Οι κυβερνητικές προτάσεις για το νέο ασφαλιστικό, οι οποίες προκαλούν θύελλα αντιδράσεων, οδηγούν όχι σε μεταρρύθμιση αλλά σε απορρύθμιση, μέσα από συνδυασμό των χαμηλότερων συντάξεων με πολύ μεγαλύτερες εισφορές για ορισμένους κλάδους, όπως είναι οι αγρότες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες.
Παράλληλα δεν συνδυάζει με μια σχετική αναλογικότητα εισφορές - παροχές και μεταφέρει τα βάρη σε μεγάλο βαθμό στους νέους συνταξιούχους και εργαζόμενους. Ταυτόχρονα δεν μπορεί να καταστεί βιώσιμο ένα σύστημα που δεν δημιουργεί κίνητρο ασφάλισης.
Όσον αφορά το νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, υπάρχει μεγάλη διαφοροποίηση ανάμεσα στους παλιούς συνταξιούχους και σε όσους υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης από 1 Ιανουαρίου του 2016 και μετά.
Η συγκεκριμένη διαφοροποίηση προκύπτει για δύο λόγους: Πρώτον αλλάζουν οι συντελεστές για όσους έχουν πολλά χρόνια εργασίας στο ενεργητικό τους, καθώς μεταβάλλεται ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων.
Δεύτερον διευρύνεται η βάση υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών. Από τα 5 καλύτερα μισθολογικά χρόνια, τα οποία λειτουργούσαν ως βάση υπολογισμού μέχρι αυτή τη στιγμή, φτάνουμε σήμερα στον υπολογισμό σύμφωνα με το σύνολο των αποδοχών του εργασιακού βίου.
Οι δύο παράγοντες που αναφέραμε οδηγούν σε μείωση, η οποία μεσοσταθμικά θα είναι της τάξεως του 15% -όχι για τους χαμηλοσυνταξιούχους, οι οποίοι θα έχουν οριακές μεταβολές ή δεν θα εμφανίσουν μειώσεις- όσο κυρίως για τις συντάξεις των 600-700 ευρώ, όπου θα εμφανίζονται διαφορές σε βάρος των νέων συνταξιούχων.
Το γεγονός αυτό μπορεί από τη μία πλευρά να συντάσσεται με τη λογική ότι "οι παλιοί διασώζονται", στην πραγματικότητα όμως πρόκειται μεγάλη αδικία, η οποία προκύπτει από το συγκεκριμένο τρόπο υπολογισμού. Κι αυτό γιατί θα δημιουργηθούν δύο ταχύτητες συνταξιούχων, οι οποίοι θα έχουν βγει στη σύνταξη με διαφορά ακόμα και λίγων μόλις μηνών.
Παραδείγματα:
1. Ασφαλισμένος με συντάξιμο μισθό 800 ευρώ και 35 χρόνια ασφάλισης σήμερα λαμβάνει σύνταξη 781 ευρώ.
Με τον ν. 3863 θα λάμβανε 734 ευρώ.
Με την πρόταση Κατρούγκαλου θα λάβει 699 ευρώ.
2. Εργαζόμενος με 30 χρόνια ασφάλισης και μισθό 800 ευρώ, σήμερα λαμβάνει 691 ευρώ.
Με τον ν. 3863 θα λάμβανε 649,5 ευρώ.
Με τη νέα πρόταση θα λάβει 619 ευρώ.
3. Ασφαλισμένος με 25 χρόνια στην αγορά εργασίας με μισθό 800 ευρώ, σήμερα παίρνει 624 ευρώ.
Με τον ν. 3863 θα έπαιρνε 586,5 ευρώ.
Με την πρόταση Κατρούγκαλου θα λάβει 585 ευρώ.
4. Εργαζόμενος με 35 χρόνια ασφάλισης και μισθό 1.500 ευρώ, σήμερα παίρνει σύνταξη 1.130 ευρώ.
Με τον ν. 3863 θα έπαιρνε 1.062,2 ευρώ.
Με την πρόταση της κυβέρνησης θα εισπράξει 972 ευρώ.
