Ο τουρισμός είναι το αντίβαρο στην ενεργειακή κρίση, όπως προκύπτει από το report της Attica Bank που συντάσσεται σε συνεργασία με τον ΙΟΒΕ. Οι προσδοκίες στον τουριστικό κλάδο διαμορφώθηκαν τον Ιούνιο κοντά στο μέγιστο επίπεδο πολλών ετών.
Σύμφωνα με την έκθεση, αυτή η εξέλιξη είναι συμβατή με την ανοδική τάση στις διεθνείς αφίξεις αεροδρομίων, οι οποίες ξεπέρασαν τον Μάιο το αντίστοιχο επίπεδο του 2019, συγκρατώντας το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Οι τομείς που επηρεάζονται λιγότερο συνολικά και οι επιπτώσεις από την ενεργειακή κρίση είναι έμμεσες, αναφέρει η έκθεση, είναι τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια και οι κατασκευές.
Αντίθετα, οι κλάδοι των βασικών μετάλλων, χημικών προϊόντων και μεταφορών (πλωτών και αερομεταφορών) επηρεάζονται περισσότερο, έχοντας άμεσο και έμμεσο κόστος. Επηρεάζεται επίσης με άμεσο κυρίως όμως με μεγάλο έμμεσο κόστος, ο τομέας των μεταλλικών προϊόντων.
Άμεσο και έμμεσο κόστος
Ως άμεσο ενεργειακό κόστος ορίζονται οι δαπάνες επιχειρήσεων για πετρελαιοειδή, φυσικό αέριο και ηλεκτρισμό. Έμμεσο ενεργειακό κόστος θεωρείται το μέρος της δαπάνης για άλλες αντίστοιχες παραγωγικές εισροές. Το έμμεσο ενεργειακό κόστος σε κάποιους κλάδους είμαι μεγαλύτερο από το άμεσο κόστος. Πρόκειται για κλάδους όπως οι κατασκευές, η εστίαση και τα ξενοδοχεία, τα τρόφιμα ή τα μεταλλικά προϊόντα.
Μεγάλες αυξήσεις στο κόστος παραγωγής
Η έκθεση καταγράφει μεγάλη αύξηση (40,1%) στις τιμές εισαγωγών βιομηχανικών προϊόντων στο πρώτο τετράμηνο της χρονιάς. Εκτός των ενεργειακών προϊόντων καταγράφεται μεγάλη άνοδος τιμών σε βασικά μέταλλά (31%), κατασκευή ηλεκτρικών υπολογιστών (11%) και σε τρόφιμα (7,4%). Μεγάλη είναι η αύξηση στο πρώτο τετράμηνο και στις τιμές παραγωγού (προμηθευτών της βιομηχανίας). Ο δείκτης τιμών παραγωγού έχει αυξηθεί 33,2%. Εκτός από την παραγωγή ενέργειας, σημειώνεται άνοδος στα βασικά μέταλλα (21,3%), τα μεταλλικά προϊόντα (14,1%) και ηλεκτρικό εξοπλισμό (9,4%).
Αυξημένες προκλήσεις και κόστος χρηματοδότησης
Οι κεντρικές τράπεζες αναφέρει η έκθεση, επιταχύνουν τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, αποσκοπώντας στην ευθυγράμμιση των μεσοπρόθεσμων προσδοκιών κοντά στον στόχο πληθωρισμού.
Οι αυξήσεις επιτοκίων επιβαρύνουν το κόστος νέου δανεισμού δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. «Η αυξημένη αβεβαιότητα επιβραδύνει τις νέες παραγωγικές επενδύσεις, κλυδωνίζοντας τις μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές.
Μεταξύ των προκλήσεων, ξεχωρίζουν ο ισχυρός και επίμονος πληθωρισμός, ο περιορισμένος δημοσιονομικός χώρος πολλών ανεπτυγμένων οικονομιών, καθώς και η ταχύτερη αύξηση του κόστους χρήματος».
Τα επιτόκια του ιδιωτικού και κυρίως δημόσιου δανεισμού αυξήθηκαν κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους, αναφέρει η έκθεση, με σταδιακή διεύρυνση στη διαφορά για το κόστος δανεισμού (spread) μεταξύ περιφέρειας και πυρήνα της Ευρωζώνης.
Η έντονη κλιμάκωση του πληθωρισμού για άλλον ένα μήνα, όξυνε εγχώρια τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία.
Κυριότερες παρεμβάσεις αντιμετώπισης
Οι κυριότερες παρεμβάσεις στήριξης για την ενεργειακή κρίση περιλαμβάνουν:
- επιδοτήσεις κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις,
- αποζημίωση του 60% των επιπλέον χρεώσεων στα νοικοκυριά (power pass),
- επιδότηση κατανάλωσης βενζίνης και πετρελαίου κίνησης για φυσικά πρόσωπα (fuel pass),
- νέος μηχανισμός αποζημίωσης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, με στόχο να αποσυνδεθεί η αποζημίωση από τη χονδρική τιμή ενέργειας
