Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Ασφυκτικές είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, οι πιέσεις που δέχεται η ελληνική πλευρά για να ξεπεραστούν τα όποια εμπόδια και να ανοίξει το ταχύτερο δυνατό η αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων στη χώρα μας.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τονίζουν διαρκώς την ανάγκη αξιοποίησης όλων των διαθέσιμων εργαλείων διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων, εστιάζοντας στην εμπλοκή εξειδικευμένων εταιρειών. Η ελληνική κυβέρνηση έχει ταχθεί υπέρ μίας μακράς μεταβατικής περιόδου, ωστόσο η ΕΚΤ επιμένει στην πλήρη απελευθέρωση των «κόκκινων» δανείων (αρ. Είδησης 33694) και στην εναρμόνιση του πλαισίου διαχείρισης με το διεθνές περιβάλλον.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Liberal.gr, εδώ και σχεδόν ενάμισι χρόνο βρίσκονται στην Ελλάδα ορισμένα από τα μεγαλύτερα ξένα funds που δραστηριοποιούνται στην αγορά των προβληματικών assets και της εναλλακτικής διαχείρισης κεφαλαίων, ζυγίζοντας τις προοπτικές ενασχόλησης με τα «κόκκινα» δάνεια των ελληνικών τραπεζών. Άλλωστε, τα ελληνικά NPLs αποτελούν σχεδόν το 1/10 των ευρωπαϊκών μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ εκτιμάται ότι τα δάνεια που μπορούν να πωληθούν μακροπρόθεσμα αγγίζουν τα 80 δισ. ευρώ.
Το ενδιαφέρον των ξένων funds εστιάζεται στην αγορά του real estate και στις ευκαιρίες που υπάρχουν που παρουσιάζει η αναδιάρθρωση επιχειρηματικών κλάδων.
Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς που γνωρίζουν τις επαφές που έχουν γίνει με τις ελληνικές τράπεζες, το μόνο που μένει για την εμπλοκή των funds στη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων είναι το τελικό νομικό πλαίσιο, το οποίο αποτελεί σημείο διαπραγμάτευσης με την Τρόικα. «Οι εξειδικευμένες εταιρείες διαχείρισης distressed assets είναι έτοιμες να αναλάβουν δράση μόλις κλείσει το θέμα του νομικού πλαισίου. Παρ'' όλα αυτά, δεν αναμένεται να δούμε σημαντικές συμφωνίες πριν από το καλοκαίρι και σε κάθε περίπτωση η διαδικασία θα τρέξει με πιο έντονο ρυθμό στο δεύτερο εξάμηνο του έτους», σημειώνουν.
Η ισπανική Aktua έχει ήδη δώσει τα χέρια με την Alpha Bank για τη δημιουργία ειδικής πλατφόρμας διαχείρισης NPLs, η οποία αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία από τα μέσα του έτους. Ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν ότι οι λεπτομέρειες για το πως θα λειτουργήσει ακριβώς το συγκεκριμένο σχήμα εξαρτώνται από την κατάληξη των διαπραγματεύσεων και το πλαίσιο λειτουργίας των εν λόγω εταιρειών.
Αργεί να «ζωηρέψει» η ελληνική αγορά
Μπορεί οι πιέσεις για τη διεύρυνση της αγοράς να είναι έντονες και να αφορούν στο μέγιστο τις ελληνικές τράπεζες, ωστόσο η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες περιορισμένης δραστηριότητας σε ότι αφορά τις πωλήσεις δανειακών χαρτοφυλακίων το 2016.
Αναλυτές εκτιμούν, ότι αν όλα κυλήσουν ομαλά και η Τράπεζα της Ελλάδος ολοκληρώσει σύντομα τη διαδικασία αδειοδότησης εταιρειών για τη διαχείριση «κόκκινων» δανείων, η αγορά που θα δημιουργηθεί θα είναι «υποτονική» φέτος και αναμένεται να «ζωηρέψει» μέσα στην επόμενη τριετία. Ακόμα πιο έντονη αναμένεται η δραστηριότητα μετά το 2018.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις, στην επόμενη τριετία οι ελληνικές τράπεζες εκτιμάται ότι θα πουλήσουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 30 δισ. ευρώ, με τη μερίδα του λέοντος να αποτελούν οι μεγάλες επιχειρηματικές χορηγήσεις που εμφανίζουν καθυστέρηση άνω των 90 ημερών.