5. Εργαζόμενος με 35 χρόνια εργασίας και συντάξιμες αποδοχές 2.000 ευρώ παίρνει σήμερα σύνταξη 1.381 ευρώ.
Με την πρόταση Κατρούγκαλου θα παίρνει 1.168 ευρώ
Τονίζεται ότι με το σχέδιο της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης που προτείνει η κυβέρνηση. τα ποσοστά αναπλήρωσης των συντάξεων κυμαίνονται για μισθούς από 800 ευρώ έως 5.800 ευρώ σε μία κλίμακα που ξεκινά από το 44,14% για τις υψηλές συντάξεις και φθάνουν έως το 77,86% για τις χαμηλές συντάξεις, ενώ με τον ν.3863 τα ποσοστά αναπλήρωσης για το ίδιο εύρος μισθών είναι από 59,75% έως και 70,86%.
Κοντολογίς, από την κυβερνητική πρόταση οι κυρίως ωφελημένοι είναι οι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι, κυρίως όσοι έχουν μισθούς μικρότερους από 1.200-1.300 ευρώ, που πληρώνουν και μικρότερες ασφαλιστικές εισφορές, ενώ οι μεγάλοι χαμένοι είναι οι μισθωτοί με αποδοχές άνω των 1.400 ευρώ.
Παράλληλα στο κυβερνητικό σχέδιο περιλαμβάνονται μέτρα που θίγουν τους ήδη χαμηλοσυνταξιούχους, όπως είναι η περικοπή του ΕΚΑΣ, των εφάπαξ και των μερισμάτων.
Τέλος, όσον αφορά την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, εκτιμάται ότι στο 60% φθάνει η ατομική ασφαλιστική επιβάρυνση των επαγγελματιών που φέρνουν τα χαράτσια του 26,5% (20% για την κύρια σύνταξη, 6,5% για την υγεία) για όσους δηλώνουν εισόδημα μεταξύ 15.000-50.000 ευρώ.
Αγρότες
Βαρύ χτύπημα έρχεται από την 1η Ιανουαρίου 2017 για τους αγρότες όταν και οι υφιστάμενες ασφαλιστικές κατηγορίες καταργούνται και οι αγρότες πλέον θα καλούνται να πληρώσουν το 14% του εισοδήματός τους για εισφορά υπέρ σύνταξης. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται το 2018 στο 17% και από το 2019 και μετά θα πληρώνουν το 20%. Αντίστοιχα ορίζεται πως η εισφορά για υγεία θα είναι στο 6,95% του εισοδήματος και για ΛΑΕ στο 0,5%. Δηλαδή συνολικά οι επιβάρυνση θα αγγίξει το 27,5%.
Ειδικοί στην ασφάλιση εκτιμούν ότι από το 2019 η αύξηση στις εισφορές τους θα φθάσει το 42% (62% σωρευτικά), ένα «χαράτσι» που θεωρείται εξοντωτικό και θα οδηγήσει σε έξαρση της ανασφάλιστης εργασίας.
Για παράδειγμα στη χαμηλή κατηγορία το ασφάλιστρο από 34 ευρώ θα αυξηθεί στα 48,6 ευρώ.
- στην τρίτη κατηγορία που είναι και η δημοφιλέστερη καθώς εκεί ανήκει το 65% των ασφαλισμένων του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ) - περίπου 375.000 άτομα - η αύξηση θα είναι 22 ευρώ (από 50 ευρώ που καταβάλλει μηνιαίως ένας ασφαλισμένος σήμερα θα κληθεί να πληρώσει 72 ευρώ)
- στην τέταρτη κατηγορία η αύξηση θα είναι 27,5 ευρώ το μήνα (από 62 ευρώ στα 89,5 ευρώ)
- στην πέμπτη, η αύξηση θα είναι 32,58 ευρώ (από 74 ευρώ στα 106,58),
- στην έκτη, η αύξηση θα είναι 37,45 (από 86 στα 123,45 ευρώ),
- ενώ στην έβδομη και υψηλότερη ασφαλιστική κατηγορία οι εισφορές μηνιαίως θα αυξηθούν από 98 στα 140 ευρώ (επιπλέον 42 ευρώ το μήνα).
