θα ωφεληθούν περισσότερο από την εφαρμογή των απαραίτητων νομικών αλλαγών για τη διευκόλυνση των πωλήσεων «κόκκινων» δανείων.
Επίσης, το ΔΝΤ βλέπει... κενό στην εφαρμογή των απαραίτητων μέτρων, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ιταλία, και καλεί την ελληνική κυβέρνηση να ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις που αφορούν, μεταξύ άλλων στον εξωδικαστικό συμβιβασμό και στην αναμόρφωση του πτωχευτικού κώδικα.
Όσο οι ελληνικές τράπεζες υλοποιούν το επιχειρηματικό πλάνο που έχουν συμφωνήσει στο πλαίσιο του προγράμματος – στο οποίο προβλέπεται η μείωση των «κόκκινων» δανείων - δεν αναμένεται να αντιμετωπίσουν κεφαλαιακά προβλήματα, ανέφεραν στελέχη του ΔΝΤ στο πλαίσιο της συνέντευξης τύπου για την έκθεση. Επισήμαναν παράλληλα, ότι η κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζών έχει εξεταστεί από διαδοχικά τεστ και θα κριθεί μελλοντικά από την πιστή εφαρμογή των πλάνων αναδιάρθρωσης.
Στην έκθεση για την χρηματοπιστωτική σταθερότητα το ΔΝΤ αναφέρει ότι υπάρχουν ενδείξεις πως ορισμένες ευρωπαϊκές τράπεζες που επιβαρύνονται από υψηλά επίπεδα προβληματικών δανείων και λειτουργούν σε περιβάλλον χαμηλής ανάπτυξης, ενδεχομένως δεν θα καταφέρουν να επεκτείνουν τις πιστοδοτήσεις σε τέτοιο βαθμό που να υποστηρίζεται η οικονομική δραστηριότητα, συμβάλλοντας έτσι στη βαθύτερη ύφεση.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι ανησυχίες που υφίστανται για τον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο ισχύουν και για τις ελληνικές τράπεζες, αλλά με μεγαλύτερη ένταση, καθώς στην Ελλάδα το ποσοστό των «κόκκινων» δανείων διαμορφώνεται στο 50%.