Τα υπόλοιπα 50 δισ. ευρώ που, υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να πωληθούν, σε βάθος χρόνου καθιστούν την ελληνική αγορά εξαιρετικά ελκυστική. Σημειώνεται ότι μέσα στο 2016 προβλέπεται να... αλλάξουν χέρια στην Ευρώπη εξυπηρετούμενα - και όχι κόκκινα - δάνεια ύψους 130 δισ. ευρώ.
Η διεύρυνση της αγοράς δανειακών χαρτοφυλακίων, είτε πρόκειται για εξυπηρετούμενα δάνεια είτε για NPLs, οφείλεται σε μία τάση που παρατηρείται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και έχει τις ρίζες της στις ρυθμιστικές αλλαγές που συντελούνται στον κλάδο. Οι συναλλαγές δανειακών χαρτοφυλακίων έχουν αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια σε ολόκληρη την Ευρώπη, στον απόηχο των έντονων πιέσεων που ασκεί η ΕΚΤ για ξεκαθάρισμα των ισολογισμών και πώληση «non-core assets».
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, λοιπόν, καθίσταται σαφές ότι οι ρυθμιστικές Αρχές θα συνεχίσουν το... στενό μαρκάρισμα προς τις τράπεζες λόγω της ανησυχητικής αύξησης των NPLs, καθώς εκτιμάται ότι όσο το πρόβλημα παραμένει, τόσο συγκρατείται η πιστωτική επέκταση και γενικότερα περιορίζεται η οικονομική δραστηριότητα.
Η πιο ενεργή αγορά για το 2015 ήταν αυτή της Μ. Βρετανίας, όπου ολοκληρώθηκαν συναλλαγές ύψους 32 δισ. στερλίνων. Σύμφωνα με την Deloitte, η αγορά δανείων της Ιταλίας και της Ισπανίας θα πάρουν τα σκήπτρα το 2016.
Ξεχωρίζει το fund Cerberus
Το αμερικανικό fund Cerberus ήταν ο πιο ενεργός αγοραστής δανειακών χαρτοφυλακίων στην Ευρώπη μέσα στο 2015, συμμετέχοντας στο μεγαλύτερο deal που έχει γίνει ποτέ από ευρωπαϊκή κυβέρνηση. Η Cerberus αγόρασε από τη βρετανική κυβέρνηση δάνεια της Northern Rock ύψους 13 δισ. στερλίνων. Σύμφωνα με έκθεση της Deloitte, συνολικά, το συγκεκριμένο fund ολοκλήρωσε deals συνολικού ύψους 32,4 δισ. ευρώ μέσα στο 2015, με σημαντικό μέρος να αφορά εξυπηρετούμενα δάνεια.
Στη δεύτερη θέση βρέθηκε η κοινοπραξία μεταξύ του γερμανικού τραπεζικού κολοσσού Deutsche Bank και του αμερικανικού fund Apollo Global Management, του οποίου ηγείται ο μεγαλοεπενδυτής Leon Black, με deals 7,8 δισ. ευρώ.
Ακολουθεί η Goldman Sachs με αγορές 5,8 δισ. ευρώ, η CarVal με 5,5 δισ. ευρώ και η Lone Star με 5,4 δισ. ευρώ. Τα αμερικανικά fund Blackstone και Oaktree με δεδηλωμένο ενδιαφέρον για την ελληνική αγορά ολοκλήρωσαν deals ύψους 3,1 δισ. ευρώ και 3 δισ. ευρώ, αντίστοιχα.
Για το 2016, τα περισσότερα deals αναμένεται να κλείσουν στην Ισπανία, στην Ιταλία και στην Ολλανδία. Μέχρι το τέλος του έτους οι ενεργές και προγραμματισμένες συμφωνίες πώλησης δανείων τοποθετούνται στα 93 δισ. ευρώ, εκτινάσσοντας τη δραστηριότητα.